Antimonio: Diferenzas entre revisións
m r2.7.1) (Bot: Modifico: ta:அந்திமனி |
|||
(Non se amosan 34 revisións feitas por 18 usuarios.) | |||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{Química en progreso}} |
|||
{{Elemento químico |
{{Elemento químico |
||
|bgcolor = |
|bgcolor = cccc99 |
||
|nome = |
|nome = Antimonio |
||
|anterior = |
|anterior = [[Estaño]] |
||
|posterior = |
|posterior = [[Telurio]] |
||
|símbolo = Sb |
|símbolo = Sb |
||
|número = 51 |
|número = 51 |
||
|superior = |
|superior = [[Arsénico|As]] |
||
|inferior = |
|inferior = [[Bismuto|Bi]] |
||
|serie_química = |
|serie_química = [[Metaloide]]s |
||
|grupo = |
|grupo = [[Elementos do grupo 15|15]] |
||
|período = |
|período = [[Elementos do período 5|5]] |
||
|bloque = |
|bloque = [[Elementos do bloque p|p]] |
||
|densidade = |
|densidade = 6697 |
||
| |
|dureza = 3 |
||
|aparencia = Gris prateado |
|||
|CAS = |
|||
|imaxe=Sb,51.jpg |
|||
|EINECS = |
|||
|CAS = 7440-36-0 |
|||
|masa_atómica = |
|||
|EINECS = 231-146-5 |
|||
|radio_medio = |
|||
|masa_atómica = 121,760(1)<ref>[http://www.ciaaw.org/atomic-weights.htm CIAAW]</ref> |
|||
|radio_atómico = |
|||
|radio_medio = 145 |
|||
|radio_covalente = |
|||
|radio_atómico = 133 |
|||
|radio_covalente = 138 |
|||
|radio_van_der_waals = |
|radio_van_der_waals = |
||
|configuración_electrónica = <nowiki>[</nowiki>[[cripton|Kr]]<nowiki>]</nowiki>4[[Orbital atómico|d]]<sup>10</sup>5[[Orbital atómico|s]]<sup>2</sup>5[[Orbital atómico|p]]³ |
|||
|configuración_electrónica = |
|||
|electróns_por_nivel = |
|electróns_por_nivel = 2, 8, 18, 18, 5 |
||
|estados_oxidación = |
|estados_oxidación = ±3, 5 |
||
|óxido = |
|óxido = [[Ácido|acidez]] media |
||
|estrutura_cristalina = |
|estrutura_cristalina = romboédrica |
||
|estado = |
|estado = [[Sólido]] |
||
|P_fusión = |
|P_fusión = 903,78 |
||
|P_ebulición = |
|P_ebulición = 1860 |
||
|E_fusión = |
|E_fusión = 19,87 |
||
|E_vaporización = |
|E_vaporización = 77,14 |
||
|T_crítica = |
|T_crítica = |
||
|P_crítica = |
|P_crítica = |
||
|volume_molar = |
|volume_molar = |
||
|presión_vapor = |
|presión_vapor = 2,49 × 10<sup>-9</sup> [[Pascal (unidade)|Pa]] a 6304 K |
||
|velocidade = |
|velocidade = |
||
|electronegatividade = |
|electronegatividade = 2,05 |
||
|calor_específica = |
|calor_específica = 210 |
||
|cond_eléctrica = |
|cond_eléctrica = 2,88 × 10<sup>6</sup> |
||
|cond_térmica = |
|cond_térmica = 24,3 |
||
|E_ionización1 = |
|E_ionización1 = 834 |
||
|E_ionización2 = |
|E_ionización2 = 1594,9 |
||
|E_ionización3 = |
|E_ionización3 = 2440 |
||
|E_ionización4 = 4260 |
|||
|isótopo1_nm = |
|||
|E_ionización5 = 5400 |
|||
|isótopo1_isomería = |
|||
|E_ionización6 = 10 400 |
|||
|isótopo1_abundancia = |
|||
|isótopo1_nm = 121 |
|||
|isótopo1_neutróns = |
|||
|isótopo1_abundancia = '''57,36 %''' |
|||
|isótopo1_p_semidesintegración = |
|||
|isótopo1_neutróns = 70 |
|||
|isótopo1_modo_desintegración = |
|||
|isótopo2_nm = 123 |
|||
|isótopo1_enerxía = |
|||
|isótopo2_abundancia = 42,64 % |
|||
|isótopo1_produto = |
|||
|isótopo2_neutróns = 72 |
|||
. |
|||
|isótopo3_nm = 125 |
|||
. |
|||
|isótopo3_abundancia = [[Radioisótopo sintético|Sintético]] |
|||
. |
|||
|isótopo3_p_semidesintegración = 2,7582 [[ano|a]] |
|||
|isótopo17_nm = |
|||
