Harlemo (Nederlando)
Harlemo (nederlande Haarlem) estas urbo kaj municipo en Nederlando kaj la ĉefurbo de la provinco Nord-Holando (Noord-Holland), en la okcidenta parto de la lando. Komence de 2021 en la municipo vivis 162 543 loĝantoj.
| Municipo Haarlem | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
| ||||
| Flago de la municipo Haarlem | Blazono de municipo Haarlem | ||||
| |||||
| urbo • loĝloko kun urborajtoj kaj privilegioj • loĝloko en Nederlando • urbego • nederlanda municipo | |||||
| |||||
| Provinco | Nord-Holando | ||||
| Urbestro | Jos Wienen | ||||
| Ĉefloko | Haarlem | ||||
| Areo - Tero - Akvo |
32,12 km² 29,32 km² 2,8 km² | ||||
| Loĝantaro - Loĝdenso |
162 543 loĝantoj (2021) 5.226 loĝ./km² | ||||
| Geografia situo | 52° 23′ N, 4° 38′ O (mapo)52.3833333333334.6333333333333Koordinatoj: 52° 23′ N, 4° 38′ O (mapo) | ||||
| |||||
| |||||
|
| |||||
| Gravaj trafikaj arterioj | A9, A200, N200, N208, N205, N232. | ||||
| CBS-municipokodo | 0392 | ||||
| Telefona kodo | 023 | ||||
| Poŝtkodo | 2000–2037, 2063 | ||||
| Oficiala retejo | https://haarlem.nl/ | ||||
Harlemo situas ĉe rivero Spaarne (esperante Sparno) kaj pro tio havas la kromnomon Spaarnestad (esperante Sparno-Urbo). Ekde 1853 ĝi estas sidejo de samnoma romkatolika episkopejo. La urbo estas membro de eŭropa ligo de mezgrandaj urboj, nomata Eurotowns.
Nomo
redaktiLa urbo donis sian nomon al la kolonia setlejo Nieuw Haarlem (esperante Nova Harlemo) en Norda Ameriko, kiun en 1658 fondis la nederlandano Peter Stuyvesant. Ĝi nun estas la subkvartalo Harlemo de Novjorko en Manhatano.
Historio
redaktiLa Haarlems Dagblad estas regiona gazeto en Haarlem. Ĝi postulas esti la gazeto kun la plej antikva publikiga historio en la mondo, kvankam tiu postulo estas bazita sur ties (deviga) kunigo kun alia titolo. Fakte Opregte Haarlemsche Courant estis devigita kuniĝi kun la gazeto Haarlems Dagblad en 1942 kiam Nazia Germanio okupaciis Nederlandon. Ekde tiam la Haarlems Dagblad estis aperinta kun la subtitolo Oprechte Haerlemse Courant 1656.
Vidindaĵoj
redaktiEsperanto
redaktiEn 1954 okazis la 39-a Universala Kongreso de Esperanto en Harlemo.
Konataj lokanoj
redakti- Frans de Grebber, pentristo.
- Judith Leyster, pentristino.
- Dirck Volkertszoon Coornhert, verkisto, politikisto kaj klerulo.
- Jacob van Campen, arkitekto kaj artisto.
Eksteraj ligiloj
redaktiBildaro
redakti-
la "granda merkatejo" de la urbo kun la ĉefa preĝejo nuntempe -
...kaj en 1696 -
la urbodomo, konstruita en la 14-a jarcento, anstataŭiganta antaŭan kastelon parte forbrulita
| Provinco Nord-Holando | |
|---|---|
| Aalsmeer | Alkmaar | Amstelveen | Amsterdamo | Beemster | Bergen | Beverwijk | Blaricum | Bloemendaal | Castricum | Den Helder | Diemen | Drechterland | Edam-Volendam | Enkhuizen | Gooise Meren | Haarlemmerliede en Spaarnwoude | Haarlemmermeer | Harlemo | Heemskerk | Heemstede | Heerhugowaard | Heiloo | Hilversum | Hollands Kroon | Hoorn | Huizen | Koggenland | Landsmeer | Langedijk | Laren | Medemblik | Oostzaan | Opmeer | Ouder-Amstel | Purmerend | Schagen | Stede Broec | Texel | Uitgeest | Uithoorn | Velsen | Waterland | Weesp | Wijdemeren | Wormerland | Zaanstad | Zandvoort | |
| Nederlando | Provincoj | Municipoj | |