[go: up one dir, main page]

Fara í innihald

Litur

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Prentvæn útgáfa er ekki lengur studd og gæti verið með myndgerðarvillur. Uppfærðu bókamerki vafrans þíns og notaðu frekar sjálfgefna prentunaraðgerð vafrans.
Litir eru mikilvægur þáttur í skynjun flestra einstaklinga

Litur (farfi eða farvi) er huglæg upplifun, sem verður til af því að mannsaugað greinir endurkast ljóss með bylgjulengdir, sem spanna hið sýnilega litróf [1][2]. Í eðlisfræðilegum skilningi eru hvítur og svartur ekki litir, því að hvítt felur í sér endurkast allra bylgjulenda í jöfnum mæli, en svartur þýðir fjarvera sýnilegs ljóss. Í daglegu tali er þó talað um hvítan og svartan lit.

Litur getur einnig átt við eiginleika tiltekinna hluta eða efna, sem ræðst af því hvaða bylgjulengdir yfirborð hlutarins drekkur í sig og hvaða bylgjulengdum hann endurvarpar. Til dæmis er hlutur grænn ef hann drekkur í sig flestar bylgjulengdir sýnilegs ljóss en endurvarpar ljósi af þeirri samsetningu sem mannsaugað greinir sem grænt.

Litblinda er augngalli, sem lýsir sér í því að litblindir eiga örðugt með að greina að suma liti, til dæmis rauðan og brúnan.

Tilvísanir

  1. Þorsteinn Vilhjálmsson. „Hvað eru litir?“. Vísindavefurinn 8.8.2000. http://visindavefur.is/?id=733. (Skoðað 18.3.2010).
  2. Eyja Margrét Brynjarsdóttir. „Eru til litir sem mannsaugað greinir ekki?“. Vísindavefurinn 26.3.2000. http://visindavefur.is/?id=295. (Skoðað 18.3.2010).

Heimildir og ítarefni

  • Byrne, A. og David Hilbert (ritstj.). Readings on Color: The Philosophy of Color (Cambridge, MA: MIT Press, 1997).
  • Elmar Geir Unnsteinsson. „Er hægt að lýsa lit?“. Vísindavefurinn 24.1.2006. http://visindavefur.is/?id=5586. (Skoðað 18.3.2010).
  • Eyja Margrét Brynjarsdóttir. „Eru til litir sem mannsaugað greinir ekki?“. Vísindavefurinn 26.3.2000. http://visindavefur.is/?id=295. (Skoðað 18.3.2010).
  • Eyja Margrét Brynjarsdóttir. „Er mjólk svört í myrkri?“. Vísindavefurinn 8.12.2000. http://visindavefur.is/?id=1228. (Skoðað 18.3.2010).
  • Hardin, C.L. Color for Philosophers: Unweaving the Rainbow (Indianapolis: Hackett Publishing Company, 1988).
  • Maund, B. Colours. Their Nature and Representation (Cambridge: Cambridge University Press, 1995).
  • Stroud, B. The Quest for Reality: Subjectivism & the Metaphysics of Colour (Oxford: Oxford University Press, 2000).
  • Wright, W.D. The Rays Are Not Coloured: Essays on the Science of Vision and Colour (Bristol: Hilger, 1967).
  • Þorsteinn Vilhjálmsson. „Hvað eru litir?“. Vísindavefurinn 8.8.2000. http://visindavefur.is/?id=733. (Skoðað 18.3.2010).

Tenglar

  • „Hvað eru litir?“. Vísindavefurinn.
  • „Eru til litir sem mannsaugað greinir ekki?“. Vísindavefurinn.
  • „Er hægt að lýsa lit?“. Vísindavefurinn.
  • „Er mjólk svört í myrkri?“. Vísindavefurinn.
  Þessi grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.