[go: up one dir, main page]

Maine: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Maine lotu du, Wikidataren arabera.
 
(9 erabiltzailek tartean egindako 23 berrikusketa ez dira erakusten)
1. lerroa:
{{AEBeko estatuprobintzia infotaula}}
| izena = Maine
| berezko_izena = State of Maine
| nongo = Maineko
| bandera = Flag of Maine.svg
| armarria = Seal of Maine.svg
| ezizena = The Pine Tree State (Pinu Estatua)
| goiburua = Dirigo (Gidatzen dut)
| hiriburua = [[Augusta]]
| handiena = [[Portland (Maine)|Portland]]
| dn =
| mn =
| de =
| me =
| azalera = 86.542
| biztanleria = 1.317.207
| urtea = 2007
| dentsitatea = 15,95
| kokapena = Map of USA ME.svg
| gobernadorea = John Baldacci
| gobernadore_alderdia = D
| senatariak = Olympia Snowe (R)<br />Susan Collins (R)
| laburdura = Me.
| iso = US-ME
| web = www.maine.gov
|}}
{{argitzeko|AEBetako estatuari|Maine (argipena)}}
'''Maine''' [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] ipar-mendebaldeko estatu bat da., Estatu[[Kanada]]ko Batuetako ipar-mendebaldean dagomugan. Bere hiriburuaHiriburua [[Augusta]] da, baina hiri garrantzitsuena, [[Portland (Maine)|Portland]].
 
86.542 km2km<sup>2</sup>-ko azalera daukadu eta [[2000]]. urtean 1.274.923 biztanle zituen (15.95 biz./km2km<sup>2</sup>). % 98 inguru arraza zurikoakzuriak dira. [[1990]]ean biztanle guztien artean (milioi bat inguru) 336.000 inguru [[frantses]] jatorrizkoa zen, eta 80.000 inguruk egiten zuen frantsesez modu ohikoan.
 
[[Ingalaterra Berria|New England]] izeneko eskualdea osatzen du [[Massachusetts|Masachusets]], [[Connecticut]], [[HampshireNew BerriaHampshire]], [[Rhode Island]] eta [[Vermont]] bost estatuekin batera.
 
== MugakideakGeografia ==
=== Datu orokorrak ===
Mugakideak hauexek ditu: [[Ozeano Atlantiko]]a hego-ekialdean, [[Kanada]]ko [[Brunswick Berria|Brunswick Berriko]] probintzia ipar-ekialdean, [[Quebec]] ipar-mendebaldean eta [[Hampshire Berria]] hego-mendebaldean.
[[Mount Katahdin]] (1.606 m) Maineko mendirik altuena da, [[Appalacheak|Apalatxeetan]], ''The Greatest Mountain'' izenaz ere ezaguna. [[Apalatxeetako bidezidorra]]ren amaiera edo hasiera da. Baxter State Park-en barruan dago. [[Acadia National Park]] [[natura-parke]] bakarra da izendapen horrekin. [[Baso]] azalerarik handiena du: estatu osoko lurraldearen % 80.
 
Saint John, Penobscot eta Kennebec ibai nagusien artean daude. Laku ugari daude estatuan zehar: zabalena [[Moosehead Lake]] da. Machias Seal Island eta North Rock uharteak AEB eta Kanadaren artean daude.
 
=== Mugakideak ===
Mugakideak hauexek ditu: [[Ozeano Atlantikoa]] hego-ekialdean, [[Kanada]]ko [[Brunswick Berria|Brunswick Berriko]] probintzia ipar-ekialdean, [[Quebec]] ipar-mendebaldean eta [[New Hampshire]] hego-mendebaldean.
 
