Río Guadiana Menor

O nome ten unha orixe independente do río Guadiana, pois provén do seu nome orixinal hispano (Anas) co prefixo Wadi.

O Guadiana Menor procede da confluencia dos ríos Fardes e Barbata ou Guardal, do que son afluentes o Castril, o Cúllar, o Baza e o Guadalentín, que non debe confundirse co afluente do río Segura, e no que se atopa o encoro do Negratín (Comarca de Baza, provincia de Granada).

Nalgúns casos aplícase tamén o nome de «Guadiana Menor» ao tramo entre o encoro e a confluencia co río Fardes aínda que, antigamente, este tramo era chamado «o río Grande», polo grande aumento de caudal que se producía ao chegar ao Guardal os ríos Castril e Guadalentín, máis caudalosos que o río principal.

A Confederación Hidrográfica do Guadalquivir publicou en 1977 un libro, chamado Guadalquivires, no que daba por boa a tese de que a verdadeira fonte do Guadalquivir é o río Guadiana Menor.^[1]

A súa conca inclúe a zona de Baza e Guadix, antigo mar interior no plioceno que abriu as súas augas ao Guadalquivir pola Pechada do Negratín formando o actual Guadiana.

Nesta antiga conca endorreica, á sombra de choivas, as precipitacións son moi escasas, o que sumado ao carácter do seu chan formado na súa maioría por yesos provoca que os ríos que conflúen cara ao Guadiana teñan carácter intermitente e irregular. A ampla conca engloba terreos das provincias de Granada, Xaén, Albacete, Murcia e Almería. O Canellón do Salgar, na pedanía de Topares (Almería) é o punto da conca do Guadalquivir onde máis distancia ten que percorrer a auga para chegar ata a súa desembocadura.

A conca do Guadiana Menor é a segunda en extensión dos afluentes do Guadalquivir cunha superficie de 7.251 km². A primeira é a do río Genil. Ademais dos mencionados anteriormente, os seus principais afluentes son os ríos Fardes e Guadahortuna.

• Confederación Hidrográfica do Guadalquivir (en castelán)