Myrna Mack
Myrna Elizabeth Mack Chang (Retalhuleu, Guatemala, 1949ko urriaren 24a – Guatemalako Hiria, 1990eko irailaren 11) Guatemalako antropologoa izan zen. Gerra zibilak deserrotu zituen komunitateen egoera ikertu zuen. Guatemalako Indar Armatuen heriotzaren eskuadroi batek hil zuen, gobernuak maien giza eskubideak urratzen zituela salatzeagatik. 2004an, Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak ejertzitoaren esku-hartzea egon zela onartu eta familiari konponketa agindu zion.
| Myrna Mack | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Retalhuleu, 1949ko urriaren 24a |
| Herrialdea |  Guatemala |
| Heriotza | Guatemalako Hiria, 1990eko irailaren 11 (40 urte) |
| Heriotza modua | giza hilketa |
| Familia | |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Haurrideak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Guatemalako San Carlos Unibertsitatea |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | antropologoa eta giza eskubideen aldeko ekintzailea |
Biografia
aldatuSan Nikolas auzoan jaio zen, Retalhuleun. Ama txinatarra zen eta aita maia.[1] Myrnak ahizpa txiki bat zuen, Helen. Antropologia ikasi zuen Erresuma Batuan, Manchesterreko Unibertsitatean eta Durhameko Unibertsitatean.
1973ko azaroaren 16an jaio zen Lucrecia Hernández Mack, Guatemalako mediku eta politikaria, eta 2016. urtean Guatemalako Osasun Ministerioaren buru izan zen lehen emakumea izan zen.[2][3]
Guatemalara itzuli zenean, landa-lana zuzendu zuen gerra zibilak deserrotu zituen hainbat komunitatetan. Kausarekin bat egin zuen eta giza eskubideen aldeko ekintzaile bihurtu zen. Komunitate indigenetan egindako lanetik abiatuta, gobernu-indarren erasoez jabetu zen. 1986an, Inforpress Centroamericanako lankide batzuekin, Asociación para el Avance de las Ciencias Sociales sortu zuen Guatemalan.[2]
Guatemala Hiriko bulegoaren aurrean hil zuten, hogeita zazpi aldiz labaindu ondoren, Guatemalako Indar Armatuen heriotzaren eskuadroi batek (ustez Ameriketako Eskolak sortua), Marco Vinicio Cerezo demokrata kristauaren gobernuan (1986tik 1991ra presidente izan zen). 2004ko apirilean, Amerikarteko Giza Eskubideen Auzitegiak zuzendutako epaiketa baten ondoren, eta Helen Mack Chang ahizparen aktibismo gogorragatik, Guatemalako gobernuak publikoki onartu zuen agenteek hilketa egin zutela eta familiari konpontzeko neurriak esakini zizkion.[4]
Myrna Mack Fundazioa
aldatu1993an, bere ahizpak, Helen Mack, Myrna Mack Fundazioa sortu zuen bere oroimenean. Erakundea, hasiera batean, Right Livelihood Award-eko funtsekin finantzatu zen, Helenek 1992ko abenduan jaso zuen Bakearen Nobel Alternatiboa. Myrna Mack Fundazioak Guatemalako gerra zibilaren ondorioz desagertutako beste batzuen hilketa argitzeko lan egin du.[5] Helburua Zuzenbideko Estatu Demokratikoa eraikitzen laguntzea da.[6]
Erreferentziak
aldatu- ↑ «El reconocimiento del estado por su responsabilidad en el asesinato de Myrna Mack es extemporáneo.» www.derechos.org.
- ↑ a b «Biografía de Myrna Mack» avancso.org.gt.
- ↑ Hija de la antropóloga asesinada Mirna Mack, es la nueva Ministra de Salud Pública. 26 de julio de 2016.
- ↑ «Myrna Mack Chang Vs. Guatemala» www.corteidh.or.cr (Corte Interamericana de Derechos Humanos).
- ↑ «Helen Mack recibe el Premio Rey de España de Derechos Humanos» Universia 2007.
- ↑ User, Super. «Objetivos de la Fundación Myrna Mack» www.myrnamack.org.gt.
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatu- Defensores de los Derechos Humanos: Myrna Mack. 20 de junio de 2007.
- Mack v. Guatemala. .
Datuak: Q5255189