== Historia ==
* Lurraldeko jatorrizko biztanleak Wabanakiwabanaki, Passamaquoddypassamaquoddy eta Penobscotpenobscot herrikoak izanherriak dira, [[europa]]rrak iritsi baino lehen, [[algonkiar]] familiakoen hiztunak.
* [[1604]]an [[frantzia]]rrek lehendabiziko kokapen ezarri zuten, eta lurraldeari [[Akadia]] izena emanezeman.
* [[1607]]an [[Britainia Handia|Britainia Handiko]] lehenengolehen kolonoak finkatu ziren.
* [[1622]]an mendebaldeko lurraldeak "Maineko probintzia" osatu zuen.
* [[1820]]ko [[martxoaren 15]]ean, 23. estatu bilakatu zen ([[Ameriketako Estatu Batuak|AEB]]<nowiki/>etako izango23. zenekoa)estatu bilakatu zen.
* [[1865]]ean Maineko Unibertsitatea (''University of Maine'') sortu zuten.
* [[1898]]ko [[otsailaren 15]]ean USS ''Maine'' armada itsasontzia hondoratu zen: horrek Espainia eta AEBen arteko gerra piztu zuen.
 
== Konderriak ==
[[Fitxategi:National-atlas-maine.png|thumb|500px|Maineko mapa.]]
 
{| class="wikitable mw-collapsible" style="margin: auto;"
|+ style="white-space: nowrap;" | Maineko konderriak
|-
! scope="col" | Konderria
! scope="col" | Hiriburua
! scope="col" | Biztanleak (2017)
|-
|[[Androscoggin konderria (Maine)|Androscoggin]]||[[Auburn (Maine)|Auburn]]||107.651
|-
|[[Aroostook konderria (Maine)|Aroostook]]||[[Houlton (Maine)|Houlton]]||67.653
|-
|[[Cumberland konderria (Maine)|Cumberland]]||[[Portland (Maine)|Portland]]||292.500
|-
|[[Franklin konderria (Maine)|Franklin]]||[[Farmington (Maine)|Farmington]]||29.988
|-
|[[Hancock konderria (Maine)|Hancock]]||[[Ellsworth (Maine)|Ellsworth]]||54.497
|-
|[[Kennebec konderria (Maine)|Kennebec]]||[[Augusta (Maine)|Augusta]]||121.821
|-
|[[Knox konderria (Maine)|Knox]]||[[Rockland (Maine)|Rockland]]||39.790
|-
|[[Lincoln konderria (Maine)|Lincoln]]||[[Wiscasset (Maine)|Wiscasset]]||34.204
|-
|[[Oxford konderria (Maine)|Oxford]]||[[Paris (Maine)|Paris]]||57.439
|-
|[[Penobscot konderria (Maine)|Penobscot]]||[[Bangor (Maine)|Bangor]]||151.957
|-
|[[Piscataquis konderria (Maine)|Piscataquis]]||[[Dover-Foxcroft (Maine)|Dover-Foxcroft]]||16.773
|-
|[[Sagadahoc konderria (Maine)|Sagadahoc]]||[[Bath (Maine)|Bath]]||35.392
|-
|[[Somerset konderria (Maine)|Somerset]]||[[Skowhegan (Maine)|Skowhegan]]||50.626
|-
|[[Waldo konderria (Maine)|Waldo]]||[[Belfast (Maine)|Belfast]]||39.832
|-
|[[Washington konderria (Maine)|Washington]]||[[Machias (Maine)|Machias]]||31.593
|-
|[[York konderria (Maine)|York]]||[[Alfred (Maine)|Alfred]]||204.191
|-
|}
 
== Hiri nagusiak ==
*# '''[[Portland (Maine)|Portland]]''' (6466.249882 biztanle) 2017an)
*# [[Lewiston (35.690Maine)|Lewiston]] (36.221)
*# [[Bangor (Maine)|Bangor]] (31.473903)
*# [[South Portland (23.324Maine)|South Portland]] (25.483)
*# [[Auburn (Maine)|Auburn]] (23.203033)
*# [[Biddeford (22.000Maine)|Biddeford]] (21.488)
# [[Sanford (Maine)|Sanford]] (21.028)
* Brunswick (21.172)
# [[Brunswick (Maine)|Brunswick]] (20.278)
* Sanford (20.806)
*# [[AugustaSaco (Maine)|Saco]] (hiriburua, 1819.560485)
*# [[Scarborough (16Maine)|Scarborough]] (18.970919)
# [[Augusta (Maine)|Augusta]] (hiriburua, 18.594)
 
