Saaterfrasch literatuur

Huum witj foon niinj takste üt e üüljfrasch tid, wat ut dåt Saaterlönj kaame. Mån dåt jäif önj oudere ååstfrasche spräkewise maning takste. Huuchdepunkte san e ruchtstakste sü as dåt Brookmer rucht än dåt Asegabök. Önjt 19. iirhunert wårde da jarste takste önjt saaterfrasch publisiirt foon spräkewaasenschapere.

Da jarste spräkewaasenschapere önjt Saaterlönj schriiwen forålem ouer saaterfrasche tääle än spräkuurde. Johann Friedrich Minssen (1823-1901) wus en wichtien unersäker foon e saaterfrasche spräke. Önjt iir 1846 mååged hi en list foon 923 saaterfrasche spräkuurde. Önj Julius Bröring (1867 – 1947) san årbe ouer dåt Saaterlönj san uk spräkuurde apschraawen wörden. Önj 1897 än 1901 häi hi tou böke ütdänj. Önjt tweed diilj san uk nuch ferschilie tääle apschraawen wörden.

Gesina Lechte-Siemer (1911-2007) wus jü jarst ächt autoorin önj e saaterfrasche spräke, dåt teooterstuk Louts Hinerks Tjoue wus önj da iirnge 1931/32 schraawen.

 

Önjt iir 1953 ferschind en fersäk Hermann Janssen (1888-1971) önj en regionool blees. Önj di artiikel frååged hi än schak tääle eefter ham. Deerüt önjtstöö önj e 'General Anzeiger' dåt Lesebouk foar Seelterlound dåt bit tu 1965 möre maårbere heet. Hermann Janssen as uk bekånd wörden ma dåt bök Dät Ooldenhuus - önj tuhuupeårbe ma Pyt Kramer - dåt önjt iir 1964 publisiird wörden as.

As dåt Lesebouk foar Seelterlound önjt iir 1965 aphül, måågede Hermann Janssen wider ma Seelter Trjoue, Tidschrift foar alle Seelter. Seelter Trjoue wus en tidschraft ma literaarisch såågen önjt saaterfrasch, wat twasche da iirnge 1966 än 1972 beststöö. Oudere wichtie maårbere foon Seelter Trjoue wjarn Pyt Kramer (*1936) än Theo Griep (1916-2007). Twiske Ticheläi un Baarenbierich as jü saaterfrasch årbe foon Theo Griep, wat hi seelew schraawen heet.

Uk da jarste biletääle önjt saaterfrasch san önj e iirnge 1950-1970 ütdänj. En biispel deerfoon as Deer waas iensen 'n oold Wieu, ouerseet foon Hermann Janssen, än publisiirt önj 1960.

Twasche 1977 än 1990 däi Theo Deddens san Dööntjene ut Seelterlound önj e 'Münsterländische Tageszeitung' üt, tuhuupe mååst 300 artiikle. Eefter Deddens heet Margaretha Grosser san årbe wider mååged önjt blees 'General Anzeiger'.^[1]

Dåt Nai Testamänt än da Psalme heet Marron Fort (*1938) eefter dåt saaterfrasch ouerseet än 2003 ütdänj. Önj e iirnge 2007/08 wus önj e interfrasche tidschraft Eala plåts for saaterfrasche literaarische såågen.

Margaretha Grosser (*1934) heet rucht foole saaterfrasche böke schraawen, da Dööntjen un Fertälstere uut Seelterlound san rucht bekånd wörden. Uk Margeriten uut min Tuun än Mien Tuunschier san foon Grosser schraawen. Jü heet uk ünlike saaterfrasch ouerseetinge foon bjarneböke mååged sü as Di latje prins (2009), Struwwelpeter (2010) än Fon dän Fisker un sien Wieuw (2012). En oudere uurseeterin foon bjarneböke aw saaterfrasch as Johanna Evers, jü publisiirde önjt iir 2012 dåt bjarnebök Middewinter in’n Staal.

• Saaterfrasche autoore

1. ↑ Sii hier Nr. 42-59

 

Didiar artiikel as uun det list faan gud artiikler, diar det leesen luane apnimen wurden. Uun uugenblak jaft at diar 73 faan.