Kontrafor

Kontrafor (kontra- fortis (sila): oprečna, suprotstavljana sila; eng. counterfort/buttress, fra. contrefort), potporanj ili upornjak, je element u arhitekturi, građen usuprot zidu ili uz zid, koji služi za podupiranje ili ukrutu zida i drugih arhitektonskih elemenata. Iako se najčešće povezuju s gotičkom arhitekturom, kontrafori su uobičajena pojava u povijesti graditeljstva, najčešće kao jednostavni istaci koji podupiru bočni pritisak sila konstrukcije krovova i svodova.

Složen sustav *letećih upornjaka* na bočnoj strani Katedrale sv. Vida u Pragu podupire poprečne sile pritiska od unutrašnjih elemenata krovišta

Uz leteće upornjake i standardne kontrafore, zidane kontrafore možemo razvrstati prema tlorctnom izgledu. Glavni primjeri su navedeni na slikama niže:

Kutni kontrafor
Obuhvaćajući ili uklješćujući kontrafor
Dijagonalni ili 'francuski' kontrafor
Preprečni kontrafor