|isótopo3_modo_desintegración = [[Emisión beta|ß<sup>–</sup>]] |
|||
|isótopo17_isomería = |
|||
|isótopo3_enerxía = 0,767 |
|||
|isótopo17_abundancia = |
|||
|isótopo3_produto = [[Telurio|<sup>125</sup>Te]] |
|||
|isótopo17_neutróns = |
|||
|isótopo17_p_semidesintegración = |
|||
|isótopo17_modo_desintegración = |
|||
|isótopo17_enerxía = |
|||
|isótopo17_produto = |
|||
}} |
}} |
||
O '''antimonio''' é un [[elemento químico]] de [[número atómico]] 51, e que comparte coa auga a propiedade química de dilatarse ó baixar de certa temperatura. Está situado no grupo 15 da [[táboa periódica dos elementos]] e o seu símbolo é '''Sb'''. |
O '''antimonio''' é un [[elemento químico]] de [[número atómico]] 51, e que comparte coa auga a propiedade química de dilatarse ó baixar de certa temperatura. Está situado no grupo 15 da [[táboa periódica dos elementos]] e o seu símbolo é '''Sb'''. |
||
==Nomenclatura== |
|||
Sabemos que os árabes chamaban ''"al ithmid"'' a un mineral que usaban as mulleres do antigo Exipto para embadurnar as cellas e a veces tamén a cara, nome relacionado con máscara. Tamén hai vasos e cerámica caldea, datados con 6000 anos de antigüidade, decorados con este mineral. Os gregos chamámbanlle ''"anthemonium"''. Aínda que o seu nome está relacionado co mineral do que foi extraído, a estibina, que é sulfuro de antimonio (Sb<sub>3</sub>S<sub>2</sub>). En latín o nome deriva, de novo, da propiedade de adornar ou embelecer que tiña o mineral estibina, marca, de ahí o seu nome ''"stibium"''. O símbolo do elemento, seguindo as reglas de Berzelius, non podía ser S porque xa fora asignado ao xofre, decídese entón denominalo Sb. |
|||
Os árabes chamaban ''"al ithmid"'' a un mineral que usaban as mulleres do antigo Exipto para enzoufar as cellas e ás veces tamén a cara, nome relacionado con máscara. Tamén hai vasos e cerámica caldea, datados con 6000 anos de antigüidade, decorados con este mineral {{cómpre referencia}}. Os gregos chamábanlle ''"anthemonium"''. O nome actual de '''antimonium''' débese ao alquimista sevillano do século VIII Abu Musa '''Yabir''' al-Sufi coñecido como '''Geber''' (721-815). |
|||
A súa [[abreviatura]] está relacionada co mineral do que foi extraído, a [[estibina]], que é sulfuro de antimonio (Sb<sub>3</sub>S<sub>2</sub>). En [[Lingua latina|latín]] o nome deriva, de novo, da propiedade de adornar ou embelecer que tiña o mineral estibina, marca, de aí o seu nome ''"stibium"''. O símbolo do elemento, seguindo as normas de [[Berzelius]], non podía ser S porque xa fora asignado ao [[xofre]], polo que foi nomeado Sb. |
|||
O nome actual de '''antimonium''' Débese ao alquimista sevillano do século VIII Abu Musa '''Yabir''' al-Sufi coñecido como '''Geber''' (721-815). |
|||
En 1604 o monxe Basilius Valentinus (1565-1624) publicou o libro ''Triumph-Wagen des Antimoni'' ("A carroza triunfal do Antimonio"), no que comparaba o antimonio co [[mercurio]] na súa importancia para as transmutacións dos alquimistas, a quintaesencia da materia. |
|||
==Extracción== |
|||
A finais do século XIX extraeuse antimonio en [[Biobra, Rubiá|Biobra]] ([[Rubiá]], [[comarca de Valdeorras]]). |
|||
== Notas == |
|||
{{Listaref|30em}} |
|||
