Patrimonio da Humanidade

Patrimonio da Humanidade
Tipo	clasificación patrimonial e designación de conservación
Na rede
http://whc.unesco.org/
[ editar datos en Wikidata ]

O título de Patrimonio da Humanidade (ás veces Patrimonio Mundial) é concedido pola UNESCO, organización das Nacións Unidas para a Cultura, Ciencia e Educación, a sitios específicos do planeta (exemplos: bosques, cordilleiras, lagos, desertos, edificios, complexos ou cidades) que foron nomeados e confirmados para a súa inclusión na lista mantida polo Programa Patrimonio da Humanidade.

O programa de clasificación adícase a catalogar e preservar lugares de excepcional importancia cultural ou natural, como patrimonio común da humanidade. Os lugares da lista poden obter fondos do World Heritage Fund baixo determinadas condicións. O programa foi fundado pola Convención sobre a Protección do Patrimonio Cultural e Natural, adoptado pola Conferencia Xeral da UNESCO de 16 de novembro de 1972.

En setembro de 2023, estaban catalogados un total de 1.199 sitios (933 culturais, 227 naturais e 39 mixtos) en 168 países diferentes. Italia, con 59 sitios, ten máis que calquera país, seguido da China (57), e Francia e Alemaña con cadanseus 52 lugares.^[1]

O 16 de novembro celébrase o Día Internacional do Patrimonio Mundial, instaurado pola UNESCO en conmemoración da firma en París, o 16 de novembro de 1972, da Convención sobre o Patrimonio Mundial Cultural e Natural, que estableceu as bases para desenvolver este tipo de protección sobre os bens culturais e naturais.^[2]

A finais de 2004, había seis criterios no eido cultural e catro no natural. En 2005 isto modificouse para que só haxa un grupo de dez criterios. Para ser incluído na lista de Patrimonios da Humanidade un sitio debe ter un "sobresaínte valor universal" e debe satisfacer polo menos un dos seguintes criterios de selección:

I. Representar unha obra mestra do xenio creativo humano.

II. Testemuñar un importante intercambio de valores humanos ao longo dun período de tempo ou dentro dunha área cultural do mundo, no desenvolvemento da arquitectura ou tecnoloxía, artes monumentais, urbanismo ou deseño paisaxístico.

III. Achegar un testemuño único ou polo menos excepcional dunha tradición cultural ou dunha civilización existente ou xa desaparecida.

IV. Ofrecer un exemplo eminente dun tipo de edificio, conxunto arquitectónico ou tecnolóxico ou paisaxe, que ilustre unha etapa significativa da historia humana.

V. Ser un exemplo eminente dunha tradición de asentamento humano, utilización do mar ou da terra, que sexa representativa dunha cultura (ou culturas), ou da interacción humana co ambiente especialmente cando este se volva vulnerable fronte ao impacto de cambios irreversibles.

VI. Estar directa ou tanxiblemente asociado con eventos ou tradicións vivas, con ideas ou con crenzas, con traballos artísticos e literarios de destacada significación universal. (O comité considera que este criterio debe estar preferentemente acompañado doutros criterios).

VII. Conter fenómenos naturais superlativos ou áreas de excepcional beleza natural e importancia estética.

VIII. Ser un dos exemplos representativos de importantes etapas da historia da terra, incluíndo testemuños da vida, procesos xeolóxicos creadores de formas xeolóxicas ou características xeomórficas ou fisiográficas significativas.

IX. Ser un dos exemplos eminentes de procesos ecolóxicos e biolóxicos no curso da evolución dos ecosistemas.

X. Conter os hábitats naturais máis representativos e máis importantes para a conservación da biodiversidade, incluíndo aqueles que conteñen especies ameazadas de destacado valor universal desde o punto de vista da ciencia e o conservacionismo.

Desde 1992 a interacción entre o home e o ambiente é recoñecido como paisaxe cultural.

