[go: up one dir, main page]

Dodaj do ulubionych

Motyw samobójstwa w Lalce

18.04.11, 09:22
Nie znam innej polskiej powieści, w której przedstawiono tyle postaci rozważających popełnienie samobójstwa...
Ten katalog obejmuje zarówno tych, którzy się na swoje życie faktycznie targnęli - jak August Katz, czy uratowani przez osoby trzecie: doktor Szuman i Stanisław Wokulski.
O samobójczych myślach mówią zaś: prezesowa Zasławska, planująca kiedyś zbiorowe samobójstwo wraz z porucznikiem Stanisławem Wokulskim ( stryjem Stacha ) a także Ochojski, Maruszewicz, pan Szastalski czy inkasent Oberman.

Kiedyś sądziłem, że to wynik tragedii jaka dotknęła Bolesława Prusa, czyli samobójczej śmierci jego wychowanka Emila - ale okazało się, że nastąpiło to już po napisaniu Lalki, bo w roku 1904.
Obserwuj wątek
    • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 18.04.11, 09:55
      weteran_pl napisał:

      > Nie znam innej polskiej powieści, w której przedstawiono tyle postaci rozważają
      > cych popełnienie samobójstwa...
      > Ten katalog obejmuje zarówno tych, którzy się na swoje życie faktycznie targnęl
      > i - jak August Katz, czy uratowani przez osoby trzecie: doktor Szuman i Stanisł
      > aw Wokulski.
      > O samobójczych myślach mówią zaś: prezesowa Zasławska, planująca kiedyś zbioro
      > we samobójstwo wraz z porucznikiem Stanisławem Wokulskim ( stryjem Stacha ) a t
      > akże Ochojski, Maruszewicz, pan Szastalski czy inkasent Oberman.
      >
      > Kiedyś sądziłem, że to wynik tragedii jaka dotknęła Bolesława Prusa, czyli samo
      > bójczej śmierci jego wychowanka Emila - ale okazało się, że nastąpiło to już po
      > napisaniu Lalki, bo w roku 1904.

      Oczywiście Rzecki także nie był wolny od samobójczych myśli....
    • soova Re: Motyw samobójstwa w Lalce 18.04.11, 11:48
      Ale, ale! Te samobójstwa Maruszewicza, Szastalskiego czy Obermana to tylko takie pogróżki, bez szans raczej na realizację.
      --
      A może warto rozruszać to forum? :) forum.gazeta.pl/forum/f,86797,_Lalka_Noce_i_Dnie_.html
      • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 18.04.11, 15:36
        soova napisała:

        > Ale, ale! Te samobójstwa Maruszewicza, Szastalskiego czy Obermana to tylko taki
        > e pogróżki, bez szans raczej na realizację.
        > --

        Zatem dla jasności przeredaguję poprzedni wstęp:

        Nie znam innej polskiej powieści, w której przedstawiono tyle postaci rozważających faktyczne popełnienie samobójstwa, bądź jedynie straszących popełnieniem go i używających tego argumentu, jako formy szantażu emocjonalnego.
        • jadwiga1350 Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.04.11, 14:36
          No rzeczywiście dużo tych potencjalnych samobójców.
          Dziwne tylko, że jak na tyle osób snujących podobne rozważania, tylko jeden człowiek, urzeczywistnił swój zamiar.
          Gdyby Prus miał na tym punkcie obsesję, to podejmowałby ten temat i w innych utworach(tak jak Sienkiewicz w każdym(prawie) dziele wprowadza motyw porwania). Raczej w Emancypantkach, Faraonie i licznych nowelach niczego takiego nie ma. Kojarzę jednego wisielca w Antku.
          Trochę postaci mówiących o samobójstwie jest w Chłopach."Coś złego" miała sobie robić Jagusia, Tereska i Filipka zza wody. Hanka zamierzała skoczyć do studni.
          • soova Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.04.11, 15:13

            "Raczej w Emancypantkach, Faraonie i licznych nowelach niczego takiego nie ma."

