Alizarina

Alizarina
	Irudi gehiago
Formula kimikoa	C14H8O4
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Konposizioa	oxigeno, karbono eta hidrogeno
Mota	biogenic anthraquinones (en)
Ezaugarriak
Fusio-puntua	289 °C ; 288 °C
Irakite-puntua	430 °C (ezezaguna)
Masa molekularra	240,042 Da
Identifikatzaileak
InChlKey	RGCKGOZRHPZPFP-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	72-48-0
ChemSpider	6056
PubChem	6293
Reaxys	1914037
Gmelin	16866
ChEBI	34541
ChEMBL	CHEMBL55814
ZVG	100449
EC zenbakia	200-782-5
ECHA	100.000.711
CosIng	32780
Human Metabolome Database	HMDB0248144
KNApSAcK	C00002785
UNII	60MEW57T9G
KEGG	C01474

Inprimatzeko bertsioa dagoeneko ez dago onartuta, eta baliteke errepresentazio erroreak izatea. Egunera itzazu zure nabigatzaileko laster-markak, eta horren ordez erabil ezazu nabigatzaileko inprimatze funtzio lehenetsia.

Alizarina^[1] edo 1,2-dihidroxiantrakinona C
14H
8O
4 formula duen konposatu organikoa da. Tindagai ezaguna, jatorriz otxar basati izeneko landareen sustraietatik lortzen dute.

Alizarina Parlamentuko armada ingelesaren "modelo berria"n uniformerako tindaketa gorri gisa erabili zuten. Kolore gorri hau bereizgarri bihurtu zen eta hainbat mendetan erabiltzen jarraitu zuten, beraz, soldadu ingeles eta britainiarrei "Kasaka gorri" (ingelesez: redcoat) ezizena ematen zitzaien. 1869an, modu sintetikoan lortu zuten lehen pigmentu naturala bihurtu zen.^[2]

Alizarina pintoreek rose madder edo alizarina karmina izenez ezagutzen dituzten pigmentuak fabrikatzeko osagai nagusia da. Hitza al-usara arabierazko hitzetik dator, euskaraz "zuku" esan nahi duena.^[3]

"Rubia" generoko zenbait espezien- tindu-otxar (rubia tinctorum) edota rubia cordifolia- sustraietan ere agertzen da.^[4]

Biosintesia

Bere biosintesia 1,4-dihidronaftoatoaren ibilbidearekin lotuta dago, K bitaminaren biosintesiarekin batera.^[5]

Erreferentziak

↑ Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2008]
↑ Hans-Samuel Bien, Josef Stawitz, Klaus Wunderlich. (2005). Anthraquinone Dyes and Intermediates. in: Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH, 355 or. doi:10.1002/14356007.a02..
↑ (Ingelesez) «Alizarin» Dictionary.com Unabridged (v 1.1) (Random House, Inc.).
↑ Padma S. Vankar, Rakhi Shanker, Debajit Mahanta and S.C. Tiwari. (2008). «Ecofriendly sonicator dyeing of cotton with Rubia cordifolia Linn. using biomordant» Dyes and Pigments 76 (1): 207-212. doi:10.1016/j.dyepig.2006.08.023..
↑ Dewick, P.M.. (2009). Medicinal Natural Products. A biosynthetic approach. John Wiley and Sons ISBN 978-0-470-74168-9..

Kanpo estekak

Datuak: Q267813
Multimedia: Alizarin / Q267813

Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[1] Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2008]

[2] Hans-Samuel Bien, Josef Stawitz, Klaus Wunderlich. (2005). Anthraquinone Dyes and Intermediates. in: Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH, 355 or. doi:10.1002/14356007.a02..

[3] (Ingelesez) «Alizarin» Dictionary.com Unabridged (v 1.1) (Random House, Inc.).

[vankar-4] Padma S. Vankar, Rakhi Shanker, Debajit Mahanta and S.C. Tiwari. (2008). «Ecofriendly sonicator dyeing of cotton with Rubia cordifolia Linn. using biomordant» Dyes and Pigments 76 (1): 207-212. doi:10.1016/j.dyepig.2006.08.023..

[5] Dewick, P.M.. (2009). Medicinal Natural Products. A biosynthetic approach. John Wiley and Sons ISBN 978-0-470-74168-9..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]