Jambu ménté

Kacang mètè, mentah
Ajiné nutrisi saben 100 g (3.5 oz)
Ènergi	2,314 kJ (553 kkal)
Karbohidrat	30.19 g
Gula	5.91 g
Serat panganan	3.3 g
Lemak	43.85 g
Protéin	18.22 g
Vitamin
Tiamin (B1)	(37%) .42 mg
Riboflavin (B2)	(5%) .06 mg
Niasin (B3)	(7%) 1.06 mg
Asem pantotènik (B5)	(17%) .86 mg
Vitamin B6	(32%) .42 mg
Folat (B9)	(6%) 25 μg
Vitamin C	(1%) .5 mg
Mineral
Kalsium	(4%) 37 mg
Wesi	(51%) 6.68 mg
Magnésium	(82%) 292 mg
Fosforus	(85%) 593 mg
Potasium	(14%) 660 mg
Sèng	(61%) 5.78 mg
	Ékan; μg = mikrogram • mg = miligram; IU = Ékan internasional;
	Persèntase sadarma pangira-ira sarana pamrayoga ing AS tumrap wong diwasa.

Jambu ménté
	Jambu ménté ing Guinea.
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan:	Plantae
Unranked:	Angiospermae
Unranked:	Eudicots
Unranked:	Rosids
Ordho:	Sapindales
Famili:	Anacardiaceae
Génus:	Anacardium
Spésies:	A. occidentale
Jeneng binomial
	Anacardium occidentale; L.

Jambu ménté utawa jambu mété (Anacardium occidentale) ya iku jinis tuwuhan saka suku Anacardiaceae kang asalé saka Brasil lan duwé "woh" kang bisa dipangan. Kang kondhang saka jambu mété ya iku kacang mété utawa kacang ménté; wijiné kang racaké digaringké lan digoreng kanggo digawé panganan. Kanthi cara botani, tuwuhan iki dudu anggota jambu-jambuan (Myrtaceae) apamanèh kacang-kacangan (Fabaceae), nanging malah luwih cedhak kekerabatannè karo pelem (suku Anacardiaceae).

Aran liya

Dikenal uga kanthi aran kaya jambu mèdè (Sd.); jambu mede utawa jambu mete (Id.); jhambu monyèt (Md.); jambu dwipa, jambu jipang, nyambu monyèt (Bl.); nyambuk nyĕbèt (Sas.); jambu érang, jambu monyét (Mink.); jambu dipa (Banj.); buwah monyet (Timor); buwah yaki (Manado); buwa yakis, wo yakis (Sulut); buwa yaki (Ternate, Tidore); buwa jakis (Galela); jambu daré, jambu masong (Mak.); jampu sèrĕng, jampu tapĕsi (Bug.); méntol mété (Srd.) lan liya-liya.^[1]

Ing basa Inggris diarani cashew (tree), kang dijupuk saka tembung Portugis kanggo ngarani wohé, caju, kang satemené uga silihan saka tembung basa Tupi, acajú. Lan jeneng génus (Anacardium) ngrujuk marang wujud woh sakabèhè kang kaya jantung kuwalik.

Pemerian

Wit jambu monyet kang thukul di ing pinggir dalan ing Palabuhanratu.

Wit ukuran sedheng, dhuwur nganti 12 m, kanthi tajuk amba, akèh pang, lan ijo terus. Tajuk bisa dadi dhuwur lan nyempit, utawa cendhek lan amba, bergantung karo kondisi lingkungané.^[2] Godhong-godhonge manggon ing pucuk pang. Helai godhong duwé tangkai, bunder telur kuwalik, akèh kang pucuke lancip lan ujung bunder, nekuk manjero, gundhul, 8–22 × 5–13 cm.^[3]

