Pen-glin

Cymal yn y goes ydy'r pen-glin (lluosog: 'pengliniau'), sy'n gasgliad o esgyrn: y ffemwr, y patela (sef 'padell y pen-glin') a'r tibia. Mewn bodau dynol, mae'r pengliniau'n cynnal holl bwysau'r person, ac felly'n hawdd ei glwyfo e.e. osteoarthritis.

Nid oes gan fabi newydd anedig badell pen-glin, ond mae ganddo gartilag meddal. Pan fo merch yn 3 oed, mae'r cartilag wedi caledu'n asgwrn; mewn bachgen, mae'n rhaid iddo ddisgwyl hyd nes ei fod yn 5 oed. Mae'r pen-glin yn gymal cyfansawdd cymhleth iawn. Mewn gwirionedd mae yma ddwy gymal, nid un:

• y cymal 'ffemoro-patela
• y cymal ffemoro-tibial