Aquilino Iglesia Alvariño

Formouse no Seminario de Mondoñedo, mais en 1931 abandonou a carreira eclesiástica ao non acadar unha bolsa para continuar estudos en Roma. Logo de facer o servizo militar en Ferrol, en 1933 instalouse en Santiago de Compostela, onde traballou como corrector de probas para a Editorial Nós e como director do semanario A Nosa Terra, voceiro do Partido Galeguista. No verán dese mesmo ano é contratado polo colexio León XIII de Vilagarcía de Arousa como profesor de latín, en substitución de Xosé Crecente Vega. Nesta vila recibiu clases de inglés do enxeñeiro Charles Lessner.

O 10 de marzo de 1938 casou coa catoirá Dolores Ferreirós, mestra no Carril, a quen coñecera en 1932 na voda de Jesús Garrido Álvarez. Tiveron tres fillos: Jaime (n. 1939), Aquilino (1941) e Manuel (1945).

En 1944 rematou a licenciatura de Filosofía e Letras pola Universidade de Santiago de Compostela, e en 1949 aprobou as oposicións como catedrático de latín de Ensino Medio^[5] e responsábel desta materia en institutos de Lugo e Pontevedra e máis tarde no Instituto Rosalía de Castro de Santiago de Compostela. En 1949 leu o seu discurso de ingreso na Real Academia Galega, sobre a lingua literaria nos poetas do norte da provincia de Lugo^[6].

En setembro de 1929 recibiu o seu primeiro premio literario por "Ofrenda lírica a una santa", un poema en castelán sobre Tareixa de Lisieux. Traduciu ao galego textos de autores clásicos grecolatinos como Horacio, Teócrito e Tibulo. A súa poesía inscríbese dentro da corrente iniciada por Noriega Varela que deu en chamarse humanismo paisaxista ou neovirxilianismo, compartida con autores coma Xosé María Díaz Castro ou Crecente Vega.

Na súa obra percíbese a pegada da poesía clásica, do saudosismo portugués e, en menor medida, do imaxinismo herdado de Luís Amado Carballo e do vangardismo de Manuel Antonio. Os temas recorrentes na súa poesía son a dor existencial e a paisaxe. Antes da guerra publicou Señardá (1930), poemario formado por 50 sonetos no que o tema principal é a dor;^[4] e Corazón ao vento (1933) onde hai unha maior abertura ao vangardismo, tamén foi colaborador de A Nosa Terra, fundador da Renacencia e militante do Partido Galeguista.

Cando estoupou a guerra civil, Iglesia Alvariño compuxo o poemario de signo fascista en castelán Contra el ángel y la noche.^[4] En 1947 aparece Cómaros Verdes, considerado o primeiro libro de poesía de entidade publicado en lingua galega tras a guerra, no que abandona a rima empregando preferentemente o hendecasílabo branco e se mergulla nun paisaxismo no que a saudade é un tema fundamental, mesturando hilozoísmo, neotrobadorismo e clasicismo formal.

En 1951 participou no certame de tradución que organizou a editorial Bibliófilos Gallegos, cunha versión das Carmina de Horacio que traduciu como Canciós. Non gañou o certame, se ben os vencedores (Ramón Piñeiro e Celestino Fernández de la Vega, cunha tradución de poemas gaélicos que escolmara Julius Pokorny) non cumpriron as bases ao non traducir directamente da lingua orixinal, senón do alemán^[7].

En Día a Día (1960) domina a actitude existencial con continuas referencias ao pasado e nun ton grave e reflexivo. Con Lanza de Soledá (1961, Premio Marina 1960) volve ao soneto e a temática céntrase na angustia humana no medio dunha "noite" simbólica na que a contraposición luz/sombra ten grande importancia. Nese mesmo ano publica tamén Nenias, poemas homenaxe a autores galegos e foráneos, modernos e antigos que van dende Catulo ata Rosalía de Castro. Postumamente editouse Leva o seu cantare (1963), que recolle poemas inéditos ou espallados por diversas publicacións.

Casou con Dolores Ferreirós e foi pai do historiador Aquilino Iglesia Ferreirós.^[8]

• Premio Marina 1960 por Lanza de Soledá^[9]

• Premio Noriega Varela de poesía no Certame Literario do Miño polo poema "Pastor de ríos" (1960).

 

• Señardá (Lugo, 1930).
• Corazón ao vento (Lugo, 1933). Ilustrado por Luís Seoane.
• Contra el ángel y la noche (Buenos Aires: Emecé, 1941).
• Cómaros verdes (Vilagarcía de Arousa: Celta, 1947).^[10]
• De día a día (Vilagarcía de Arousa: Celta, 1960).
• Lanza de soledá (Ourense: Editora Comercial, 1961).
• Nenias (Vigo: Colección Salnés, Galaxia, 1961).
• Leva o seu cantare (Vilagarcía de Arousa: Celta, 1964).
• Escolma de poesía (Biblioteca Básica da Cultura Galega, 1983).
• Poesía galega completa (Vigo: Xerais, 1986).

• Horacio, Carmina (Madrid: CSIC, 1950).
• Plauto, A comedia da oliña (Vigo: Galaxia, 1962).

• Lengua e estilo de Cabanillas. Obras completas de Ramón Cabanillas (Buenos Aires: Galicia, 1959).
• A lengua dos poetas do Norte de Lugo (A Coruña: Real Academia Galega, 1964).^[6]
• Noriega Varela, poeta da montaña (Vigo: Galaxia, 1969).

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Aquilino Iglesia Alvariño

• Diccionario enciclopédico galego universal 34. Ir Indo para La Voz de Galicia. 2003-2004. p. 9. ISBN 84-7680-429-6. 
• Diciopedia do século 21 2. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 1086. 
• Enciclopedia Galega Universal. Ir Indo. 1999-2002. ISBN 84-7680-288-9. 
• Arias Chachero, P. (2017). Aquilino Iglesia Alvariño en Vilagarcía de Arousa como poeta e incitador literario. Concello de Vilagarcía de Arousa. 
• Rodríguez Gómez, L. (1993). A poesía de Aquilino Iglesia Alvariño. Universidade da Coruña. Tese doutoral. 
• Rodríguez Gómez, L. (2009). O po dos días. Introducción temática á poesía de Aquilino Iglesia Alvariño. Vigo: Xerais. ISBN 978-84-9914-013-1. 

• Aquilino Iglesia en Galiciadixital
• Aquilino Iglesia Alvariño Arquivado 16 de outubro de 2019 en Wayback Machine. na Biblioteca Virtual Galega.
• Aquilino Iglesia Alvariño en Biografías y vidas (en castelán)
• Amor, cantado por Batital (2010)
• Aquilino Iglesia Alvariño no arquivo do Instituto de Pontevedra