bawer
Binêre herwiha: BawerBilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]bawer
- Kesê bawerî heye, kesê ku bawer dike.
- Go ez ku bibêm bike tu bawer
Dawer bi min ra ko bûye yawer — (w:Ehmedê Xanî)
- Go ez ku bibêm bike tu bawer
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Bikaranîn
[biguhêre]Bilêvkirina kelîmeyê li bakurtir wek /bawer/, li başûrtir wek /bawerr/ tê lêvandin û bi soranî jî /bawerr/, /bawirr/ dibêjin digel بڕوا (birrwa).
Ji wêjeyê
[biguhêre]Jê
[biguhêre]- (lêker) bawer bûn
- (navdêr) bawerbûn
- bawerker
- (lêker) bawer kirin
- (navdêr) bawerkirin
- (rengdêr) bawerkirî
- bawermend
- bawermendî
- bawerneker
- bawerî
- bêbawer
- bêbawerî
Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-hindûewropî *(e)welǝ- (hêvî kirin; bijartin), proto-îranî *werH- (bijartin; pê dan bawerkirin), hevreha viyan (-vê-) ya kurmancî, birrwa û wîstin (-wê-) yên soranî, avestayî ver- (pê dan bawerkirin, bijartin), fre-ver (bijartin), farisiya kevn (e)r pê dan bawerkirin, bijartin), pehlewî û parsî 'w'r'w- (bawer kirin), sogdî w'r'n (bawer kirin, bawerî pê hebûn), farisî baverîden û giravîden (bawer kirin; bi gotina kesekî kirin), osetî wirnin (bawer kirin), sanskrîtî ver- (bijartin, jê girtin), ermenî vawer (rast, dirist), latînî velle û volere (xwestin, viyan), lîtwanî velti (xwestin, hêvî kirin), îngilîzî will (xwestin)
Guhartoyên wek "baher, bahar" ên li hin deverên kurmancî tenê dikare bi formeke berê a mîna "*baver" bê vegotin ku herwisa li gor dengnasiya kurmancî divê wisa bibe jixwe. *upa/*epa/*ebe'ên kevnar di soranî de cihên xwe diguherre û diçe paş(wekî ve-kirin=kirdin-ewe, lewma *upa-wer dibe >badînî: bawer/soranî: birrwa(anku wer-ba li şûna ba-wer). Bo metateza di peyva bawer de binêre farisiya navîn [skrîpt hewce ye] (waber).[1]
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: glo → af, meen, ag
- Albanî: besue
- Almanî: glauben → de, anerkennen → de, für richtig erkennen, Glaubender
- Danmarkî: tro → da
- Esperantoyî: kredi → eo, agnoski
- Farisî: باور → fa, اعتقاد → fa, ایمان → fa
- Ferî: halda → fo, trúgva, viðurkenna
- Fînî: uskoa → fi
- Fransî: croire → fr
- Frîsî: leauwe
- Gaelîka skotî: creid
- Holendî: geloven → nl, menen → nl, houden voor → nl, agnosceren, erkennen → nl, honoreren → nl
- Îbranî: אמן → he n
- Îdoyî: kredar → io
- Îngilîziya kevn: beliefan, geliefan, gelyfan
- Îngilîzî: believe → en, deem → en, account → en, accredit → en, acknowledge → en, recognize → en, concede → en, admit → en, avow → en, creed → en, cult → en, ?dogma → en, ?nestori → en
- Îrlendî: creid
- Îtalî: credere → it
- Îzlendî: trúa → is
- Katalanî: creure → ca, reconèixer → ca
- Koreyî: 믿다 → ko (mitda)
- Latînî: credere → la, agnoscere
- Norwecî: tro → no
- Papyamentoyî: kere
- Polonî: wierzyć → pl
- Portugalî: acreditar → pt, crer → pt, admitir a veracidade de, reconhecer → pt, admitir → pt
- Romanyayî: crede → ro
- Sirananî: bribi
- Sonxayî: gana
- Spanî: creer → es, recononcer
- Swêdî: tro → sv, erkänna → sv
- Tagalogî: naniniwalà
- Talişî: bover
- Tirkî: inanmak → tr, itikat → tr, inan → tr, emin → tr, inanan → tr, güvenen, ?iman → tr
- Zuluyî: -ethemba
Navdêr
[biguhêre]bawer
Çavkanî
[biguhêre]- ↑ MacKenzie, David Neil, 2004, A Concise Pahlavi Dictionary, rûpel 85
- ↑ http://www.kovarabir.com/wp-content/uploads/Ferheng%C3%AA-Dimil%C3%AE-%C3%BB-Kurmanc%C3%AE-B-b.pdf