Famîleya sosinan

Famîleya sosinan (Iridaceae) ji 66 çîn û bi qasî 2000 cureyan pêk tê.

• Binekoma Isophysidoideae Takhtajan tenê çînek wê jeye:
  • Isophysis: Tenê cureyek jê heye: Isophysis tasmanica.
• Binekoma Nivenioideae Schulze ex Goldbl. 3 çîn û qasî 14 cureyên darî, li başûrê Afrîka û hin giravan:
  • Nivenia
  • Klattia
  • Witsenia
• Binekoma Aristeoideae Vines: Çînek jê heye:
  • Aristea Aiton (Afrika, Madagaskar): Bi qasî 55 cureyan.
• Binekoma Geosiridaceae Goldblatt & J.C.Manning: Tenê çînek:
  • Geosiris Baillon (li Madagaskar û Komoran): Yek (an jî du) cureyek.
• Binekoma Patersonioideae Goldblatt: Tekane cure:
  • Patersonia R.Br. (li Awistraliya Borneo Sumatra Gînêya Nû): 21 cure.
• Binekoma Iridoideae Eaton: 5 şax, 30 çîn û bi qasî 900 cure:
  • Şaxa Diplarrheae: Cureyek:
    • Diplarrhena: 2 cure.
  • Şaca Sisyrinchieae Baker: 6 çîn:
    • Libertia: 12 cure li Awistralasya û başûrê Amerîkayê.
    • Olsynium: 12 cure li Amerîkayê.
    • OrthrosanthusBi 9 cureyên xwe li Awstraliya, başûr û navenda Amerîkayê.
    • Sisyrinchium: 140 cure li bakur û navenda Amerîkayê.
    • Solenomelus: 2 cure, li Şîle û Arjentînê.
    • Tapeinia: Tenê cureyek li Şîle û Arjentîn.
  • Şaxa Irideae, bi 5 çînan:
    • Bobartia: 15 cure li başûrê Afrîka.
    • Dietes: 6 cure, li rojhilat û başûrê Afrîka.
    • Ferraria: 14 cure li herêmên tropîk ên Afrîkayê.
    • Pelezê yan sosin (Iris) (tevlî Belamcanda, Hermodactylis, Pardanthopsis): Bi qasî 280 cureyan li Ewropa, Asya û Amerîkayê.
    • Moraea (tevlî Barnardiella, Galaxia, Gynandriris, Hexaglottis, Homeria, Roggeveldia): Bi qasî 198 cureyan li Ewrasya, herwiha Kurdistan, devedora Deryaya Navûn, Rojhilata Navîn, Sahara û başûrê Afrîka.
  • Şaxa Trimezieae: 3 çîn:
    • Neomarica: 12 cure li başûr û navenda Amerîkayê.
    • Pseudotrimezia: 12 cure li rojhilatê Brezîlê.
    • Trimezia: 20 cure li Amerîka.
  • Şaxa Tigrideae Baker: 15 çîn:
    • Alophia: 5 cure li Anerîka.
    • Calydorea: 16 cure li başûrê Amerîka.
    • Cipura: 9 cure li Amerîka.
    • Cobana: Cureyek li Guatemala û Honduras.
    • Sosina badînî, pelezêska stekanî (Cypella, tevlî Kelessa, Onira, Phalocallis): Bi qasî 30 cureyan li başûr û navenda Amerîkayê.
    • Eleutherine: 2 cure li Amerîka.
    • Ennealophus: 5 cure li başûrê Amerîkayê.
    • Gelasine: 6 cure li başûrê Amerîkayê.
    • Herbertia: 7 cure li DYA û başûrê Amerîkayê.
    • Hesperoxiphon: 4 cure.
    • Larentia: 4 cure li Meksîk û başûrê Amerîkayê.
    • Mastigostyla (tevlî Cardenanthus): 20 cure li başûrê Amerîkayê.
    • Nemastylis: 4 cure li Amerîkayê.
    • Salpingostylis: Tenê cureyek li Florîdayê.
    • Sosina tawus (Tigridia (tevlî Ainea, Cardiostigma, Colima, Fosteria, Rigidella, Sessilanthera): 45-55 cure, li Amerîkayê.
• Binekoma Crocoideae G.T.Burnett (Syn.: Ixioideae): 5 şax, 28 çîn û nêzîkî 1025 cure:
  • Şaxa Watsonieae Klatt: 8 çîn:
    • Cyanixia: Tenê cureyek.
    • Lapeirousia: 42 cure li herêmên tropîk ên Afrîkayê.
    • Micranthus: 3 cure.
    • Pillansia: Cureyek li başûrê Afrîka.
    • Savannosiphon: Tekane cure li başûrê Afrîka.
    • Thereianthus: 8 cure li başûrê Afrîkayê.
    • Watsonia: Bi qasî 55 cureyan li başûrê Afrîkayê.
    • Zygotritonia: 4 cure li herêmên tropîk ên Afrîkayê.
  • Şaxa Croceae (Syn.: Ixieae Dum.): 14 çin:
    • Afrocrocus: Cureyek.
    • Babiana: 90 cure.
    • Chasmanthe: 3 cure.
    • Pîvok, pirpizêk (Crocus): Bi qasî 85 cureyan li Kurdistan, seranser Ewrasya û bakurê Afrîkayê.
    • Dierama: 44 cure li herêmên tropîk ên Afrîkayê.
    • Duthieastrum: Cureyek.
    • Geissorhiza: 86 cure.
    • Hesperantha: 82 cure li Afrîka.
    • Ixia: 67 cure.
    • Radinosiphon: 2 cure li herêmên tropîk ên Afrîka û başûrê Amerîkayê.
    • Pîvoka qûmê (Romulea): 92 cure li Afrîka, Kurdistan û devedorê Deryaya Navîn.
    • Sparaxis: 16 cure.
    • Syringodea (li başûrê Afrîkayê)
    • Tritonia: 30 cure.
  • Şaxa Freesieae: 4 çîn:
    • Crocosmia (Crocosmia): 8 cure.
    • Devia: Tenê cureyek li Afrîkayê.
    • Freesia: (tevlî Anamatheca): 15 cure li Afrîka.
    • Xenoscapa: 2 cure.
  • Şaxa Gladioleae: 2 çîn:
    • Gihaşimşîr (Gladiolus): 262 cure li Kurdistan, Afrîka, Madagaskar û Ewrasyayê.
    • Melasphaerula: Tenê cureyek li başûrê Afrîkayê.
  • Şaxa Tritonopsideae: Tenê çînek:
    • Tritonopsis: Bi qasî 24 cureyan li başûrê Afrîkayê.

• Peter Goldblatt & John C. Manning: The Iris Family: Natural History and Classification., Timber Press, Portland, 2008. ISBN 978-0-88192-897-6: Google-Books.