hejîr
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | hejîr | hejîr |
| Îzafe | hejîra | hejîrên |
| Çemandî | hejîrê | hejîran |
| Nîşandera çemandî | wê hejîrê | wan hejîran |
| Bangkirin | hejîrê | hejîrino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | hejîrek | hejîrin |
| Îzafe | hejîreke | hejîrine |
| Çemandî | hejîrekê | hejîrinan |
hejîr mê
- (fêkî) Fêkiyek anku mêweyek xwerbar e û bi daran yan terraşan ve şên dibe.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- (dar) Dara ku wî fêkî dide.
- Dara hejîrê 3- 10 m bilind dibe. Lewre carna wek teraşekê carnan jî wek darekê xuya dike. Kulîlka wê ya biçûk di dirêjahîya demê de, di nav fêqîyê de dimîne û winda dibe. Kulîlkên wê yên nêr û mê li ser darên cihê çêdibin. Fêqî bi tenê ji kulîlkên mê çêdibin. Cotbûna wê bi awayê tozbûnê çêdibe.Wê tozê jî kêzikek çêdike. Ba jî wan tozikên mê û nêr digehîne hev. Belgên wê 3- 5 çiq in. Çiqê pelê nîvekê, hinekî ji yên din mezintir e. Rengên pelên wê ji alîyê derva keskê tarî, lê yê hundur rengê xwelîyê ye. — (Bavê Jîndar, Lotikxane.com, 11/2008)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Navê zanistî
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Hevreha soranî ھەنجیر (hencîr), farisî انجیر (encîr), pehlewî encîr, sogdî encêr... hemû ji zimanên îranî. Peyv ji zimanên îranî ketiye hinek zimanên din jî, bo nimûne tirkî incir, azerî əncir, rûsî инжир (inžir) (inžir), sanskrîtî अञ्जीर (añjīra) û çînî 映日果 (yìngrìguǒ). Çavkanî: [[1]]
Îdiaya Sevan Nişanyan, ku dibêje ji yûnaniya kevn ᾰ̓́γγουρον (ᾰ̓́ngouron) (xiyar) e [[2]], bêçavkanî ye û nayê bawerkirin. Lê rast e ku ev peyva yûnanî serekaniya peyva ecûr / acûr e ku coreke xiyaran e.
Bi zaravayên din
[biguhêre]- Soranî: ھەنجیر (hencîr)
- Zazakî: incîl, hincîr, encîl
- Kurdiya başûrî:
- Kelhûrî: hencîr
- Feylî: hencîr
- Hewramî: hencîr
- Lekî: hencîr
Werger
[biguhêre]dara hejîrê
- Akadî: 𒈠 (tittu)
- Almanî: Feigenbaum → de n
- Amharî: በለስ (bäläs)
- Aramiya nû ya asûrî: ܐܝܼܠܵܢܵܐ ܕܬܹܐܢܵܐ n (īlana d-tīna)
- Aromanî: hic
- Asamî: ডিমৰু (dimoru)
- Astûrî: figal → ast n
- Azerî: əncir ağacı, incir ağacı
- Baskî: pikondo
- Bulgarî: смокиня → bg m (smokinja)
- Çekî: fík → cs n, fíkovník → cs n
- Çîçewayî: mkuyu
- Çînî:
- Dalmatî: fichiera m
- Danmarkî: figentræ nt
- Endonezyayî: ara → id
- Erebî: تِين → ar n (tīn), بَلَس n (balas)
- Ermenî: թզենի → hy (tʻzeni)
- Esperantoyî: figarbo, figujo
- Estonî: viigipuu → et
- Etiyopiya klasîk: በለስ (bäläs)
- Farisî: انجیر → fa (anjir)
- Ferî: fikutræ nt
- Fînî: viikuna → fi, viikunapuu → fi
- Fransî: figuier → fr n
- Friyolî: figâr
- Galîsî: figueira → gl m
- Gotî: 𐍃𐌼𐌰𐌺𐌺𐌰𐌱𐌰𐌲𐌼𐍃 n (smakkabagms)
- Gurcî: ლეღვის ხე (leɣvis xe)
