Ulan-Ude
Ulan-Ude[1] (errusieraz: Ула́н-Удэ́; buriateraz: Улаан-Удэ, Ulaan Üde), antzina Verkh-Udinks[2], Errusiako hiria da, Buriatiako Errepublikaren hiriburua. Siberiako hegoaldean dago, Uda eta Selenge ibaien elkargunean, Khamar-Daban eta Tsagan-Daban mendiguneen arteko haran sakon batean[3]. 2010ean 404.426 biztanle zituen[4] eta ekialdeko Siberiako hirugarren hiririk handiena zen.
| Ulan-Ude Улаан Үдэ | |||
|---|---|---|---|
| hiri/herria | |||
 Hiriaren erdialdea  Irudi gehiago | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Herrialdea |  Errusia | ||
| Sorrera | 1666 | ||
| Alkatea | Aleksandr Gołkow (en)  | ||
| Izen ofiziala | Улан-Удэ | ||
| Jatorrizko izena | Улаан Үдэ | ||
| Posta kodea | 670000–670099 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 51°49′38″N 107°36′23″E / 51.8272°N 107.6064°E | ||
 | |||
| Azalera | 347,6 km² | ||
| Altuera | 500 | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 439.128 (2020) 0 (2020) | ||
| Dentsitatea | 1.263 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Sorrera | 1666 | ||
| Telefono aurrizkia | 3012 | ||
| Ordu eremua | UTC+08:00 | ||
| Hiri senidetuak | Taipei, Berkeley, Elista, Omsk, Changchun, Simferopol, Yeongwol County (en) , Yamagata, Ulanqab, Ulan Bator, Rumoi, Manzhouli (en) , Lanzhou, Hulunbuir, Hohhot, Haeju (en) , Erenhot (en) , Erdenet, Donetsk, Darkhan eta Anyang (en) | ||
| Hizkuntza ofiziala | Buriatera eta errusiera | ||
| http://www.administration.u-ude.ru/ | |||
Klima
aldatuUlan-Udek estepako klima hotza (BSk) du, Köppen klima sailkapenaren arabera. Negu luze, hotz eta idorrak izaten dira, eta uda laburrak baina oso beroak.
| | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | -0.4 | 8.4 | 18.4 | 26.4 | 34.5 | 40.0 | 39.5 | 39.7 | 32.2 | 24.7 | 10.4 | 5.2 | 40.0 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | −17.9 | −10.9 | −0.3 | 9.8 | 18.7 | 24.5 | 26.6 | 23.6 | 16.5 | 6.9 | −5.0 | −14.6 | 6.5 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | −23.4 | −17.9 | −7.4 | 2.4 | 10.6 | 16.9 | 19.8 | 17.1 | 9.6 | 0.7 | −10.1 | −19.3 | -0.1 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −27.6 | −23.9 | −13.7 | −3.7 | 3.6 | 10.5 | 14.2 | 11.8 | 4.3 | −4.0 | −14.2 | −23.2 | −5.5 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −54.4 | −44.9 | −40.4 | −28.0 | −15.1 | −3.9 | 1.2 | −4.0 | −11.4 | −27.9 | −38.0 | −48.8 | −54.4 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 5 | 3 | 3 | 6 | 18 | 43 | 65 | 68 | 28 | 7 | 10 | 9 | 265 |
| Eguzki orduak | 114.7 | 155.4 | 226.3 | 249.0 | 288.3 | 288.0 | 269.7 | 248.0 | 210.0 | 167.4 | 114.0 | 93.0 | 2423.8 |
| Iturria (1): Погода и Климат [5] | |||||||||||||
| Iturria (2): Hong Kong Observatory (eguzki-orduak).[6] | |||||||||||||
Garraioak
aldatuUda eta Selenge ibaiek bat egiten duten lekuan portua dauka. Gainera, Pekinera doan trenbide-linea igarotzen da Ulan-Ude hiritik, baita trenbide Transiberiarra ere.
Ekonomia
aldatuIndustria-jarduera nagusiak: elikagaigintza, larru-ontzea, zerrategiak, kristalgintza, adreilugintza eta trenbideetarako gaiak eta ekipamendua.
Historia
aldatuHiria 1666. urtean sortu zuten, kosakoek negua igarotzeko kuarteltzat. Errusia, Txina eta Mongoliaren arteko merkataritza-bideetan zegoenez, hiria hazi egin zen.
XIX. mendean trenbidea eraiki zutenean hiria garrantzi handia hartzen joan zen, eta 1923. urtean Buriatiako Sobietar Errepublika Sozialistako hiriburu egin zuten. 1880. urtean 3.500 biztanle inguru zeuden, eta 1939.ean 126.000 inguru.
1934. urtean ipini zioten hiriari gaurko izena, "Ulan-Ude"; lehenagoko izena Verkhneudinsk (Верхнеу́динск) izan zen.
Herri eta hiri senidetuak
aldatuUlan-Ude ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:
|
Erreferentziak
aldatu- ↑ Euskaltzaindia - 157. araua
- ↑ Lur entziklopedietatik hartua.
- ↑ Ulan-Ude Global.britannica.com
- ↑ «Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 2010eko Errusiako erroldaren emaitzak, 1. liburukia» Gks.ru
- ↑ КЛИМАТ УЛАН-УДЭ. .
- ↑ Hko.gov.hk. Climatological Information for Ulan-Ude, Russia. .
- ↑ (Ingelesez) Taipei City Council. (Noiz kontsultatua: 2018-07-28).