êzd
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]| Zayenda nêr a binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | êzd | êzd |
| Îzafe | êzdê | êzdên |
| Çemandî | êzdî | êzdan |
| Nîşandera çemandî | wî êzdî | wan êzdan |
| Bangkirin | êzdo | êzdino |
| Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | êzdek | êzdin |
| Îzafe | êzdekî | êzdine |
| Çemandî | êzdekî | êzdinan |
êzd mê û nêr
- Xwedawend, xweda, beg, hewr, periste, peresto, Afirandiyên nemir yên xwedî şiyanên ser-siriştî, xweda û afirandiyên din yên ku tên peristin, hemû xwedayên ku di dînekî de tên peristin.
- Bi navê êzdan.
- Kurdên kevnar bawer dikirin dêw û êzdan rrêveberên gerdûnê ne.
- Mîrê êzdê mezin ê bêdawî, aliyê me bike!
Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Dijmane
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Têkildar
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevrreha farisî ایزد û یزد û یشتن, evistayî 𐬫𐬀𐬰𐬀𐬙𐬀 (yezete), pehlewî/farisiya navîn 𐭩𐭦𐭲𐭩, û pehlewanî "𐭉𐭀𐭆𐭕" yezd/yezed, sanskrîtî यजत (yajata) (yacata). Ji lêkera "*yezîden" (pê gorî dan, peristin, di kurmanciya nûjen de bûya *êstin/êzandin an *êştin mîna farisî yeşten. cihê wê peyvên mîna îbadet girtiye) anku yezed/êzid = ên ku qurbanî bi wan tê dan. Di serdema kevnar de û piştî Zerdeştîtiyê cihê peyva "ehure" girtiye, bo zêdetir agahî binêrrin hewr. Têkildarî êzidî, êzdan, êzdîn. Ji pêş-îranî *hyecetéh, ji pêş-hindû-îranî *hyecetés, ji pêş-hindû-ewropî *h₁yaǵ- (gorî dan) hevrreha yewnanî αγνός (agnós), spanî yantar, pirteqalî/portegîzî jantar. hevrreha kurdî cejn. guherrîna dengî divê y>c bûya lê ji ber ku ev termek dînî ye, bi tesîra evistayî y maye.