- Hawayî: piku
- Hawsayî: ɓaure
- Hindî: अंजीर → hi n (añjīr)
- Holendî: vijgenboom → nl n
- Îbranî: תְּאֵנָה m (tena)
- Îdoyî: figiero → io
- Îngilîziya kevn: fīc n, fīctrēow nt, fīcbēam n
- Îngilîzî: fig → en
- Îtalî: fico → it n
- Japonî: 無花果 → ja (いちじく, ichijiku, むかか, mukaka), 映日果 (いちじく, ichijiku, えいじつか, eijitsuka)
- Kannadayî: ಅಂಜೂರ → kn (añjūra)
- Katalanî: figuera → ca m
- Keçwayî: igu, rinaku
- Koreyî: 무화과 → ko (muhwagwa), 무화과나무 (muhwagwanamu)
- Ladînoyî: igera
- Latînî: ficus n an m
- Lawsî: ໝາກເດື່ອ (māk dư̄a)
- Lîtwanî: fikusas n
- Lombardî: figh, fich
- Malagasî: ara → mg, voara → mg
- Malayalamî: അത്തി → ml (atti)
- Malezî: ara, tin
- Malezî: mati → ms
- Maltayî: tina m
- Maorî: piki
- Nahwatliya klasîk: īcoxcuahuitl
- Normandî: fidgi n
- Norwecî: fikentre nt
- Oksîtanî: figuièra → oc m
- Osmanî: انجیر آغاجی (incir ağacı)
- Polonî: figa → pl m, figowiec → pl n, fikus → pl n
- Portugalî: figueira → pt m
- Puncabî: ਅੰਜੀਰ → pa m (añjīr)
- Romanyayî: smochin → ro n
- Rusî: инжи́рное де́рево nt (inžírnoje dérevo), смоко́вница m (smokóvnica), фи́говое де́рево nt (fígovoje dérevo)
- Sanskrîtî: उडुम्बर → sa n (uḍumbara), अञ्जीर → sa nt (añjīra)
- Sardînî: ficu, figu
- Sicîlî: ficara → scn m
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠒꠦꠃꠋꠞꠣ (ḍeuṅra)
- Slovakî: figovník → sk n
- Spanî: higuera → es m
- Swahîlî: mtini 3 an 4
- Swêdî: fikon → sv, fikonträd → sv, fikus → sv g
- Tagalogî: sisiyo, labni, igera
- Tahîtî: mati
- Tamîlî: அத்தி → ta (atti)
- Tarifitî: tazart m
- Taşelhitî: ⵜⴰⵣⴰⵔⵜ m (tazart)
- Tayî: มะเดื่อ → th
- Telûgûyî: అత్తిచెట్టు → te (atticeṭṭu)
- Tigreyî: በለስ (bäläs)
- Tigrînî: በለስ (bäläs)
- Tirkî: incir → tr
- Tokpisinî: fik
- Tongî: masi
- Ûkraynî: фі́кус n (fíkus)
- Venîsî: figaro → vec n, figher, figar
- Viyetnamî: sung → vi
- Volapûkî: figabim → vo, figep → vo
- Walonî: fikî → wa n
- Weylsî: ffigysbren n
- Ximêrî: ដើមល្វា (daəm lvie)
- Xosayî: uluzi
- Yûnanî: συκιά → el m (sykiá)
- Kevn: συκέα m (sukéa)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
berhemên xwerbar yên wê darê
- Abxazî: алаҳа́ (ālāḥā́)
- Akadî: 𒈠 (tittu)
- Almanî: Feige → de m
- Amharî: በለስ (bäläs)
- Aragonî: figo
- Aramiya nû ya asûrî: ܬܹܐܢܵܐ n (tīna)
- Aromanî: hicã → roa-rup m
- Asamî: ডিমৰু (dimoru)
- Astûrî: figu → ast n
- Azerî: əncir → az, incir → az
- Baskî: piku → eu
- Bengalî: ডুমুর → bn (ḍumur)
- Bulgarî: смокиня → bg m (smokinja)
- Çeçenî: инжир (inžir)
- Çekî: fík → cs n
- Çîçewayî: mkungudza, nkhuyu
- Çînî:
- Dalmatî: faica m
- Danmarkî: figen g
- Elfdalî: fika m
- Elwîrî-wîderî: اینجیل (injil)
- Endonezyayî: buah ara, buah tin → id
- Erebî: تِين → ar n (tīn), بَلَس n (balas)
- Ermenî: թուզ → hy (tʻuz)
