Citronelolo
| Citronelolo | ||||
| ||||
| Kemia strukturo de la Citronelolo | ||||
| ||||
| Tridimensia kemia strukturo de la Citronelolo | ||||
| Alternativa(j) Nomo(j) | ||||
| ||||
| Kemia formulo | C10H20O | |||
| PubChem-kodo | 101977 | |||
| ChemSpider kodo | 13850135 | |||
| CAS-numero-kodo | ||||
| Karakterizaĵoj | ||||
| Aspekto | senkolora likvaĵo simila al dolĉeca rozesenco | |||
| Molmaso | 156.27 g·mol−1 | |||
| Smiles |
| |||
| Denseco |
| |||
| Refrakta indico | 1,455 ĝis 1,462 | |||
| Fandopunkto | 102 °C | |||
| Bolpunkto | ||||
| Ekflama temperaturo |
100 °C (212 ℉) | |||
| Solvebleco | ||||
| Mortiga dozo (LD50) | 3450 mg/kg (buŝe, muso) | |||
| Sekurecaj Indikoj | ||||
| Riskoj | R38 R51/53 | |||
| Sekureco | S61 | |||
| Pridanĝeraj indikoj | ||||
| Danĝero
| ||||
| GHS etikedigo de kemiaĵoj[2] | ||||
| GHS Damaĝo-piktogramo |
| |||
| GHS Signalvorto | ||||
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H303, H313, H315, H317, H318, H319, H401, H411 | |||
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P261, P272, P273, P280, P280, P302+352, P305, P305+351+338, P310, P332+313, P333+313, P338, P351, P362, P363, P391 | |||
(25 °C kaj 100 kPa) | ||||
Citronelolo aŭ Duhidrogeraniolo estas natura alicikla monoterpenoido. Ambaŭ enantiomeroj okazas nature. (+)-Citronelolo troviĝas en Citronela oleo, inklude de Cimbopogono nardus (50%), citrono, rozoleo (18-55%) kaj geranioleo. Ĝi ankaŭ trovatas en muskato, petroselo, ambrosio kaj estragono, kaj uzatas kiel insekta forigilo.
En 1961, la kemiistoj izolis etan komponanton de la geranioleo, karakterizitan kiel rozoksido, kaj raportis ke ĉi-komponaĵo kontribuas por la karakteriza geraniodoro. La rozoksido estas produktita per fotooksidado de la citronelolo. La produktado de la mirceno el la α-pineno estas komerce grava por la sintezo de granda vario da gustigaj kaj odorigaj substancoj. Kelkaj el ili inkludas nerolon kaj geraniolon, citronelolon kaj citralon. La citronelolo estas konsiderada milde irita substanco.
Sintezo
redaktiLa citroneloleo estas la ĉefa natura fonto de la geraniolo. Ĝi okazas kiel miksaĵo da citronelolo kaj citronelalo kaj estas separeblaj per frakcia distilado. Nerolo kaj geraniolo estas sinteze produktitaj el terebintinaj fontoj, kaj la α-pineno, kaj la β-pineno, en kvantoj pli grandaj ol tiuj produktitaj en la naturaj fontoj.
La citroneloleo estas produktita en Cejlono, Ĉinio, Javo[3] kaj Brazilo[4] per vapordistilado de tiuj naturaj fontoj en ĉiu lando. La ĉefaj konstituantoj de la citroneloleo estas citronelalo, geraniolo kaj la citronelolo. La esencoleoj el Javo, kaj pli ĵuse, el Ĉinio, ekaperis kiel plej uzataj materialoj el ĉi tiu familio pro tio ke ili enhavas pli grandajn kvantojn de la dezirataj aldehidoj kaj alkoholoj. La citronelalo kiu atingas 50-60% de la tuta oleo, troviĝas en ties dekstrorotacia formo. Ĝi estas disponebla ĉefe kiel ingredienco por parfumoj, kaj por ties konvertiĝo al hidroksocitronelalo[5], iu longedaŭra odoro de konvalo.
