ti

Binêre herwiha: Ti, tî, tı, tĩ, Tị, tì, tī, tí, ti⁵, û ti-

Kurmancî

Hoker

ti, t-ya req

hîç, qet, yekcar
Ti kes nehat.
Ez ti car te ji bîr nakim.
Te ti dîtine?
Ew ne ti ye.

Herwiha

tu (2)
tû (2)

Hevmane

Etîmolojî

Guhertoyeke peyva çi. Bo guherîna "ç/t" bide ber "pate / paçe". Ji wateya herçi (any), ku jê hîç jî çêbûye. Talî wê wateya ne tiştek, qet (nothing) jî wergirtiye li piraniya deveran.

Rastnivîsîn

Bi maneya "hîç, qet" di kurdî de hin kes "ti" û hin jî "tu" dinivîsin. Di hin devokan de jî "çu" yan "çi" ye. Lê meyla kurmancî li ser "i" ye li hemberî "u": bihar (ne buhar), bilbil (ne bulbul), dikan (ne dukan). Heta peyvên ku ji erebî hatine û di wî zimanî de bi "i" ne jî, di kurdî de bi gelemperî "i" digirin: "mihacir" (ji erebî "muhacir"), "dinya" (ji erebî "dunya").

"Ti" formeke peyva "çi" ye lê maneyeke jê cuda wergirtiye, wek çawa di van û gelek peyvên din de jî "ç/t" bi hev diguherin: paçe/pate", "qurç/qurt". Herwiha bo tevlihevnekirina "ti" li gel cînavê "tu" jî giring e ku wek "ti" were nivîsîn.

Jê

Werger

Almanî: kein → de
Bambarayî: si
Danmarkî: ingen → da, ikke nogen
Danmarkî: هیچ‎ → fa
Erebî: لا‎ → ar, ليس أي‎
Esperantoyî: neniu → eo
Fînî: yhtään → fi, mitään → fi
Fransî: aucun → fr, pas de → fr
Galoyî: aoqhun
Îdoyî: ula → io (1), nule → io (2)
Îngilîzî: none → en, not any, no → en
Îtalî: alcuno → it (dans les phrases négatives), nessun
Koreyî: 아무 → ko (amu)
Kotavayî: metan
Oksîtanî: nat
Pîkardî: pònt ein, oeqhin
Portugalî: nenhum → pt
Romanyayî: niciun m, nicio m
Samiya bakurî: ii guhtege
Sardînî: perunu, mancunu
Spanî: ninguno → es, nada → es
Swêdî: någon → sv
Şawî: ulac
Tirkî: hiç → tr
Tûpiya kevn: aan
Zimanê destan li Fransayê: Şablon:wikisign

Cînav

ti

(kesa/ê jê re tê axifti) (devkî) / (Devokî) Baştir: tu (2)
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Navdêr

ti mê

(ava ji devî) Baştir tif
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Kurtenav

ti

tigrînya
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Tirkî

Navdêr

ti

tî
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)