- Esperantoyî: figo → eo
- Estonî: viigimari → et, viik → et
- Etiyopiya klasîk: በለስ (bäläs)
- Extremaduranî: higu
- Farisî: انجیر → fa (anjir)
- Ferî: fika m
- Fînî: viikuna → fi
- Fransî: figue → fr m
- Fransiya kevn: figue m
- Friyolî: fîc
- Galîsî: figo → gl n
- Gotî: 𐍃𐌼𐌰𐌺𐌺𐌰 n (smakka)
- Gurcî: ლეღვი (leɣvi)
- Hawsayî: ɓaure
- Hindî: अंजीर → hi (añjīr)
- Holendî: vijg → nl m
- Îbranî: תְּאֵנָה m (tena)
- Îdoyî: figo → io
- Îngilîziya kevn: fīc n, fīcæppel n
- Îngilîzî: fig → en
- Îrlendî: fige m
- Îtalî: fico → it n
- Îzlendî: fíkja → is m
- Japonî: 無花果 → ja (いちじく, ichijiku, むかか, mukaka), 映日果 (いちじく, ichijiku, えいじつか, eijitsuka)
- Kalmîkî: инҗр (injr)
- Kannadayî: ಅಂಜೂರ → kn (añjūra)
- Katalanî: figa → ca m
- Keşmîrî: أنٛجیٖر (ạnjīr), اۆنٛجوٗر (onjūr)
- Koreyî: 무화과 → ko (muhwagwa)
- Ladînoyî: igo
- Latînî: ficus n an m
- Latviyayî: vīģe m
- Lawsî: ໝາກເດື່ອ (māk dư̄a)
- Lazî: ლუღი (luɣi)
- Lîgûrî: fîgo n
- Lîtwanî: figa m
- Luksembûrgî: Fig m
- Makedonî: смоква (smokva)
- Malagasî: amontana → mg, aviavy → mg, voara → mg
- Malayalamî: അത്തിപ്പഴം (attippaḻaṃ)
- Malezî: buah ara, buah tin → id
- Maltayî: tina m
- Manksî: fig m
- Maorî: piki
- Mecarî: füge → hu
- Megrelî: ლუღი (luɣi)
- Misrî:
(dꜣb)b[[
Şablon
egyglyph]] - Nahwatliya klasîk: īcox
- Napolîtanî: fica m
- Navajoyî: hashkʼaan
- Nedersaksî: Fieg m
- Norwecî:
- Oksîtanî: figa → oc m
- Osmanî: انجیر (encir, incir), تین (tin)
- Ozbekî: anjir → uz
- Plodîşî: Fiej m
- Polonî: figa → pl m
- Portugalî: figo → pt n
- Puncabî: ਅੰਜੀਰ → pa m (añjīr)
- Romancî: fig n
- Romanyayî: smochină → ro m
- Rusî: инжи́р n (inžír), смо́ква m (smókva), фи́га m (fíga)
- Samiya bakurî: fiikon
- Sanskrîtî: उडुम्बर → sa n (uḍumbara), अञ्जीर → sa nt (añjīra)
- Sicîlî: ficu → scn n
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠒꠦꠃꠋꠞꠣ (ḍeuṅra)
- Slovakî: figa → sk m
- Slovenî: figa → sl m
- Somalî: tiin
- Sorbî:
- Sorbiya jorîn: figa m
- Spanî: higo → es n, breva → es m
- Swahîlî: tini → sw 5 an 6
- Swêdî: fikon → sv
- Şîngazîcayî: tini 9 an 10
- Tacikî: анҷир (anjir)
- Tagalogî: sisiyo, igos
- Tamîlî: அத்தி → ta (atti)
- Tarifitî: tazart m
- Taşelhitî: ⵜⴰⵣⴰⵔⵜ m (tazart)
- Tayî: มะเดื่อ → th
- Telûgûyî: అత్తి పండు → te (atti paṇḍu)
- Tigreyî: በለስ (bäläs)
- Tigrînî: በለስ (bäläs)
- Tirkî: incir → tr
- Ûkraynî: фі́га m (fíha), інжи́р n (inžýr)
- Venîsî: figo → vec n
- Viyetnamî: sung → vi
- Volapûkî: fig → vo
- Walonî: fike → wa m
- Weylsî: ffigysen m
- Wolofî: xël
- Ximêrî: ផ្លែល្វា (plae lvie)
- Xosayî: uluzi
- Yakanî: igira
- Yidîşî: פֿײַג m (fayg)
- Yorubayî: ọpọtọ ni
- Yûnanî: σύκο → el nt (sýko)
- Kevn: σῦκον nt (sûkon)
- Zuluyî: ikhuwu, ikhiwane → zu
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.