Berumah satu (monoesis), kembang kelamin campuran, ngumpul ing sewoh malai rata rambut alus, ambané 15–25 cm. Kelopak ana rambuté, 4–5 mm. Makutha lancip, lk 1 cm, putih banjur abang, ana rambuté. Woh geluk awarna soklat tuwa, bengkok, dhuwure lk 3 cm.^[3]

Kagunan

Tuwuhan iki dirembakaké mligi kanggo dijupuk woh sajatiné. Kang dikenal umum minangka "woh", ya iku pérangan empuk kang membengkak wernané kuning utawa abang, satemené ya iku dasaré kembang (receptaculum) kang ngembang sawisé ana pembuahan. Woh satemené ya iku pérangan "monyet"é kang atos, coklat semu ireng isiné wiji kang bisa diolah dadi panganan; ya iku kacang mètè kang ènak.^[4] Kanthi cara tradhisional kacang iki racaké digoreng kanggo nyamikan karo ngombé teh utawa kopi; éwodéné kanthi cara modern saiki akèh minangka isi kanggo ngias panganan kaya coklat lan kué-kué.

Sanajan dianggep kacang ing donya boga, ing ngèlmu botani kacang mètè satemené kalebu wiji tunggal saka woh sajatiné. Wiji iki diubengi karo thothok ganda kang ngetokaké getah kang ngemu urushiol, kang bisa gawé iritasi kulit manungsa. Ana wong alergi kacang mètè, nanging satemené kacang mètè arang gawé alergi tumrap manungsa yèn dibandingké karo kacang liyané. Saka kacang mete uga olèh diekstrak lenga kang dhuwur kualitasé. Kasil sampingé, ya iku kulit wiji, dimupangataké kanggo pakan unggas. Sajinis lenga uga diasilaké saka thothok woh mètè (CNSL, cashew nut shell liquid), kang dinggo déning indhustri lan uga minangka bahan kanggo ngawètaké kayu utawa jala.^[4]

Cathetan sikil

↑ Austria Tumbuhan Berguna Indonesia, jil. 2:1223-1225. Terj. Yayasan Sarana Wana Jaya, Jakarta
↑ ICRAF Agroforestry Database: Anacardium_occidentale L.^{[pranala mati permanèn]}
↑ ^a ^b Austria Flora, kanggo sekolah di Indonesia. PT Pradnya Paramita, Jakarta. Hal. 271
↑ ^a ^b Austria Anacardium occidentale L. Archived 2021-08-20 at the Wayback Machine. dalam Austria (eds.) 1997. Sumber Daya Nabati Asia Tenggara 2: Woh-wohan kang éntuk dipangan. PROSEA – Gramedia. Jakarta. ISBN 979-511-672-2 Hal. 61-64

Pranala njaba

Handbook of Energy Crops - Anacardium occidentale L.
Morton, Julia F. Fruits of Warm Climates. ISBN 978-0-9610184-1-2
Pillai, Rajmohan and Santha, P. The World Cashew Industry Archived 2012-11-03 at the Wayback Machine. (Rajan Pillai Foundation, Kollam, 2008)
Masasi High Quality Farmers' Products Archived 2011-08-20 at the Wayback Machine.: Smallholder Cashew Production in Masasi, Tanzania

[heyne-1] Austria Tumbuhan Berguna Indonesia, jil. 2:1223-1225. Terj. Yayasan Sarana Wana Jaya, Jakarta

[icraf-2] ICRAF Agroforestry Database: Anacardium_occidentale L.^{[pranala mati permanèn]}

[steenis1981-3] Austria Flora, kanggo sekolah di Indonesia. PT Pradnya Paramita, Jakarta. Hal. 271

[verheij-4] Austria Anacardium occidentale L. Archived 2021-08-20 at the Wayback Machine. dalam Austria (eds.) 1997. Sumber Daya Nabati Asia Tenggara 2: Woh-wohan kang éntuk dipangan. PROSEA – Gramedia. Jakarta. ISBN 979-511-672-2 Hal. 61-64

[1]

[2]

[3]

[4]