bogatka1
10.09.07, 20:17
Według Wikipedii:
Angielscy poeci jezior, zwani Lakistami (ang. lake - jezioro) -
grupa poetów angielskich urodzonych na początku lat 70. XVIII wieku,
związana z Krainą Jezior i będąca pionierami romantyzmu w Anglii.
Do grupy tzw. poetów jezior zwykło się zaliczać: Williama
Wordswortha (1770-1850), Samuela Taylora Coleridge'a (1772-1834) i
czasem Roberta Southeya (1774-1843).
Poeci urodzeni na początku lat 70. XVIII wieku, związani z położoną
na północy Anglii malowniczą Krainą Jezior (Lake District), to
pierwsze pokolenie romantyków w literaturze angielskiej.
Co ciekawe, jest to jedna z niewielu generacji literackich w
historii literatury, która ukształtowana została przez dokładnie
takie same wydarzenia. W biografiach ich przedstawicieli można
dostrzec identyczne punkty zwrotne.
Program romantyzmu angielskiego znalazł się w Przedmowie do drugiego
wydania Ballad lirycznych (1801-02), napisanych przez Wordswortha i
Coleridge'a. Autorem przedmowy był William Wordsworth.
O poezji
Głównym postulatem poetów jezior było uwolnienie poezji z XVIII-
wiecznej sztuczności, która powstała wskutek nadmiernego i
ortodoksyjnego przestrzegania klasycystycznych poetyk.
Nawoływali o wprowadzenie do poezji zdarzeń i sytuacji z życia
codziennego, o sprowadzenie literatury z elitarnego parnasu z
powrotem do zwykłego czytelnika.
Również temu miał służyć nowy język - codzienny, prosty,
zaczerpnięty z mowy potocznej (ale nie wulgarny), który jednocześnie
miał ożywiać nieznane dotychczas metafory i obrazy.
Również w opozycji do klasycystów narodziła się idea antyurbanizmu.
Wyjście z wielkich ośrodków miejskich na łono natury i uwydatnienie
roli wsi i prostoty w procesie inspiracji twórczej było postulatem
prowadzącym wprost do podkreślenia wyjątkowej roli Przyrody, która
miała stanowić inspirację dla poetów i ich najbliższą sojuszniczkę.
Poezja miała zdaniem Wordswortha wyrażać ścisłe zespolenie
namiętności ludzkich z życiem przyrody.
O poecie
Wyimki z Przedmowy:
- Jest człowiekiem przemawiającym do ludzi, człowiekiem obdarzonym
większą wrażliwością, posiadającym głębszą wiedzę o naturze
ludzkiej, duszę chłonniejszą, niż jest to powszechne wśród ogółu
ludzi.
·Pisze po to, by innym dać ukontentowanie.
·Ma większą skłonność do myślenia i odczuwania bez wyraźnych
zewnętrznych potrzeb.
·Myślą i uczuciem przetwarza ludzkie namiętności.
·Jest podporą i opiekunem niosącym wszędzie powinowactwo i miłość
·Jest szańcem broniącym natury ludzkiej
Zwróćmy uwagę na wyjątkową (niemal boską) rolę poety. Rzeczywiście w
romantyzmie, także polskim, był on uważany za wybrańca Boga, który
ofiarując mu talent i natchnienie poetyckie, oczekuje, że będzie
jego przedstawicielem na Ziemi i będzie prowadził za sobą ludzi.
Twórczość
Wydane po raz pierwszy w 1798 roku Ballady liryczne autorstwa
Wordswortha (23 ballady) i Coleridge'a (4 ballady) uważane są za
pierwsze romantyczne dzieło w literaturze angielskiej.
W poezjach poetów jezior niebagatelne miejsce zajmuje przyroda.
Opisy malowniczych krajobrazów Lake District stanowią nie tylko
fascynującą podnietę estetyczną, ale poprzez kontekst osiągają
wymiar metaforyczny, daleko przekraczający wizualną cudowność
widoków.
W ich utworach dostrzec można również wpływy filozofii (Kant) i
literatury niemieckiej (tzw. powieści zbójeckich, szczególnie u
Coleridge'a) oraz wydanych w 1765 roku ballad staroangielskich
Thomasa Percy'ego, które w dużej mierze ukształtowały świadomość
narodową i kulturową poetów.
Poeci jezior pisywali poematy, sonety, ody, nie gardzili innymi
gatunkami klasycystycznymi.
Rzadziej w ich twórczości pojawiały się utwory humorystyczne
(fraszki pisał tylko Coleridge).