Kuraĝo
Kuraĝo estas homa sinteno, nome la kapablo konservi memregadon kaj celkonforman agemon konfronte al danĝero, malhelpo aŭ malfacilaĵo. Antonimoj estas timo, poltroneco.
La adjektivo estas kuraĝa, similsencaj estas: brava, maltima, aŭdaca, heroa. Vidu ankaŭ: nobla.[1]
Lingvaj ekzemploj Zamenhofaj pri la vortuzado:
- kuraĝa maristo, konduto; kuraĝa mieno antaŭ propra kameno;[2] kuraĝe bataliZ; vi povas kuraĝe skribi al li kun la certeco, ke li vin komprenosZ; kiu kuraĝe aliras, facile akiras;[2] post la fino de la batalo estas multe da kuraĝulojZ.
Kuraĝa ago estas pripensita de la intelekto kaj decidita de la volo; maltima aŭ aŭdaca ago povas esti senpripensa, eventuale malprudenta efiko de memfidemo aŭ de individua temperamento. Kuraĝo estas virto kaj laŭdinda kvalito; maltimo aŭ aŭdaco povas esti troa aŭ mallaŭdinda eco. Ankaŭ kelkaj sportoj postulas kuraĝon (ekz-e grimpado).
Tipoj
redaktiLa efikoj de kuraĝo povas esti dividitaj en tri ĉefajn tipojn:
- Fizika Kuraĝo - La kapablo trakti fizikan doloron, fizikan suferon kaj danĝeron de morto.
- Morala kuraĝo - la kapablo esprimi nepopularan opinion aŭ trakti kritikon, honton, skandalon kaj malstreĉon.
- Civila kuraĝo / socia kuraĝo - portas multajn kaj diversajn difinojn sed kutime rilatas al situacio kie civitanoj staras por protesti kaj provas ŝanĝi situacion kiu estas konsiderata maljusta kaj malbona, sciante ke la sekvoj de iliaj agoj povas kaŭzi ilian morton, vundon, aŭ ajna alia negativa sekvo. En multaj landoj, inkluzive de Francio kaj Germanio, civita kuraĝo estas postulata per la leĝo: En cirkonstancoj kie krimo estas farita publike, la publiko estas postulata respondi, aŭ serĉante la helpon de la aŭtoritatoj, aŭ intervenante. Se la krimo estas farita kontraŭ individuo, la ĉeestaj atestantoj de la krimo devas raporti ĝin, aŭ provi malhelpi ĝian pluan komisionon. Socia kuraĝo ankaŭ estas esprimita en lernejoj kiam unu infano protektas sian amikon.
Ecoj de kuraĝaj decidoj
redaktiProfesoro Shahram Heshmat publikigis en 2016 en la populara Psikologio revuo, Psycology Today la 10 trajtoj, kiujn li kredas, estas inkluzivitaj en iu kuraĝa decido. Li emfazis, ke kvankam la karakterizaĵoj estas la frukto de lia persona opinio, ili baziĝas sur esplorado, kiun li faris dum la jaroj dum specialiĝo pri la kampo de decidofarado kaj homa konduto. [3]
- Atingo de grava celo
- Aŭtentikeco - vera deziro realigi la kuraĝan decidon
- Libera decido (kaj ne pro volo de alia persono, alie ĝi ne estas kuraĝo)
- Reala kaj palpebla risko
- La ago valoras la riskon (kuraĝo devas esti rekompenca, alie ĝi estas stulta)
- Efiko al reguligo
- La ago estas farita malgraŭ la timo
- Socia subteno
- Mem- kaj konfido
- "Elstari por la flago" - kompleta kredo je la faro
Proverbo
redaktiEkzistas pluraj proverboj pri kuraĝo en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, inter ili:[4]
„ Kiu kritikas kuraĝe, mem agas malsaĝe. ” „ Malantaŭ barilo kuraĝo estas facila. ” „ Kuraĝa homo en sia domo. ”
Vidu ankaŭ
redaktiReferencoj
redakti- ↑ laŭ ReVo
- ↑ 2,0 2,1 L. L. Zamenhof; Camille Rogister ed.: Proverbaro esperanta, Stafeto, La Laguna, 1974. ISBN 9784640076090
- ↑ Shahram Heshmat Ph.D., 10 Features of Courageous Choice, Psycology Today, April 11, 2016
- ↑ Lernu. Arkivita el la originalo je 2011-12-25. Alirita 2009-01-17.