Perspectiva (gráfica)

A perspectiva cun punto de fuga, tamén coñecida como perspectiva renacentista, foi o primeiro método de perspectiva exacta, que se basea nun punto de fuga situado na liña do horizonte, para o cal converxen as rectas paralelas, que ao seren transformadas en diagonais, no cadro, provocan a sensación de profundidade.^[3]

A perspectiva con dous puntos de fuga é un método de perspectiva exacta desenvolvido por Brook Taylor en 1715 e mellorado en 1719 ^[4] no New Principles of Linear Perspective.^[5]

A perspectiva con tres puntos de fuga é unha proxección central na que un punto de fuga está situado fóra da altura dos ollos (liña do horizonte). É moi usada para ilustrar, con "exaxero",^[6] unha escena observada de abaixo para arriba ou viceversa, aínda que poida ter outras relacións entre os elementos do sistema proxectivo.^[7] Resulta natural en edificios e pezas grandes, pero non en obxectos pequenos.

A perspectiva con catro puntos de fuga é similar á de tres, pero resulta moi pouco intuitiva. Podería describir un edificio mirando cara a arriba desde o chan e mais á vez o soto mirando para abaixo, ou un ascensor transparente. Algúns videoxogos empregan esta perspectiva, coma o Minecraft nalgunhas partes.

O proceso gráfico de perspectiva curvilínea foi usado para deseñar obxectos nunha superficie plana, coa intención de crear a sensación de que se está a observar unha superficie curvilínea. Artistas como Jan van Eyck e Escher desenvolveron traballos con ese tipo de representación. En 1968, un proceso esférico foi codificado polos artistas e historiadores André Unte e Albert Flocon, no libro La Perspective curviligne^[8], que foi traducido para o inglés, en 1987, como Curvilinear Perspective: From Visual Space to the Constructed Image.^[9]

A perspectiva cuatridimensional ou cuadridimensional é un proceso contemporáneo, desenvolvido en 1997, que crea escenas con distintos puntos de vista, os cales foron "vistos" por un observador móbil (o deseñador) e que poden ser rexistrados en superficies planas ou curvilíneas.^[10]

Resultan da proxección cilíndrica ortogonal, cando tres caras dun obxecto poden ser vistas. Existen infinitas modalidades de perspectivas axonométricas, mais soamente algunhas son usadas con regularidade no debuxo técnico.

A perspectiva isométrica é un caso particular de proxección cilíndrica ortogonal. O sistema de eixes da situación a ser proxectada ocorrerá na perspectiva, vistos no plano, de forma equiangular a 120º. Isto é, un cubo estaría representado de fronte como un hexágono regular e cada ángulo recto, de 90º no espazo, pasa a ser de 120º no plano (no papel). Desta forma, é posíbel trazar unha perspectiva isométrica a través dunha malla de rectas trazadas a partir de ángulos de 30º.^[11][12] O termo isométrica vén do grego: "mesma medida", xa que as medidas ortogonais, retiradas das vistas ortogonais, son redebuxadas nos eixes X, Y e Z cos tamaños indicados polas cotas. As liñas inclinadas, que están fóra dos tres eixes ortogonais non teñen as mesmas medidas.^[13]

O que caracteriza a perspectiva dimétrica é o feito de que dous dos seus eixes se proxectan en ángulos iguais no cadro. A escala gráfica de construción é semellante á da proxección isométrica, mais para ser deseñada son aplicados coeficientes de redución nos eixes horizontais.^[12][14]

Na perspectiva trimétrica tres ángulos do triedro de referencia proxéctanse en ángulos desiguais no cadro, dese modo os tres eixes deben ser sometidos a coeficientes de redución diferentes.^[12][14]

•  
  Paralelepípedo en perspectiva isométrica.
•  
  Paralelepípedo en perspectiva dimétrica.
•  
  Paralelepípedo en perspectiva trimétrica.

 

A perspectiva cabaleira é un tipo de proxección cilíndrica oblicua, estando o obxecto cunha cara paralela ao cadro (plano de proxección). É considerada un método rápido de perspectiva, en virtude da facilidade con que se pode obter o deseño de obxectos de dimensións reducidas, principalmente se este tiver superficies planas.

Xeralmente, o cadro é posicionado na vertical, pero se for colocado na horizontal, constituirá a proxección cilíndrica oblicua, unha variedade da perspectiva cabaleira, a cal os autores franceses, no comezo do século XIX, denominaron perspectiva militar.^[15][12]

• Escorzo. Técnica de representación gráfica, na cal un obxecto ou unha distancia parecen máis curtos do que son na realidade. O termo deriva do verbo italiano scorciare que significa acurtar.^[16]
• Perspectiva atmosférica. Técnica de pintura na cal a atmosfera altera as tonalidades dos obxectos máis distantes, diminuíndo a saturación dos matices. É o mesmo que perspectiva aérea (aínda que este termo ás veces é usado con outro significado, como a 'vista de paxaro') ou perspectiva tonal. No renacemento Leonardo da Vinci usaba unha variante coa técnica do sfumatto.
• Perspectiva axial. Tamén coñecida como perspectiva angular, é un sistema en que liñas paralelas converxen para distintos puntos dun eixe.^[17]
• Perspectiva espiña de peixe. Método de representación medieval, pre-perspectivista, cuxas rectas inclinadas, as diagonais que xeran a sensación de profundidade no cadro, converxen para un eixe central, ao contrario do que ocorrerá nos métodos renacentistas, onde as rectas converxen para o punto de fuga.^[18]
• Perspectiva Pictorum et Architectorum. O tratado Perspectiva Pictorum et Architectorum foi escrito por Andrea Pozzo, coa intención de ofrecer aos pintores e arquitectos o estado da arte da perspectiva. Os dous volumes que compoñen a obra foron publicados en 1693 e 1700, respectivamente.
• Perspectiva xerárquica. A perspectiva xerárquica ou hierárquica, usada desde a Antigüidade, alteraba as dimensións das figuras de acordo coa xerarquí­a dos personaxes. Foi chamada, ás veces, chamada de "simbólica", aínda que toda representación en perspectiva pase por un proceso de simbolización. É un tipo de representación na que os personaxes varían de tamaño de acordo coa importancia ou dignidade que se lles quer atribuír.^[1]

•  
  Perspectiva cun punto de fuga.
•  
  Perspectiva con dous puntos de fuga.
•  
  Perspectiva con tres puntos de fuga.
•  
  Pintura de Jan van Eyck na cal o espello do fondo foi debuxado cun sistema de perspectiva curvilínea.
•  
  Pintura con perspectiva cuadridimensional
•  
  Andrea Mantegna, O lamento sobre o Cristo morto, exemplo da técnica de escorzo.
•  
  Miniatura na que Sébastien Mamerot, Les passages d'outremer, representa ao papa Urbano II no Concilio de Clermont, mediante unha perspectiva espiña de peixe
•  
  Ilustración do Codex Manesse (século XIV) que emprega a perspectiva xerárquica