Galar duáin

Is éard is galar duáin ann ná nuair a dhéantar dochar nó damáiste do na duáin, dhá orgán atá lonnaithe san abdóman. An dá chúis chomónta don ghalar duánach is ea Neifríteas Ainsealach, athlasadh a chuireann isteach ar an dá duán ag an am céanna agus Galar Duánach Ilchisteach (PKD).

Galar duánach

Cineál	urinary system disease (en) , organ-specific disease (en) agus galar
Speisialtacht leighis	neifreolaíocht agus úireolaíocht
Cóireáil chliniciúil
Cógais dopaimín agus paricalcitol (en)
Pataigineas
Suíomh	duán
Cúis ghéiniteach	SLC13A3, UMOD, TFDP2, PRKAG2, ATXN2, DACH1, CPS1, SLC22A2, WDR37, WDR72, SHROOM3, PVT1 agus PKD1
Aicmiú
ICD-10	N28.9 agus N08
ICD-9	583.81
Acmhainní seachtracha
Enciclopèdia Catalana	0125847
MeSH	D007674
Orphanet	93626
UMLS CUI	C0022658, C0266292, C1408258 agus C5681617
DOID	DOID:557

Is é neifríteas ainsealach an chúis le níos mó ná 60% de na básanna ó chliseadh duáin marfach.

Is galar oidhreachtúil é PKD agus is riocht níos coitianta é ná fiobróis chisteach nó diostróife mhatánach.

An cóir leighis ná scagdhealú a fháil. Gach bliain tarlaíonn cliseadh duánach marfach do thuairim is 170 duine in Éirinn agus gheobhaidís bás taobh istigh de chúpla seachtain mura rabhthas in ann aon rud a dhéanamh le feidhm a nduán atá marbh anois a shlánú.

Tá tuairim is 400 duine a fhaigheann scagdhealú agus ní mór do bheagnach 230 duine freastal ar na príomhospidéil sna cathracha le haghaidh cóir leighis ar na meaisíní duáin.

Déanann an chuid eile glanadh agus scagadh tarrthála sa bhaile tríd an modh SPSL (Scagdhealú Peireatóinéim Siúil Leanúnach).

• Jonah Lomu^[1]