== Zineman ==
Mainen girotutako filmen artean. hauek ditugu:
 
* ''[[The Man Without a Face]]''
* ''[[The Hunt for Red October (filma)|The Hunt for Red October]]''
* ''[[Children of a Lesser God]]''
* ''[[The Dead Zone (filma)|The Dead Zone]]''
* ''[[Salem's Lot (1979ko telefilma)|Salem's Lot]]'' [[Salem's Lot (1979ko telefilma)|(1979ko telefilma)]]
* ''[[It (1990eko filma)|It]]'' [[It (1990eko filma)|(1990ekoa)]]
* ''[[Carrie (2013ko filma)|Carrie]]'' [[Carrie (2013ko filma)|(2013koa)]]
* ''[[Pet Sematary (2019ko filma)|Pet Sematary]]'' [[Pet Sematary (2019ko filma)|(2019koa)]]
 
== Pertsona ezagunak ==
[[Fitxategi:John Ford, 1946.jpg|thumb|eskuinera|John Ford zinemagilea.]]
 
* [[William Cranch Bond]] ([[1789]]-[[1859]]), astronomoa.
== Pertsonaia ezagunak ==
* [[Dorothea Dix]] ([[1802]]-[[1887]]), aktibista.
* [[Sara Plummer Lemmon]] ([[1836]]-[[1923]]), botanikaria.
* [[Margaret E. Knight]] ([[1838]]-[[1914]]), asmatzailea.
* [[Hiram Stevens Maxim]] ([[1840]]-[[1916]]), asmatzailea.
* [[Edwin Herbert Hall]] ([[1855]]-[[1938]]), fisikaria.
* [[Edna St. Vincent Millay]] ([[1892]]-[[1950]]), idazlea.
* [[StephenJohn KingFord]] ([[19471894]]-[[1973]]), idazleazinema zuzendaria.
* [[Walter Piston]] ([[1894]]-[[1976]]), musikagilea.
* [[Nelson Rockefeller]] ([[1908]]-[[1979]]), negozio-gizona eta politikaria.
* [[Stephen King]] ([[1947]]-), idazlea.
* [[Patrick Dempsey]] ([[1966]]-), aktorea.
* [[Samantha Smith]] ([[1972]]-[[1985]]), bakegilea.
* [[Rachel Nichols]] ([[1980]]-), aktorea.
* [[Anna Kendrick]] ([[1985]]-), aktorea.
 
== KanpoIrudi loturakgaleria ==
<gallery>
{{commonskat}}
TjWikiKatahdin.jpg|Katahdin mendiaren ikuspegia.
Boothbay_Harbor,_summer_morning_at_low_tide.jpg|Boothbay_Harbor.
Stratton_Flagstaff_Lake_Maine_262258633.jpg|Stratton Flagstaff lakua udazkenean.
Bangor_Maine.JPG|Bangor elurtuta.
DowntownPortlandMe1.jpg|Portlandeko erdigunea.
First Congregational Church of Buxton ME.jpg|Buxton elizaren irudia.
</gallery>
 
== Kanpo estekak ==
* [http://www.state.me.us/ Estatuko webgune ofiziala]
* [http://www.umaine.edu/ University of Maine-ren webgunea]
* [http://www.francomaine.org/ Frantses hiztunen komunitatearen webgunea]
{{autoritate kontrola}}
 
{{Ameriketako Estatu Batuetako estatu aurkibidea}}
 
[[Kategoria:Maine]]
[[Kategoria:Ipar-ekialdeko Estatu Batuak]]