            Jadwigo, skucha! :) A chłop, któremu wojsko manewrujące pod Pi Bailos zasypało kanał? A Samentu w Labiryncie?
            --
            A może warto rozruszać to forum? :) forum.gazeta.pl/forum/f,86797,_Lalka_Noce_i_Dnie_.html
            • cysia.b Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.04.11, 16:08
              W "Emancypantkach" też jest samobójca, nieszczęsny adorator panny Eufemii.
              • jadwiga1350 Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.04.11, 16:34
                Biję się w piersi.
                • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.04.11, 21:41
                  Oj będzie się echo od tego bicia w piersi niosło :)

                  W noweli B.Prusa "W walce z życiem", ginie samobójczą śmiercią ( rzucając się pod pociąg ) Mieczysław, syn głównego bohatera.

                  W innej noweli Prusa "Lokator poddasza", odbiera sobie życie Jakub, mąż praczki.

                  • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.04.11, 21:51
                    W noweli "Powiastki cmentarne" ( gdzie występuje m.in. Ignaś ) mamy parę samobójców:
                    Marię i jej byłego kochanka Stefana....
                    • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 28.04.11, 18:33
                      W noweli Prusa "Powracająca fala", ojciec podpala fabrykę i popełnia samobójstwo...
                      • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 28.04.11, 19:59
                        W kolejnej noweli Prusa "Sukienka balowa", szwaczka Zosia podejmuje próbę samobójstwa, trując się czadem - lecz zostaje odratowana przez wezwanych trzech lekarzy.
                        • jadwiga1350 Re: Motyw samobójstwa w Lalce 29.04.11, 10:21
                          No cóż, tych nowel(oprócz Powracającej fali) nie znam. Biję się w piersi za Faraona i Emancypantki, bo powinnam to pamiętać.
                          Ale oprócz manii samobójczej, Prus był też chyba piromanem. Bardzo lubił jak się paliło. Pożar mamy w Placówce, Anielce, Powracającej fali, Grzechach dzieciństwa, Na wakacjach.Może jeszcze w innych utworach.
                          • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 29.04.11, 19:40
                            Myśląc o samobójcach w Lalce, nie możemy także zapominać o tych 4 nieszczęśnikach a byłych pracownikach, których w rozmowie z Wokulskim wymienił profesor Geist...
                            • jadwiga1350 Re: Motyw samobójstwa w Lalce 18.05.11, 19:29
                              Według Wąsowskiej, baron zmusił Ewelinę do przyjęcia oświadczyn, grożąc samobójstwem.
                              • soova Re: Motyw samobójstwa w Lalce 18.05.11, 19:49
                                Ja tam opowieściom Wąsowskiej tak do końca nie wierzę. :) W wagonie pociągu faktycznie ma miejsce migdalenie się niemal na oczach narzeczonego, a tymczasem wg Wąsowskiej jest to "zwykła flirtacja między kuzynami znającymi się od dzieciństwa". Swoje informacje opiera ona na relacjach osób, którym zależy na ukryciu prawdy (Izabela) lub na odpowiednich jej modyfikacjach (Ewelina), więc ten szantaż barona rozpatrywałabym w tych kategoriach.
                                --
                                A może warto rozruszać to forum? :) forum.gazeta.pl/forum/f,86797,_Lalka_Noce_i_Dnie_.html
                                • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 21.05.11, 17:21
                                  soova napisała:

                                  > Ja tam opowieściom Wąsowskiej tak do końca nie wierzę. :) W wagonie pociągu fak
                                  > tycznie ma miejsce migdalenie się niemal na oczach narzeczonego, a tymczasem wg
                                  > Wąsowskiej jest to "zwykła flirtacja między kuzynami znającymi się od dziecińs
                                  > twa". Swoje informacje opiera ona na relacjach osób, którym zależy na ukryciu p
                                  > rawdy (Izabela) lub na odpowiednich jej modyfikacjach (Ewelina), więc ten szant
                                  > aż barona rozpatrywałabym w tych kategoriach.
                                  > --

                                  To co opowiada Ewelina, jest jedynie próbą uratowania twarzy i wzniosłego umotywowania powodu zawarcia ślubu z wiekowym, bo 56-letnim baronem - i opowiada tę bajkę po to, aby samej móc w nią wierzyć i oddalić faktyczną, niską motywację...
                                  Jednocześnie wie ona doskonale, że takie "tajemnice" szybko się rozchodzą i to pozwoli jej na uzyskanie tanim kosztem łagodniejszego towarzyskiego osądu dla tego związku, gdy na warszawskie salony dotrze wieść, o uratowaniu przez nią życia baronowi, poprzez oddanie mu swojej ręki.
          • stara_dominikowa Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.05.11, 11:04
            jadwiga1350 napisała:
            Hanka zamierzała skoczyć do studni.

