[go: up one dir, main page]

Bilêvkirin

biguhêre

Rengdêr

biguhêre
Pozîtîv Komparatîv Sûperlatîv
zer zertir herî zer
zertirîn
 
rengên zer

zer

  1. (reng) rengê rojê anku tavê, rengê zêrî,
    wek rengê zêrî, yê lîmonên gihiştî yan yê roja geş: #ffff00
    kirasekî zer
    kesk û sor û zer (rêzkirina rengên Ala Rengîn):
    • Ronahiya dil û çav,
      diyariya dê û bav
      pêsîra wî roj û tav,
      spehîtiya ax û av
      ala kurdan ser be ser,
      sor û gewr e kesk û zer
       — (Kamiran Bedirxan: Ala Kurdan, Hawar hj. 8, 1932)
  2. por an serê bi rengê zer ve, ne-reş:
    jineke porzer
  3. beyî, gihiştî:
    Genim zer bûye.
  4. spîçolkî, rengavêtî
    Rûyê wî ji tirsan zer bû.
  5. (siyaset), (Başûrê Kurdistanê) PDK, Partiya Demokrat a Kurdistanê (bidin ber: kesk = YNK)

Bi alfabeyên din

biguhêre

Têkilî

biguhêre
biguhêre

Etîmolojî

biguhêre

Hevreha soranî زه‌رد(zerd), kurdiya başûrî zerd, lekî zerd, hewramî zerd, belûçî زرد(zerd), farisî زرد(zerd), tacikî зард (zard), pehlewî zert, partî zer-ğon, peştûyî ژېړ‎(žêṛ), avestayî 𐬰𐬀𐬌𐬭𐬌(zairi, /zeyri/), sanskrîtî हरि (hári)... latviyayî zelt, lîtwanî žélti, žel̃vas... bulgarî жълт (žǎlt), makedonî жолт (žolt), polonî żółty, rûsî жёлтый (žóltiy), çekî žlutý... danmarkî/norwecî/swêdî gul, almanî gelb, inglîziya kevn ġeolu, inglîziya niha yellow... hemû ji proto-hindûewropî *ǵʰelh₃-.

Bo guherîna *ǵ- ya proto-hindûewropî bi z- di zimanên îranî de, bidin ber: zanîn, zan, zevî...

Ji heman rehî herwiha: zêr.

Hêjayî gotinê ye ku nêzîkiya dengî ya peyva zer li gel hevwateya wê ya tirkî sarı tenê tesedifî ye, peyva tirkî ji zimanê proto-tirkî ye (ne peyveke ji zimanên hindûewropî deynkirî ye).

Çavkanî:
  • Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
  • Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
  • Mackenzie, D. N. (1971), A Concise Pahlavi Dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press.
  • Novák, Ľubomír (2013) Problem of Archaism and Innovation in the Eastern Iranian Languages (PhD dissertation)‎[[1]], Prague: Univerzita Karlova v Praze, filozofická fakulta.
  • Расторгуева В. С., Эдельман Д. И. Этимологический словарь иранских языков. [Rastorguyeva V.S., Edelman D.I.: Ferhenga Etîmolojî ya Zimanên Îranî] (bi rûsî) 2000-2011.
  • The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/
  • Tsabolov, R. L.Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
  • Watkins, CalvertThe American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em

Bi zaravayên din

biguhêre
biguhêre
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî zer zer
Îzafe zerê zerên
Çemandî zerî zeran
Nîşandera çemandî zerî wan zeran
Bangkirin zero zerino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş Yekjimar Pirjimar
Navkî zerek zerin
Îzafe zerekî zerine
Çemandî zerekî zerinan

zer nêr

  1. rengê rojê anku tavê, rengê zêrî:
    zerê geş, zerê tarî, zerê vebûyî
    Ew ji zerî hez dike.
biguhêre

zer nêr

  1. zêr
  • Forma farisî ya peyva zêr e, di kurdî de tenê di klasîkan de hatiye bikaranîn.

zer

  1. çi

zer

  1. (kevnbûyî) zêr

Etîmolojî

biguhêre

Ji farisî زر(zer, zerr)