Wp/knc/Addie Viola Smith
| Sex or gender | female  |
|---|---|
| Country of citizenship | United States of America |
| Given name | Addie, Viola |
| Family name | Smith |
| Date of birth | 14 November 1893 |
| Place of birth | Stockton |
| Date of death | 13 December 1975 |
| Unmarried partner | Eleanor Mary Hinder |
| Occupation | lawyer, trade commissioner, Foreign Service officer |
| Employer | United States Department of Labor, United States Foreign Service |
| Educated at | Heald College, Washington College of Law |
| Work location | Washington, D.C., Beijing, Shanghai |
[1]Addie Viola Smith
Addie Viola Smith (kəntawu jimada auwal yǝ kawunzə 14,suro saa 1893-kəntawu jimada gaji ye kawunzə 13, saa 1975), kuru sha Fanglan lan sun nzu nozanama (Chinese: 施芳蘭),[1] shi də loya cidi America bǝ yeshidoni komishina kasuwu bǝ United States bǝ Shanghai ro saa 1928lan səta 1939ro saadənama. kamu buro salak yǝ cidama lardə diya yǝ suro cida lardə diyaye United States ye lan cidazəna cidiya fasal kasuwuye United States yǝ lan, kamu buro salak yǝ banama komishina kasuwu ye ro cidazəna, kuru kamu buro salak ye komishina kasuwu ye ro cidazəna.
[2]Smith də Stockton, California lan katambo kuru wurano. Suro saa 1917 lan, Washington, D.C. ro lewono sa cidaram cidawu ye United States yǝ lan cidajin lan, Washington College of Law ro loktu ganaro karaa, suro saa 1920 lan degree sharaye səwandəna. Beijing ro cidama ofis komishina kasuwube ro lewono. Smith də banama komishina kasuwuye Shanghai lan saa 1922 lan sha kalakca, kuru komishina kasuwuye Shanghai yero saa 1928 lan sha wallono, nasha dəlan cidazəna har saa 1939 ro saadənan. Dunya Dunyabe.
Suro kǝnǝnganzǝ sammason, Smith dǝ shiye wakil karafkawa kamuwabe kadaye; malum soye cidanzə feministye dunyabedə halla imperialist-a colonialist-a lan fəlangzənaro bayanzana. Smith ye gawilmanzə Eleanor Mary Hinder'a kəla kəllada Shanghai lan saa 1926 lan. Sandi indidə na fallan napsana hatta Hinder ye bawono saa 1963 lan. Sha Hinder-a də sawanzaye sandiya kurissa kawuye indi E.G. Fato njiye gadǝna camelliabe lardǝbe suro Caringbahben.
Kǝnǝngan nze buroye (1893-1920)
[edit | edit source][3]Addie viola smith dǝ stockton lan, California lan katambo, kǝntawu Nowambaye kawunzǝ 14, saa 1893 lan, rufus roy smith, baktǝma, kuru addie gabriela smith (nee Brown). Saa 1910 lan səta 1917 ro saadənan, Smith də kamfaniwa indiro cidazəna. Kuruson stenography səlina kuru degree kasuwuye Heald's Business College San Francisco lan səwandəna.[2] Suro saa 1917 lan, jarawa cida gomnatiye lardəye-a, kəriye-a, federal-a lan kowono.[3] Washington, D.C. ro lewono, suro kəntagə Aprilye saa 1917 lan, ngawo Julia Lathrop, darekta cidaram nduliye United States ye dəro hayazənayen, cidiya Grace Abbott yen cidaro shara cida nduliye karəngəro gozana dəga faidatəro. Smith də cidama sirraye banama secretary cidaye ro cidazəna, banama kazadala nasha kamuwaye cidaram cidaye United States ye, kuru kazadala nasha hawarye cidaram allamtəye-a awo kəltəye-a United States ye. Suro saa 1919 lan, samno buro salakbe sanyaram lardəbe lan cidawono kuru samno Ofis Cidawube Dunyabe buro salakbedə saraizəna.[5]
Sokku cidanzə fasal cidawuye sədindən, Smith də Washington College of Law ro kərawono fuwura loktu ganaye ro kuru degree sharaye suro saa 1920 yen səwandəna.[6] Kuruson kamuwa gumnatibe-a siyasabe-aye shiga shawarizana, sandi doni cidanzə sammason gozanadə.[7]
Cida cidan nze lardə diyabe buroye China lan (1920-1927)
[edit | edit source]Smith də sha cidaram lardə diyaye United States yero sha cida lardə diyaye ro kalakca suro kəntawu October saa 1920 yen kuru sha cidaram kasuwu lardə diyaye-a fatoye-a cidiya cidaram kasuwuye United States ye dəro cedo. Shima kamu buro salakye cida lardə diyabe cidiya Bureauben cidazənadə.[8] Smith də buro salak lan cidazəna ofis komishina kasuwuye Beijing lan.[9] Namtə cidamayen, Smith də shima cidaram kulashiye sədin, bayanna sabcin, kuru awowa zar yikoye asujin.[10]
Badiyaram saa 1922 yen, Smith ye izni jarawa cida jamaye ro naptəye mawono sau banama komishina kasuwuye ro waltə nankaro.[11] Bana kəla kəlanzəyen kuru kasuwuwa Americaye Chinalan cidazayin dəyen yaye, banama darekta Bureau of Foreign and Domestic Commerce, O.P. Hopkins ye, awo sədəna də wazəna. Hopkins ye Smith ro ruwozəna: "Shi Bureau də kuwamiyayi shawari laa kəla awo do ne letəramzə kamuwa banama kasuwu ye ro gotəyen gozənyi."[12] Smith ye waltə ruwozəna, wono "nasha kura kura katə kamuwadə lamar zauro kəladən gənyi, futu nəm ngalwo wakillaye yeyi, konga au kamuwa, shidoni Bureaudəye cidanzə diyayero zuzənadə", kuru shiye hakkinzə jarawadəro namtəye mbeji. 11] Kura buroye fella kamuwaye cidaro yiwoye United States ye də, Hilda Muhlhauser Richards, shiye kəla Smith yen ci nzəkkəna—lamar də’a karafka kamuwa New York yero gojinro zorzəna—Hopkins ye shawari nzə’a falzəna.[12] Smith də shima kamu buro salakye banama komishina kasuwuye ro kəntawu November ye kawunzə 1, saa 1922 lan təkkəna də.[13]
Laminte
[edit | edit source]