Galiza conta con tres monumentos Patrimonio da Humanidade e o Camiño de Santiago:

• Camiño de Santiago, que percorre distintas zonas da xeografía europea e que remata en Santiago de Compostela (declarado en 1993).
• Centro histórico de Santiago de Compostela (1985).
• Muralla de Lugo (2000).
• Torre de Hércules (2009).

Na listaxe de sitios candidatos a ser escollidos Patrimonio da Humanidade están:

• Os Ancares-Somiedo.^[3]
• Ferrol da Ilustración.^[4]
• Ribeira Sacra.^[5]
• Illas Atlánticas ^[6]

A conservación do Patrimonio Mundial é un proceso continuo. Se un país non protexe os lugares inscritos, corre o risco de que eses lugares sexan retirados da Lista do Patrimonio Mundial. Os países deben informar periodicamente o Comité do Patrimonio Mundial sobre o seu estado de conservación.

Se o Comité do Patrimonio Mundial é avisado sobre posíbeis perigos para un sitio, é incluído na Lista do Patrimonio Mundial en Perigo, co fin de chamar a atención mundial sobre as condicións, naturais ou creadas polo ser humano, que ameazan as características polas cales inicialmente se incribiu o sitio na Lista do Patrimonio Mundial.

Hai 1092 sitios do Patrimonio Mundial situados en 167 estados. Destes, 845 son culturais, 209 son naturais e 38 son mixtas. O Comité do Patrimonio Mundial dividiu o mundo en cinco zonas xeográficas ás que se chama rexións: África, Estados árabes, Asia e Pacífico, Europa e América do Norte e América Latina e o Caribe.

Rusia e os estados do Cáucaso clasifícanse como europeos, mentres que México e Caribe clasifícanse como pertencentes á zona de América Latina e Caribe, malia a súa situación en América do Norte. As zonas xeográficas da UNESCO tamén fan máis énfase nas asociacións administrativas, en vez de nas asociacións xeográficas. Por iso, Illa Gough, situada no Atlántico Sur, forma parte da rexión de Europa e América do Norte porque o goberno do Reino Unido nomeou o sitio.

A táboa seguinte inclúe unha repartición dos sitios segundo estas zonas e a súa clasificación::^[7][8]

Zona/rexión	Cultural	Natural	Mixto	Total	Porcentaxe	Estados con bens inscritos
África (non inclúe os países dos Estados árabes)	56	42	5	103	8.6%	36
Estados árabes (inclúe ademais unha zona de Xerusalén proposta por Xordania)	84	6	3	93	7.8%	18
Asia e o Pacífico (non inclúe os países dos Estados árabes, nin a Hawái).	205	72	12	289	24.1%	36
Europa e Norte América (non inclúe a México; atópanse neste grupo Israel e Hawái).	485	69	11	565	47.1%	50
Latino América e o Caribe	103	38	8	149	12.4%	28
Total	933	227	39	1,199	100%	168

• Os sitios "Conca del Uvs Nuur" e "Paisaxes de Dauria" (Mongolia, Federación Rusa) son sitios transrexionais situados en Europa e Asia e na rexión do Pacífico. Contan aquí na rexión Asia e Pacífico.
• O sitio "O Traballo arquitectónico de Le Corbusier, unha destacada contribución ao movemento moderno" (Arxentina, Bélxica, Francia, Alemaña, India, Xapón, Suíza) é un sitio transrexional con compoñentes situados en tres rexións: Europa e América do Norte, Asia e o Pacífico e América Latina e o Caribe. Conta aquí en Europa e América do Norte.

Esta lista enumera os 23 países con 15 ou máis sitios declarados Patrimonio da Humanidade (2023):

• Lista de sitios do Patrimonio Mundial por ano de inscrición
• Patrimonio da Humanidade na UE
• Lista do Patrimonio Mundial en Perigo
• Patrimonio da Humanidade por país

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Patrimonio da Humanidade

• Patrimonio Cultural Inmaterial da Humanidade

• UNESCO - Páxina oficial
• Blog on UNESCO World Heritage topics