No 1604 un monxe, Basilius Valentinus (1565-1624) publica o seu libro ''Triumph-Wagen des Antimoni'' traducido como ''A carroza triunfal do Antimonio'', no que se comparaba ao antimonio co mercurio na súa importancia para as transmutacións dos alquimistas, era como a quintaesencia da materia. |
|||
== Véxase tamén == |
== Véxase tamén == |
||
{{Commonscat}} |
|||
=== Outros artigos === |
|||
=== Bibliografía === |
|||
* [[Táboa periódica dos elementos]] |
|||
{{Refempeza}} |
|||
* {{Cita web |título=Táboa periódica dos elementos |url=http://www.consellodacultura.gal/mediateca/extras/CCG_pr_TaboaPeriodicaDosElementos-PropiedadesElementos_XG_RAGC_RAG_CN_20190313_2pp.pdf |editorial=[[Consello da Cultura Galega]], [[Xunta de Galicia]], [[Real Academia Galega de Ciencias]], [[Real Academia Galega]] e [[Universidade de Santiago de Compostela|Ciencia Nosa]] |ano=2019 |ref=harv }} |
|||
* {{Cita libro |nome1=M. R. |apelidos1={{Versaleta|Bermejo}} |nome2=A. |apelidos2={{Versaleta|González}} |nome3=M. |apelidos3={{Versaleta|Vázquez}} |ano=2006 |título=O nome e o símbolo dos elementos químicos |url=http://www.cirp.es/pub/docs/cite/elementos_quimicos.pdf |editorial=[[Xunta de Galicia|Xunta]], [[Secretaría Xeral de Política Lingüística]] e [[Centro Ramón Piñeiro|CRPIH]] |isbn=978-84-453-4325-8 }} |
|||
* {{Cita libro |nome1=M. R. |apelidos1={{Versaleta|Bermejo}} |nome2=A. |apelidos2={{Versaleta|González}} |nome3=M. |apelidos3={{Versaleta|Maneiro}} |ano=2018 |título=Guía dos elementos químicos. Historia, propiedades e aplicacións |url=https://libraria.xunta.gal/gl/guia-dos-elementos-quimicos-historia-propiedades-e-aplicacions |editorial=[[Xunta de Galicia]] e [[Centro Ramón Piñeiro|CRPIH]] |isbn=978-84-453-5297-7 }} |
|||
{{Reftermina}} |
|||
{{Táboa periódica}} |
|||
{{Química en progreso}} |
|||
{{Control de autoridades}} |
|||
[[Categoría:Antimonio]] |
|||
[[Categoría:Metaloides]] |
[[Categoría:Metaloides]] |
||
[[af:Antimoon]] |
|||
[[an:Antimonio]] |
|||
[[ar:إثمد]] |
|||
[[az:Stibium]] |
|||
[[be:Сурма, хімічны элемент]] |
|||
[[be-x-old:Антымон]] |
|||
[[bg:Антимон]] |
|||
[[br:Antimon]] |
|||
[[bs:Antimon]] |
|||
[[ca:Antimoni]] |
|||
[[co:Antimoniu]] |
|||
[[cs:Antimon]] |
|||
[[cv:Сурьма]] |
|||
[[cy:Antimoni]] |
|||
[[da:Antimon]] |
|||
[[de:Antimon]] |
|||
[[el:Αντιμόνιο]] |
|||
[[en:Antimony]] |
|||
[[eo:Antimono]] |
|||
[[es:Antimonio]] |
|||
[[et:Antimon]] |
|||
[[eu:Antimonio]] |
|||
[[fa:آنتیموان]] |
|||
[[fi:Antimoni]] |
|||
[[fr:Antimoine]] |
|||
[[fur:Antimoni]] |
|||
[[ga:Antamón]] |
|||
[[gv:Antimoan]] |
|||
[[hak:Thi (銻)]] |
|||
[[he:אנטימון]] |
|||
[[hi:एन्टिमोनी]] |
|||
[[hif:Antimony]] |
|||
[[hr:Antimon]] |
|||
[[ht:Antimwàn]] |
|||
[[hu:Antimon]] |
|||
[[hy:Ծարիր]] |
|||
[[ia:Antimonio]] |
|||
[[id:Antimon]] |
|||
[[io:Antimonio]] |
|||
[[is:Antimon]] |
|||
[[it:Antimonio]] |
|||
[[ja:アンチモン]] |
|||
[[jbo:antimoni]] |
|||
[[jv:Antimon]] |
|||
[[ka:სტიბიუმი]] |
|||
[[ko:안티모니]] |
|||
[[ku:Stîbyûm]] |
|||
[[kv:Сурьма]] |
|||
[[la:Stibium]] |
|||
[[lb:Antimon]] |
|||
[[lij:Antimonio]] |
|||
[[lt:Stibis]] |
|||
[[lv:Antimons]] |
|||
[[mdf:Антимона]] |
|||
[[ml:ആന്റിമണി]] |
|||
[[mr:अँटिमनी]] |
|||
[[mrj:Сурьма]] |
|||
[[ms:Antimoni]] |
|||
[[my:ခနောက်စိမ်း]] |
|||
[[nds:Antimon]] |
|||
[[new:एन्टिमोनी]] |
|||
[[nl:Antimoon]] |
|||
[[nn:Antimon]] |
|||
[[no:Antimon]] |
|||
[[oc:Antimòni]] |
|||
