[go: up one dir, main page]

Jump to content

2024

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տարիներ
2020 · 2021 · 2022 · 2023 2024 2025 · 2026 · 2027 · 2028
Տասնամյակներ
2000‑ականներ · 2010‑ականներ2020‑ականներ2030‑ականներ · 2040‑ականներ
Դարեր
20-րդ դար21-րդ դար22-րդ դար

2024 թվական, նահանջ տարի, ըստ Գրիգորյան օրացույցի սկսում է երկուշաբթի օրը։ Սա մեր թվարկության 2024 թվականն է,

XXI դարի 24-րդ տարին։

2024 թվականն
այլ օրացույցներով
Գրիգորյան օրացույց 2024
MMXXIV
Հուլյան օրացույց 2023—2024 (հունվարի 14 -ից)
Հուլյան օրացույց
բյուզանդական շրջան
7532—7533
(սեպտեմբերի 14-ից)
Հռոմի հիմնադրումից սկսած 2776—2777 (մայիսի 4-ից)
Հայկյան տոմար 4516—4517 (օգոստոսի 11-ից)
ՏՇԺԶ—ՏՇԺԷ
Հրեական օրացույց
5784—5785

ה'תשפ"ד — ה'תשפ"ה

Իսլամական օրացույց 1445—1446
Չինական օրացույց 4720—4721
癸卯 — 甲辰
սև ճագար — կապույտ վիշապ
Եթովպական օրացույց 2016—2017
Հին հնդկական օրացույց
- Վիկրամ սամվատ 2080—2081
- Շակա սամվատ 1946—1947
- Կալի յուգա 5125—5126
Իրանական օրացույց 1402—1403
Բուդդայական օրացույց 2567

Մինչ այժմ, այս տարին ականատես է եղել խոշոր զինված հակամարտությունների շարունակությանը, այդ թվում՝ Ռուսաստանի ներխուժումն Ուկրաինա, Մյանմայի քաղաքացիական պատերազմը, Սուդանի քաղաքացիական պատերազմը և իսլամիստների ապստամբությունը Սահելում։

Իսրայելի և Համասի միջև շարունակվող պատերազմը տարածվել է բազմաթիվ երկրներում, հատկապես Լիբանանում, որտեղ Իսրայելը ներխուժեց հոկտեմբերին: Դա տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ Իսրայելի և Հեզբոլլահի միջև շարունակվող հակամարտությունը սրվեց: Նախորդ ամսվա ընթացքում Իսրայելը սաստկացրեց իր հարձակումը Հեզբոլլահի դեմ, ներառյալ հարձակումը պայթուցիկներով լիցքավորված կապի սարքերի միջոցով և բարձր մակարդակի սպանություններ, ներառյալ Հեզբոլլահի գլխավոր քարտուղար Հասան Նասրալլահի սպանությունը[1]: Այս տարի նկատվել է նաև հութիների շարժման ակտիվության աճ՝ նպաստելով Կարմիր ծովի ճգնաժամին, որն ազդել է համաշխարհային նավագնացության վրա: Շարունակվող հակամարտությունը լայնածավալ բողոքի ցույցեր է առաջացրել ընդդեմ պատերազմի[2][3][4]:

Մոտ 79 երկիր, որոնք ներկայացնում են շուրջ չորս միլիարդ մարդ, ակնկալվում է, որ տարվա ընթացքում համապետական ընտրություններ կանցկացնեն[5][6][7][8], այդ թվում՝ աշխարհի ամենախիտ բնակեցված երկրներից տասը երկրներից ութը (Բանգլադեշ, Բրազիլիա, Պակիստան, Ռուսաստան, Հնդկաստան, Մեքսիկա, Ինդոնեզիա և Միացյալ Նահանգներ)[5], ինչպես նաև Ֆրանսիան և Միացյալ Թագավորությունը[9]։ Եվրախորհրդարանը նույնպես ընտրություններ է անցկացրել[10]։

Իրադարձություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սպասվող իրադարձություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Lebanon sees deadliest day of conflict since 2006 as Israeli strikes kill more than 270». AP News (անգլերեն). 2024 թ․ սեպտեմբերի 23. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  2. «A look at the protests of the war in Gaza that have emerged at US colleges». AP News (անգլերեն). 2024 թ․ ապրիլի 24. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  3. «Gaza protests: Oxford and Cambridge university students set up camps» (բրիտանական անգլերեն). 2024 թ․ մայիսի 6. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  4. «French police remove pro-Palestinian students from the courtyard of Sorbonne university in Paris». AP News (անգլերեն). 2024 թ․ ապրիլի 29. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  5. 5,0 5,1 «2024 is the biggest election year in history». The Economist. 2023 թ․ նոյեմբերի 13. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 4-ին.
  6. Eric Bazail-Eimil (2024 թ․ հունվարի 1). «The global elections Washington should be watching in 2024». Politico. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 4-ին.
  7. «Transcript: What will work look like in 2024?». Financial Times. 2023 թ․ դեկտեմբերի 26. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  8. Siladitya Ray (2024 թ․ հունվարի 3). «2024 Is The Biggest Election Year In History—Here Are The Countries Going To The Polls This Year». Forbes. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 4-ին.
  9. «Rishi Sunak announces 4 July general election». BBC News. 2024 թ. մայիսի 22.
  10. «In 2024, It's Election Year in 40 Countries». Bloomberg (անգլերեն). 2023 թ․ նոյեմբերի 1. Վերցված է 2023 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
  11. «2024 թվականի հունվարի 1-ից ԵԱՏՄ նախագահությունն անցնում է Հայաստանին». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  12. «2024 թվականի հունվարի 1-ից ՀԱՊԿ նախագահությունն անցնում է Ղազախստանին». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  13. «Ռուսաստանը դարձել է ԱՊՀ նախագահ». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  14. 14,0 14,1 «Մալթան կստանձնի ԵԱՀԿ նախագահությունը 2024թ». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  15. 15,0 15,1 «Բելգիան սկսում է իր նախագահությունը ԵՄ Խորհրդում». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  16. «Источник сообщил, что Бразилия присоединится к ОПЕК+ с 2024 года». Interfax.ru (ռուսերեն). 2023 թ․ նոյեմբերի 30. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 30-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 18-ին.
  17. «Եգիպտոսը, Իրանը, ԱՄԷ-ն, Սաուդյան Արաբիան ու Եթովպիան միացել են ԲՐԻԿՍ-ին». hetq.am. 2024 թ․ հունվարի 3. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 18-ին.
  18. Sharma, Shweta (2023 թ․ օգոստոսի 24). «Brics countries agree major expansion as six countries invited to join». The Independent (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  19. «В России не станет зоны отчуждения». rbc.ru (ռուսերեն). 2023 թ․ ապրիլի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 18-ին.
  20. «Steam перестанет работать на windows 7 :: Русскоязычный Форум». steamcommunity.com (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 18-ին.
  21. «Ճապոնիայում արդեն ավելի քան 30 երկրաշարժ է տեղի ունեցել». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  22. «Reiwa 6-nen Notohantō jishin ni yoru higai-tō no jōkyō ni tsuite (kiki kanri kansatsu-shitsu)» 令和6年能登半島地震による被害等の状況について(危機管理監室) [Regarding the status of damage caused by the 2024 Noto Peninsula Earthquake (Crisis Management Office)] (PDF) (ճապոներեն). Crisis Management Office, Ishikawa Prefecture. 2024 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2024 թ․ մարտի 22-ին.
  23. «M 7.5 – 42 km NE of Anamizu, Japan». ԱՄՆ երկրագիտական ծառայություն. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  24. «Կիմ Չեն Ընը հայտարարել է, որ պատրաստ է ոչնչացնել Վաշինգտոնը եւ Սեուլը առճակատման դեպքում». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 4-ին.