La rozoleo[6] estas unu el la plej gravaj floresencoj uzataj en parfumfabrikado, kies plej valoraj derivaĵoj estas produktitaj el la Damaska rozo, kiu estas kultivita ĉefe en Bulgario, sed ankaŭ en Rusio, Turkio, Sirio Hindio kaj Moroko. La esencoleo, baza kaj purigita, estas aparte grava kiel ingredienco de parfumoj. Zorga manipulado kaj procezado de floroj ĵusplukitaj estas necesaj por produktado de ĉi-materialoj agrablaj, profunde aromaj kaj odorriĉaj. Ili konsistas je kompleksaj miksaĵoj el kiuj citronelolo, geraniolo, fenil-etil-alkoholo kaj p-damaskenono estas la ĉefaj konstituantoj.
Sano kaj sekureco
redaktiLa Manĝaĵa kaj Droga Administracio konsideras la citronelolon kiel agnoske sekura por manĝuzado. Tamen, citronelolo estas restrikte uzata kiel parfumado, ĉar kelkaj personoj estas senseblaj al ties efektoj, malgraŭ tio, la grado al kiu citronelolo povas kaŭzi alergenajn reakciojn en homoj estas disputeblaj. Kiel alergena substanco, citronelolo devas esti menciita en kosmetikaĵoj ene de Usono. La Eŭropa Konsilio kaj la Eŭropa Komisio decidis inkludi en 2002, limonenon, geraniolon kaj citronelolon en ties listo de sensivigiloj.
Literaturo
redakti- Attractants for the Japanese beetle, Walter Ernest Fleming
- Sigma Aldrich
- Encyclopedia of Food and Color Additives, Volume 1, George A. Burdock
- World Publich Library Arkivigite je 2015-05-21 per la retarkivo Wayback Machine
- Big Chemical Encyclopedia Arkivigite je 2015-05-21 per la retarkivo Wayback Machine
- Encyclopedia of Microbiology
- The Encyclopedia of Herbs: A Comprehensive Reference to Herbs of Flavor and ..., Thomas DeBaggio, Arthur O. Tucker
- Leung's Encyclopedia of Common Natural Ingredients: Used in Food, Drugs and ..., Ikhlas A. Khan,Ehab A. Abourashed
- The Encyclopedia of Herbs and Spices
- The Pesticide Encyclopedia, Kalyani Paranjape,Vasant Gowariker,V N Krishnamurthy, Sugha Gowariker
- Encyclopedia of Traditional Chinese Medicines, Jiaju Zhou, Guirong Xie, Xinjian Yan
- Encyclopedia of Chemical Processing and Design, John J. McKetta Jr
- A Consumer's Dictionary of Food Additives, 7th Edition: Descriptions in ..., Ruth Winter
- A Modern Herbal, Volume 2, Margaret Grieve
- A Consumer's Dictionary of Cosmetic Ingredients: Complete Information About ..., Ruth Winter
- Perfumes, Cosmetics and Soaps: Volume II The Production, Manufacture and ..., W.A. Poucher
Izomeroj de la citronelolo
redakti-
Dekanalo -
-
Neodekanoata acido -
-
Citronelata acido -
Plantoj enhavantaj citronelolon
redakti-
Ambrosio -
-
-
-
-
-
-
-
Referencoj
redakti- ↑ TCI America
- ↑ Sigma Aldrich Arkivigite je 2014-09-26 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ Essential Oil-Bearing Grasses: The genus Cymbopogon, Anand Akhila
- ↑ Essential Oil-Bearing Grasses: The genus Cymbopogon, Anand Akhila
- ↑ Chemistry of Natural Products: A Laboratory Handbook, N.R. Krishnaswamy
- ↑ A Modern Herbal, Volume 2, Margaret Grieve