Herodas

No Mimo I a vella ama de cría, agora alcaiota profesional, visita a Metrique, cuxo esposo leva xa moito tempo lonxe, en Exipto, e trata de espertar o seu interese por un desexábel mozo, perdidamente namorado dela a primeira vista. Despois de escoitar todos os argumentos, Metrique rexeita con dignidade, pero consola á vella cun gran vaso de viño, representándose sempre esta obra ao estilo da señora Gamp, personaxe picaresco da novela Martin Chuzzlewit de Dickens.

É un monólogo no que un proxeneta se queixa ante un tribunal de que un rufián entrara no establecemento pola noite e tentara levar a unha das prostitutas. O vulgar canalla, a quen nada avergoña, remarcando que non ten ningunha evidencia que presentar, prosegue a súa perorata no estilo oratorio regular, apelando aos xuíces a que non sexan desmerecedores das súas glorias tradicionais. De feito, todo o discurso é burlesco en cada detalle da linguaxe ática xurídica; e neste caso existe material co que apreciar a excelencia da parodia.

Metrotimé, unha nai desesperada, trae ante o mestre Lamprisco ao seu traveso fillo, Cottalos, a quen nin ela nin o seu incapaz e ancián pai poden dominar. Nunha corrente volúbel de interminábeis frases ela narra as súas travesuras e roga ao mestre que o azoute. Ao neno pono sobre as costas doutro e azóutano; pero non parece que iso someta o seu espírito, e a nai recorre, despois de todo, ao vello.

É a visita de dúas pobres cunha ofrenda ao templo de Asclepio en Cos. Mentres se sacrifica o galo, elas á súa vez, como mulleres no Ion de Eurípides, admiran as obras de arte. O untuoso sancristán está admirabelmente pintado cun par de pinceladas.

Este achéganos a algúns feitos moi desagradábeis da vida da Antigüidade. Unha muller celosa acusa a un dos seus escravos, a quen ela fixo o seu favorito, de infidelidade; fai que o leven a dar 2.000 lategazos pola cidade; axiña que se perde de vista, chámao de novo para ser marcado «nun novo traballo». A única persoa agradábel da peza é a pequena doncela á que se permiten liberdades, quen co seu tacto suxire á súa señora unha escusa para pospor a execución da ameaza feita no medio dunha furia ingobernábel.

Unha charla amigábel ou conversación privada entre dúas amigas. Metro chegou a casa de Koritto para lle preguntar onde adquirira ela o seu consolador, pero o diálogo é tan enxeñoso como o resto, con algúns toques deliciosos. O interese vese aquí atrapado por un tal Kerdon, quen fixo o consolador e que oculta o seu negocio aparentando ser un zapateiro. Tras adquirir a información que desexaba, Metro márchase para buscalo.^[1]

Os mesmos Kerdon e Metro do mimo VI aparecen aquí, traendo Metro a algunhas amigas á zapatería de Kerdon (o seu nome, que significa «especulador», xa se fixo xenérico para o zapateiro como o típico representante do comercio polo miúdo) é un homiño calvo con labia, que se queixa dos malos tempos, quen engaiolar e persuade alternativamente. As alusións sexuais que se esperan despois da súa implicación no mimo VI son só postas en evidencia ao final, cando as amigas de Metro abandonaron a tenda.

Empeza co poeta espertando aos seus serventes para que escoiten o seu soño; pero só estamos no comezo, e os outros fragmentos son moi curtos. Dentro dos límites de 100 versos ou menor, Herodas preséntanos unha escena moi entretida e cos personaxes claramente definidos.

Algúns destes mimiambos perfeccionáronse sen dúbida sobre a escena ática, onde a tendencia no século IV fora evolucionar gradualmente cara a tipos aceptados, non individuos, senón xeneralizacións dunha clase, unha arte na que Menandro era considerado o mestre.

O seu efecto lógrase a través de verdadeiros medios dramáticos, con toques nunca gastados e moitas veces máis agradábeis porque non reclaman a atención. A execución ten as calidades dunha obra alexandrina de primeira calidade en miniatura, da mesma maneira que os epigramas de Asclepiades, o acabado e as firmes liñas xerais; e estas pequenas imaxes pasan a proba de toda obra artística, non perden a súa frescura coa familiaridade, e gañan en interese conforme se aprende a apreciar os seus puntos sutís.

• O manuscrito en papiro, obtido do Fayum, está en poder do Museo Británico, e foi impreso por vez primeira por F.G. Kenyon en 1891. Edicións por Otto Crusius (1905, só o texto, na serie Teubner) e J.A. Nairn (1904), con introdución, notas e bibliografía.
• Hai unha tradución en verso ao inglés dos mimos por H. Sharpley (1906) baixo o título A Realist of the Aegean («Un realista do Exeo»)
• Cunningham, I.C. Herodas. Mimiambi. Oxford, 1971.
• Herodas/ Partenio de Nicea. Mimiambos. Fragmentos mímicos/ Sufrimientos de amor. Madrid: Editorial Gredos. ISBN 978-84-249-0156-1. 

• Herodas: Mimos.
  • Texto francés no sitio de Philippe Remacle (1944 - 2011). Ed. de Hachette.