Герчкан

Герчкан (латин Crex crex; рочӧн коростель) – вöрса лэбач.

Герчкан – дзуртан шыа лэбач. Чуксасьöмсö кывзан да, быттьö пуысь вöчöм сынан пиньясöд бедьторйöн гирсйöдлöны. Коми сёрнисикасын нöшта шуöны ватшканöн, гетшканöн, герчканöн да с.в. Перымса комилöн – герскан, гретшкан, удмуртъяслöн – татыртiсь, тшажы, куажы, кодъясöс артмöдöмаöсь «трачкöдчысь», «дзажгысь» вежöртаса кывъясысь.

Ичöтик тылаборда, сьöктаыс овлывлö 150 граммöдз, тушаыс 25-29 сантиметр, юрыс пелькиник, бöжыс дженьыд. Мышкуыс гöрдовруд. Синкымыс, банбокыс да морöсыс рудов, кынöмыс да бöж улыс еджгов-кольквиж, öтар-мöдар бокас тöдчöны вомöна еджыд визьяс.

Паськыда олöны тайö лэбачьясыс сöмын Коми мулöн лунвыв юкöнъясын – Сыктыв, Визин да Летка вожъясын. Шочджыка паныдасьлöны Кулöмдiн да Удора районъясын, а сiдзжö Печора ю ковтасын.

Поздысьöны муö джуджыд турун пöвстö. Вель паськыд гуранаинö пуктöны дасысь унджык кольк. Найö вижов либö вежов рöмаöсь, перкальвевъя чутъясасöсь. Пöжсигас позъяс пукалö сöмын эньпöлыс кык вежонысь дырджык.

Кайпияныс петöны синмаöсь да гöнаöсь. Ставныс öткодь чим сьöд рöмаöсь. Колькйысь петöм бöрын, косьмыштасны да, пыр заводитöны вöтлысьны мамыс бöрся, медым öтвылысь перйыны кынöмпöтсö. Вердчöны лэбачьясыс гагъясöн, номыръясöн да быдмӧг кöйдысöн. Арланьыс герчканъяс дугдöны шыавны, сы вöсна он казяв, кор эновтöны чужанiнсö да мунöны шоныд муясö. Тöвйöны найö Шöр да Лунвыв Африкаын.

Лунвылысь локтöны Комиö вель сёрöн – гожӧм пуксигöн, кор видзьяс, егыръяс да керасiнъяс вевттьысьöны сук турунöн. Гусьöн олысь лэбач, сы вöсна зэв шоча мойвилö аддзывны сiйöс. Чуксасьöм сертиыс и тöдмалан, кодарын олöны. Гетшкыны пондöны шондi пуксьöм бöрын. Вой шöрнас ланьтыштласны, асъя кыа петiгöн бара нин сьылöны.

Важся нимыс лэбачыслöн абу. Быд финн-йӧгра войтырлӧн асланыс лöсьöдöм кывъяс.

• Ракин А.Н. Герчкан // Би кинь, 2011. – 3 №.
• Ракин А.Н. Вӧр-васа олысьяс. — Сыктывкар: Анбур, 2017. — 240 л.б.