Triduum Paschalne to wyjątkowe dni poprzedzające Niedzielę Wielkanocną, podczas których w kościołach wspominane są wydarzenia biblijne rozgrywające się bezpośrednio przed zmartwychwstaniem Chrystusa. Do Triduum Paschalnego zaliczany jest Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wielka Sobota. Kościół celebruje wówczas tzw. misterium paschalne, czyli mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa.
Skąd wzięła się nazwa "triduum paschalne"? Słowo "triduum" wywodzi się z języka łacińskiego i oznacza "trzy dni". "Paschalne" nawiązuje z kolei do hebrajskiego słowa "pesach", które oznacza "przejście". Wyrażenie to ma wymiar symboliczny, ponieważ oznacza przejście z grzechu do odkupienia, czyli od śmierci do życia. Triduum Paschalne, mimo że obejmuje kilka dni, w Kościele traktowane jest jako jedna długa liturgia, ponieważ odbywające się wtedy pojedyncze nabożeństwa nie są zakończone błogosławieństwem.
Wielki Czwartek to dzień, który rozpoczyna obchody Triduum Paschalnego. W Wielki Czwartek odprawiana jest msza Wieczerzy Pańskiej. Tego dnia Kościół wspomina ostatnią wieczerzę Chrystusa z apostołami i ustanowienie sakramentów kapłaństwa i Eucharystii. W wielu kościołach praktykowany jest zwyczaj polegający na myciu nóg przez kapłana dwunastu wybranym osobom. Od Wielkiego Czwartku do Wielkiej Soboty w kościołach nie słychać dzwonów, a w ich miejsce podczas liturgii używane są kołatki. Wielki Czwartek to jedyny dzień spośród Triduum Paschalnego, kiedy odprawiane są msze.
Wiele osób może zainteresować kwestia, czy w Wielki Czwartek jest post? Na wstępie doprecyzujmy, że w Kościele Katolickim wyznaczone są dni, w których wierni są zobowiązani do przestrzegania postu ilościowego bądź jakościowego. Post ilościowy odnosi się do ograniczenia ilości pokarmów spożywanych w ciągu dnia (jeden posiłek do syta i dwa zaspokajające głód). Post jakościowy z kolei to inaczej wstrzemięźliwość od spożywania pokarmów mięsnych (obowiązuje m.in. w każdy piątek). Przez dwa dni w roku, tj. w Środę Popielcową i w Wielki Piątek, wiernych Kościoła Katolickiego obowiązuje tzw. post ścisły, będący połączeniem postu ilościowego i jakościowego. Zatem, czy w Wielki Czwartek jest post? Nie, wierni nie są zobowiązani do ograniczeń w spożywaniu pokarmów.
Wielki Piątek to dzień, kiedy Kościół wspomina mękę i śmierć Chrystusa. W Wielki Piątek w miejsce mszy świętej odprawiana jest specjalna liturgia. Jednym z głównych elementów liturgii wielkopiątkowej jest adoracja drzewa krzyża przez wiernych. Po komunii Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony do symbolicznego grobu Chrystusa. W wielu kościołach praktykowany jest zwyczaj ustawiania straży przy Grobie Pańskim. W Wielki Piątek wiernych Kościoła Katolickiego obowiązuje post ścisły.
W jaki sposób w kościołach celebrowana jest Wielka Sobota? Post - ściślej, wielki post - przygotowuje wiernych do celebrowania najważniejszego święta w kalendarzu liturgicznym, czyli Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego. Wielka Sobota to dzień bezpośrednio poprzedzający Wielkanoc. W godzinach porannych w kościołach i kaplicach święcone są pokarmy, które zostaną podane na wielkanocnych stołach. Po zmroku odprawiana jest uroczysta liturgia Wigilii Paschalnej, będąca wstępem do obchodów Wielkanocy. Dzieli się ona na cztery części: liturgię światła, liturgię słowa, liturgię chrzcielną oraz liturgię eucharystyczną.
Czy wielkopiątkowy post obowiązuje również w Wielką Sobotę? Jak już wiemy, są dwa dni w ciągu roku, kiedy wierni Kościoła Katolickiego są zobowiązani do przestrzegania postu ścisłego - są to Środa Popielcowa i Wielki Piątek. Jak jest w przypadku Wielkiej Soboty? Prawo kanoniczne nie przewiduje konieczności utrzymywania postu w Wielką Sobotę. Wiele osób decyduje się jednak samodzielnie na post jakościowy i powstrzymuje się od spożywania pokarmów mięsnych aż do uroczystego śniadania wielkanocnego.