            :)

            "Coś złego" miała sobie
            > robić Jagusia

            Zaciekawiłaś mnie - jak znajdziesz fragment, daj znać na forum!
            • jadwiga1350 Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.05.11, 11:40
              Oj, Dominikowa, żarty sobie stroicie!

              Hanka miała skoczyć do studni, gdyby Antek kazał jej jechać do Ameryki.
              Jagusia zrobiłaby sobie coś złego po in flagranti z wójtem, gdyby Antkowa nie zajęła się nią tak poczciwie.
              • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 27.05.11, 11:49
                Samobójstwem w Lalce szantażuje też swoją żonę baron Krzeszowski:
                "Naprzód baron, potrzebując pieniędzy na pokrycie długu honorowego, oświadczył, że zastrzeli się, jeżeli nie dostanie ośmiuset rubli, choćby za swoją ukochaną klacz.."
                • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 30.05.11, 17:10
                  O odebraniu sobie życia, mówi w powieści także Kacper, stróż w domu nabytym przez Krzeszowską:
                  "- Albo się, psia mać, powieszę, albo dłużej nie wytrzymam z taką panią!"
                  • soova Re: Motyw samobójstwa w Lalce 30.05.11, 17:20
                    Obawiam się, że bierzesz pewną figurę retoryczną dosłownie. Mało kto przeszedł przez życie nie mówiąc choćby raz: "chyba się zaraz zabiję!", co oczywiście z żadnymi chęciami samobójczymi nie miało nic wspólnego.

                    --
                    A może warto rozruszać to forum? :) forum.gazeta.pl/forum/f,86797,_Lalka_Noce_i_Dnie_.html
                    • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 30.05.11, 17:42
                      Celem, dla którego założyłem ten wątek, nie było klasyfikowanie czyli ocenianie stopnia możliwości praktycznego zrealizowania wypowiadanych (na głos bądź jedynie w monologach wewnętrznych) tych słów o samobójstwie, a jedynie samo wymienienie osób - tak przecież u Prusa w Lalce obficie występujących - będących autorami takich zwrotów o treściach samobójczych...
                      • soova Re: Motyw samobójstwa w Lalce 30.05.11, 17:52
                        Jednakże motyw literacki to element kompozycyjny, myśl, zasada formalna lub treściowa dająca się wyróżnić w dziele, a nie wyliczenie, ile osób w powieści było autorami zwrotów o treściach samobójczych. A w tytule wątku jest "motyw samobójstwa", a nie "ile razy w Lalce mowa o samobójstwie". Tu jest jednak pewna różnica pojęciowa, stąd nieporozumienie. :)
                        --
                        A może warto rozruszać to forum? :) forum.gazeta.pl/forum/f,86797,_Lalka_Noce_i_Dnie_.html
                        • weteran_pl Re: Motyw samobójstwa w Lalce 31.05.11, 11:23
                          Te liczne w Lalce indywidualne odnoszenia się do samobójstwa ( wyrażane wprost lub tylko w monologu wewnętrznym ) tworzą jednak - jako ich suma - dość wyraźny klimat powieściowy, w którym to klimacie granica pomiędzy życiem a śmiercią jest dość cienka, zaś wartość życia nie oznacza jego długości....
                          • soova Re: Motyw samobójstwa w Lalce 31.05.11, 14:18
                            Ale naprawdę czym innym jest samobójstwo Katza czy usiłowanie samobójstwa przez Wokulskiego, a czym innym teksty stróża, że baronowa doprowadzi go do samobójstwa, lub studenta, że wkrótce umrze. I o ile skłonna jestem się zgodzić, że w "Lalce" jak najbardziej występuje motyw samobójstwa czy ten, jak to ładnie określiłeś, "klimat powieściowy samobójstwa", :) ale między jednym i drugim znaku równości nie ma.
                            --
                            A może warto rozruszać to forum? :) forum.gazeta.pl/forum/f,86797,_Lalka_Noce_i_Dnie_.html
Inne wątki na temat:

Nie masz jeszcze konta? Zarejestruj się


Nakarm Pajacyka