  25. «ՀԱՄԱՍ-ը ավելի քան 20 հրթիռ է արձակել իսրայելական տարածքի դեմ. ԶԼՄ». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  26. «Վրաստանում արգելել են մինչեւ 2013թ. արտադրված ավտոմեքենաների ներմուծումը». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  27. «Պրահայում հայտնել են, որ Նոր տարին դիմավորելու ժամանակ պայթեցված ճայթռուկներից վնասվել է յոթ մարդ». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  28. «Հարավային Կորեան եւ ԱՄՆ-ն ավարտին կհասցնեն ընդլայնված զսպման համակարգը 2024թ. առաջին կեսին». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 5-ին.
  29. «Թուրքիայի արեւելքում տեղի է ունեցել 4,2 մագնիտուդով երկրաշարժ». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 7-ին.
  30. «Խաղաղության նոբելյան մրցանակակիր Յունուսը դատապարտվել է 6 ամսվա բանտարկության». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 7-ին.
  31. «Բրիտանիան պատրաստվում է Կարմիր ծովում հարված հասցնել հուսիներին. The Times». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 9-ին.
  32. «Իրանական «Ալբորզ» էսկադրոնային ականակիրը մտել է Կարմիր ծով». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 9-ին.
  33. «Փարիզի Աստվածամոր տաճարը կբացվի 2024թ. դեկտեմբերի 8-ին». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 10-ին.
  34. «Ամանորյա հրավառությունն ԱՄԷ-ի հյուսիսում երկու համաշխարհային ռեկորդ է սահմանել». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 10-ին.
  35. «Գերմանիայում Ամանորի գիշերը երեք մարդ մահացել է պիրոտեխնիկա օգտագործելու պատճառով». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 10-ին.
  36. «Ethiopia signs pact to use Somaliland's Red Sea port». reuters.com. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 18-ին.
  37. «Դանակահարել են Հարավային Կորեայի ընդդիմության ղեկավարին». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 11-ին.
  38. «Սիրիացի զինվորականները հայտնել են, որ Իսրայելը գրոհել է Դամասկոսի մերձակայքում գտնվող օբյեկտները». news.am. 2024 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 16-ին.
  39. «Նորվեգիան թույլ է տվել նորվեգական ընկերությունների արտադրած զենքն ուղիղ վաճառել Ուկրաինային». news.am. 2024 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 17-ին.
  40. «К столкновению самолётов в Токио могло привести недопонимание между пилотом и диспетчером». tass.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 18-ին.
  41. «Hilda Heine sworn in as President of the Marshall Islands». RNZ (New Zealand English). 2024 թ․ հունվարի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 19-ին.
  42. «Իրանի գերեզմանատանը տեղի ունեցած պայթյունների զոհերի թիվը գերազանցել է 100-ը». news.am. 2024 թ․ հունվարի 3. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 19-ին.
  43. «Death toll in Islamic State-claimed suicide blasts rises to 91». AP News (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 6. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  44. «Dozens killed in blasts near Iran general's tomb». Al Jazeera (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  45. «Андрей Шутов принял участие в международном наблюдении за парламентскими выборами в Народной Республике Бангладеш». cikrf.ru. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 19-ին.
  46. Correspondent, Senior. «Bangladesh Election Commission schedules parliamentary polls for Jan 7». bdnews24.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 19-ին.
  47. «Bangladesh election: PM Sheikh Hasina wins fourth term in controversial vote» (բրիտանական անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 7-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 19-ին.
  48. «Ecuador declares state of emergency amid prison chaos». Reuters (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 9. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  49. «At least 10 dead after looting, fires on Port Moresby's 'darkest day'». RNZ (New Zealand English). 2024 թ․ հունվարի 11. Վերցված է 2024 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  50. «U.S.-led coalition strikes Iran-aligned Houthi militants in Yemen». The Washington Post.
  51. «Taiwan elects Lai Ching-te, from incumbent pro-sovereignty party, as president». The Guardian (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 13. Վերցված է 2024 հոկտեմբերի 29-ին.
  52. «ԵՄ-ը կկորցնի 2,2 մլրդ դոլար COVID-ի դեմ ժամկետանց դեղամիջոցի պատճառով». news.am. 2024 թ․ հունվարի 1. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 7-ին.
  53. Wharton, David. «Details emerge in deal to bring 2028 Summer Olympics to Los Angeles». Լոս Անջելես Թայմս. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 31-ին.