Llyfr Du Caerfyrddin

Series de
Mitoloxía celta
Politeísmo Deidades
Mitoloxía gaélica
Irlandesa Escocesa Hébridas Tuatha Dé Danann Ciclo mitolóxico Ciclo do Ulster Ciclo feniano
Mitoloxía britónica
Britana Galesa Bretoa Relixión da Idade de Ferro británica Llyfr Du Caerfyrddin Libro Vermello de Hergest Mabinogion Libro Branco de Rhydderch Libro de Taliesin Dafydd ap Gwilym Tríades da Illa de Bretaña
Relixión
Druídas Bardos Vates
Festivais
Samaín Calan Gaeaf Imbolc Gŵyl Fair Beltane Calan Mai Lughnasadh Calan Awst
Categoría
v c e

O Libro negro de Carmarthen, (en lingua galesa Llyfr Du Caerfyrddin), é probabelmente o manuscrito medieval conservado máis antigo redactado enteiramente en galés.^[1] Escrito sobre o 1250, o libro porta o nome da capital do Carmarthenshire, Carmarthen (Caerfyrddin en galés), mentres que a cor negra se refire á tonalidade da encadernación. Está depositado na Biblioteca Nacional de Gales, onde está catalogado como NLW Peniarth MS 1.

O libro é unha escolma de textos poéticos divididos en varias categorías. Hai poemas con temas relixiosos e odas á oración e o loito. Para os estudosos, o maior interese deste manuscrito son os poemas sobre as tradicións e as referencias á mitoloxía galesa, así como os heroes e o Hen Ogledd. Tamén teñen especial importancia os conectados coa lenda do Rei Artur e Merlín. Un dos poemas, Gereint fil erbin, fai referencia á Batalla de Llongborth, cuxa localización nunca puido ser sinalada, e na que se menciona a participación de Artur.

Publicouse recentemente no xornal de Carmarthen a posibilidade de aloxar o "Libro negro" na súa cidade, polo que podería ser visto pola xente do lugar e polos turistas.

Estes son os textos que se inclúen no manuscrito.

• Ymdidan Myrtin a Talyessin - O diálogo de Myrddin (Merlín) e Taliesin.
• Breudwyt a welwn neithiwr - Tiven un soño esta noite.
• Devs Ren Rymaw y Awen - Deus Todopoderoso deume á miña Awen.
• Hervit Vrten Autyl Kyrridven - Pola dignidade do verso de Cerridwen.
• Dadl y corf ar Eneit - Debate entre o corpo e a alma.
• Trioedd y meirch - Tríades dos cabalos.
• Moli duw ynechreu a diwed - Louvando a Deus ao principio e ao final.
• Cyntevin Ceinhaw Amser - Primavera, a máis fermosa das estacións.
• Gogonedog Arglwyd - Glorioso Señor.
• Mawl ir drindod - Louvanza da Trindade.
• Mawl i duw - Louvanza de Deus.
• Iesu a meir ar kynhaeaf Gwyrthiawl - Xesús, María e a colleita milagrosa.
• Adwyn kaer - Fortaleza de ánimo.
• Dinas Maon - A cidade de Maon.
• Y Bedwenni - O bidueiro.
• Afallenneu Myrtin - As maceiras de Merlín.
• Oiannau Myrtin - As exclamacións de Merlín.
• Englynion y Bedau - As estancias das tumbas.
• Kygogion. Elaeth ae Cant - Unha cadea de estancias. Cantouna Elaeth.
• Elaeth a gant - Cantounas Elaeth.
• Gereint fil erbin - Gereint fillo de Erbin.
• I hywel ap goronwy - A Hywel fillo de Goronwy.
• Aswynaf nawd duw - A beizón da axuda de Deus.
• Dryll o dadl y corff ar eneid - Un fragmento do 'Debate do corpo e a alma'.
• Ysgolan - Ysgolan.
• Cyntaf gair a dywedaf - A primeira palabra que pronunciei.
• Cysul Adaon - As ensinanzas de Addaon.
• Marwysgafn Cynddelw brydyd Mawr - A fermosa morte de Cynddelw o Gran Bardo.
• Bendit y wenwas - Louvanza da feliz xuventude.
• Mechydd ap llywarch - Merchydd fillo de Llywarch.
• Pa gur yw y porthawr? - Que home é o porteiro?.
• Dernyn - Fragmento.
• Gwallawg ar wyd - Gwallawg e o ganso.
• Ymdidan rwng Gwydneu Garanhir a Gwyn ap nud - O diálogo entre Gwyddno Garanhir e Gwyn fillo de Nudd.
• Dau darn o chwedyl Trystan - Dous fragmentos da lenda de Tristán.
• Ymdidan Ugnach a Thaliesin - Diálogo de Ugnach e Taliesin.
• Englynion i deulu Madauc fil maredut - Estancia a Madog fillo de Maredudd.
• Marwnad Madauc fil' Maredut - Pranto por Madog fillo de Maredudd.
• Boddi vaes Gwydneu (Seithennin) - O asolagamento do reino de Gwyddneu.
• Enwev Meibon llywarch hen - Os nomes dos fillos de Llywarch Hen.

• Literatura galesa.

• Jarman, A. O. H. (Ed.) (1982), Llyfr Du Caerfyrddin. Caerdydd : Gwasg Prifysgol Cymru. ISBN 0-7083-0629-2. Edición diplomática do texto orixinal.
• Pennar, Meirion. (1989), The Black Book of Carmarthen. Llanerch Enterprises. ISBN 0-947992-31-6. Introdución con traducións dalgúns dos poemas.

• The Black Book of Carmarthen na Biblioteca Nacional de Gales. Dá acceso a imaxes en cores de Peniarth MS 1.
• The Black Book of Carmarthen no Celtic Literature Collective. Emprega a incompleta e descoidada tradución de Skene de 1848.
• Dyfed Lloyd Evans: Contido, texto orixinal, con algunhas versións en galés moderno e traducións ao inglés.
• Evans, John Gwenogvryn. Ed. Black Book of Carmarthen. (Pwllheli: 1906). The diplomatic edition of the complete MS.