[[pam:Antimony]] |
|||
[[pl:Antymon]] |
|||
[[pnb:اینٹیمونی]] |
|||
[[pt:Antimônio]] |
|||
[[qu:Antimunyu]] |
|||
[[ro:Stibiu]] |
|||
[[ru:Сурьма]] |
|||
[[scn:Antimoniu]] |
|||
[[sh:Antimon]] |
|||
[[simple:Antimony]] |
|||
[[sk:Antimón]] |
|||
[[sl:Antimon]] |
|||
[[sq:Antimoni]] |
|||
[[sr:Антимон]] |
|||
[[stq:Antimon]] |
|||
[[sv:Antimon]] |
|||
[[ta:அந்திமனி]] |
|||
[[tg:Сурма]] |
|||
[[th:พลวง]] |
|||
[[tl:Antimonyo]] |
|||
[[tr:Antimon]] |
|||
[[ug:سۈرمە]] |
|||
[[uk:Стибій]] |
|||
[[ur:کحل]] |
|||
[[uz:Surma]] |
|||
[[vep:Antimonii]] |
|||
[[vi:Antimon]] |
|||
[[war:Antimonyo]] |
|||
[[xal:Антимон]] |
|||
[[yi:שפיזגלאז]] |
|||
[[yo:Antimony]] |
|||
[[zh:锑]] |
|||
[[zh-min-nan:Antimon]] |
|||
[[zh-yue:銻]] |
Revisión actual feita o 10 de novembro de 2023 ás 16:39
Antimonio
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Información xeral | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nome, símbolo, número | Antimonio, Sb, 51 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Serie química | Metaloides | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grupo, período, bloque | 15, 5, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densidade | 6697 kg/m3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dureza | 3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aparencia | Gris prateado | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
N° CAS | 7440-36-0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
N° EINECS | 231-146-5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Propiedades atómicas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa atómica | 121,760(1)[1] u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Raio medio | 145 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Raio atómico (calc) | 133 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Raio covalente | 138 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Configuración electrónica | [Kr]4d105s25p³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Electróns por nivel de enerxía | 2, 8, 18, 18, 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estado(s) de oxidación | ±3, 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Óxido | acidez media | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estrutura cristalina | romboédrica | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Propiedades físicas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estado ordinario | Sólido | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto de fusión | 903,78 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punto de ebulición | 1860 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Entalpía de vaporización | 77,14 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Entalpía de fusión | 19,87 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Presión de vapor | 2,49 × 10-9 Pa a 6304 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Varios | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Electronegatividade (Pauling) | 2,05 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Calor específica | 210 J/(K·kg) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Condutividade eléctrica | 2,88 × 106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Condutividade térmica | 24,3 W/(K·m) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1.ª Enerxía de ionización | 834 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2.ª Enerxía de ionización | 1594,9 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3.ª Enerxía de ionización | 2440 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4.ª Enerxía de ionización | 4260 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5.ª Enerxía de ionización | 5400 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6.ª Enerxía de ionización | 10 400 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7.ª Enerxía de ionización | {{{E_ionización7}}} kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8.ª enerxía de ionización | {{{E_ionización8}}} kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9.ª Enerxía de ionización | {{{E_ionización9}}} kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
10.ª Enerxía de ionización | {{{E_ionización10}}} kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Isótopos máis estables | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria. |
O antimonio é un elemento químico de número atómico 51, e que comparte coa auga a propiedade química de dilatarse ó baixar de certa temperatura. Está situado no grupo 15 da táboa periódica dos elementos e o seu símbolo é Sb.
Nomenclatura
[editar | editar a fonte]Os árabes chamaban "al ithmid" a un mineral que usaban as mulleres do antigo Exipto para enzoufar as cellas e ás veces tamén a cara, nome relacionado con máscara. Tamén hai vasos e cerámica caldea, datados con 6000 anos de antigüidade, decorados con este mineral [Cómpre referencia]. Os gregos chamábanlle "anthemonium". O nome actual de antimonium débese ao alquimista sevillano do século VIII Abu Musa Yabir al-Sufi coñecido como Geber (721-815).
A súa abreviatura está relacionada co mineral do que foi extraído, a estibina, que é sulfuro de antimonio (Sb3S2). En latín o nome deriva, de novo, da propiedade de adornar ou embelecer que tiña o mineral estibina, marca, de aí o seu nome "stibium". O símbolo do elemento, seguindo as normas de Berzelius, non podía ser S porque xa fora asignado ao xofre, polo que foi nomeado Sb.
En 1604 o monxe Basilius Valentinus (1565-1624) publicou o libro Triumph-Wagen des Antimoni ("A carroza triunfal do Antimonio"), no que comparaba o antimonio co mercurio na súa importancia para as transmutacións dos alquimistas, a quintaesencia da materia.
Extracción
[editar | editar a fonte]A finais do século XIX extraeuse antimonio en Biobra (Rubiá, comarca de Valdeorras).
Notas
[editar | editar a fonte]Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Antimonio |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- "Táboa periódica dos elementos" (PDF). Consello da Cultura Galega, Xunta de Galicia, Real Academia Galega de Ciencias, Real Academia Galega e Ciencia Nosa. 2019.
- Bermejo, M. R.; González, A.; Vázquez, M. (2006). O nome e o símbolo dos elementos químicos (PDF). Xunta, Secretaría Xeral de Política Lingüística e CRPIH. ISBN 978-84-453-4325-8.
- Bermejo, M. R.; González, A.; Maneiro, M. (2018). Guía dos elementos químicos. Historia, propiedades e aplicacións. Xunta de Galicia e CRPIH. ISBN 978-84-453-5297-7.
Este artigo sobre química é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |