[go: up one dir, main page]

La parhufulajn bovedojn (Bovidae) karakterizas unubranĉa kavkorno, kiu - malkiel ĉe cervedoj kaj antilokapredoj - neniam defalas. La kornoformo ĝenerale estas kurba kaj kelkfoje tordita. La specioriĉa familio havas bestojn kun korpo diktrunka kaj svelta. Plimulto de ili vivas en grupo (ĉefe en Afriko), nur kelkaj vivas duope.

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Bovedoj

Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia
Filumo: Ĥorduloj Chordata
Klaso: Mamuloj Mammalia
Ordo: Parhufuloj Artiodactyla
Familio: Bovedoj Bovidae
Gray, 1821
Subfamilioj

Bovenoj Bovinae
Cefalofenoj Cephalophinae
Hipotragenoj Hippotraginae
Antilopenoj Antilopinae
Kaprenoj Caprinae
Redunkenoj Reduncinae
Aepycerotinae
Peleenoj Peleinae
Alcelafenoj Alcelaphinae
Orongenoj Panthalopinae

Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr
Amerika bizono

La dentoformulo de bovedoj (nur kelkaj specioj havas malpli dentojn):

Kiel la dentoformulo montras, la incizivo, kanino mankas en la supra makzelo, en la suba makzelo ili estas samformaj.

Al la familio bovedoj apartenas la plej gravaj hejmbestoj de la homo kiel (hejm)bovo, (hejm)kapro.

subfamilioj, genroj kaj specioj:

(† signas malaperintaj genroj aŭ specioj)

kaj

  • la antilopoj (komuna nomo por la specoj de subfamilioj: Alcelaphinae, Antilopinae, Cephalopinae, Hippotraginae, Rupicaprinae)

Al la antilopoj apartenas inter aliaj ĉamo, diversaj antilopoj kaj gazeloj (ekz. saltantilopo).

subfamilio : cefalofenoj - Cephalophinae

redakti
genro : cefalofo - Cephalophus
specio : † cefalofo lepora - Cephalophus leporina
specio : cefalofo bludorsa - Cephalophus rufilatus
specio : cefalofo nigrafrunta - Cephalophus nigrifrons [1]
specio : cefalofo dukolora - Cephalophus jentinki
specio : cefalofo flavdorsa - Cephalophus sylvicultor [2]
specio : cefalofo brunruĝa - Cephalophus spadix
specio : cefalofo zebra - Cephalophus zebra
specio : cefalofo malhela - Cephalophus niger
specio : cefalofo zanzibara - Cephalophus adersi
specio : cefalofo ruĝa - Cephalophus natalensis
specio : cefalofo okcidenta - Cephalophus callipygus
specio : cefalofo nigradorsa - Cephalophus dorsalis
specio : cefalofo blankventra - Cephalophus leucogaster
specio : cefalofo ogilbia - Cephalophus ogilbyi
specio : cefalofo blua - Cephalophus monticola [3]
genro : filantombo - Philantomba [4]
specio : filantombo nana - Philantomba maxwelli
genro : silvikapro - Sylvicapra
specio : silvikapro griza - Sylvicapra grimmia

subfamilio : neotragenoj - Neotraginae

redakti
genro : † pramadoko - Praemadoqua
specio : † pramadoko rivera - Praemadoqua avifluminis
genro : neotrago - Neotragus
specio : neotrago pigmea - Neotragus pygmaeus
specio : neotrago nana - Neotragus batesi
genro : nesotrago - Nesotragus
specio : nesotrago moska - Nesotragus moschatus
genro : madoko - Madoqua
specio : madoko malgranda - Madoqua swaynei
specio : madoko salta - Madoqua saltiana
specio : madoko ruĝventra - Madoqua phillipsi
specio : madoko guentera - Madoqua guentheri
genro : rinĥotrago - Rhynchotragus
specio : rinĥotrago rostra - Rhynchotragus kirki
genro : dorkatrago - Dorcatragus
specio : dorkatrago ferogriza - Dorcatragus megalotis
genro : oribio - Ourebia
specio : oribio kutima - Ourebia ourebi
specio : oribio monta - Ourebia montana
specio : oribio ebeneja - Ourebia haggardi
genro : raficero - Raphicerus
specio : raficero kaprikorna - Raphicerus campestris [5]
specio : raficero nigrorela - Raphicerus melanotis
specio : raficero ŝarpea - Raphicerus sharpei
genro : oreotrago - Oreotragus
specio : oreotrago roksaltula - Oreotragus oreotragus [6]

subfamilio : tragelafenoj - Tragelaphinae

redakti
genro : † eotrago - Eotragus
genro : † paleoreo - Paleoreas
specio : † paleoreo lindermejera - Paleoreas lindermeyeri
genro : † protragelafo - Protragelaphus
genro : † tragocero - Tragocerus
genro : † protragocero - Protragocerus
genro : † miotragocero - Miotragocerus
genro : TRAGELAFO - Tragelaphus
specio : tragelafo bunta - Tragelaphus scriptus
subspecio : tragelafo bunta boska - Tragelaphus scriptus scriptus
subspecio : tragelafo bunta kirasa - Tragelaphus scriptus delamerei
specio : tragelafo ŝlima - Tragelaphus spekei [7]
subspecio : tragelafo ŝlima nordafrika - Tragelaphus spekei spekei
subspecio : tragelafo ŝlima mezafrika - Tragelaphus spekei selousi
subspecio : tragelafo ŝlima okcidentafrika - Tragelaphus spekei grafus
subspecio : tragelafo ŝlima nkosa - Tragelaphus spekei sylvestris
specio : tragelafo ebeneja - Tragelaphus angasi
specio : tragelafo montara - Tragelaphus bŭtoni [8]
specio : granda kuduo - Tragelaphus strepsiceros [9]
specio : malgranda kuduo - Tragelaphus imberbis
genro : taŭrotrago - Taurotragus
specio : † taŭrotrago larĝdenta - Taurotragus latidens
specio : taŭrotrago elando - Taurotragus oryx [10]
specio : taŭrotrago giganta - Taurotragus derbianus [11]
specio : taŭrotrago bongo - Taurotragus euryceros
genro : BOSELAFO - Boselaphus
specio : nilgaŭo - Boselaphus tragocamelus
genro : tetracero - Tetracerus
specio : tetracero kvarkorna - Tetracerus quadricornis [12]

subfamilio : hipotragenoj - Hippotraginae

redakti
genro : † paleoriko - Palaeoryx
specio : † paleoriko palasa - Palaeoryx pallasii
genro : † protoriko - Protoryx
genro : † sinoriko - Sinoryx
genro : † sinotrago - Sinotragus
genro : hipotrago - Hippotragus
specio : † hipotrago kopasa - Hippotragus kopassii
specio : hipotrago blua - Hippotragus leucophaeus
specio : hipotrago ĉevala - Hippotragus equinus [13]
specio : hipotrago nigra - Hippotragus niger
genro : addakso - Addax
specio : addakso nazmakula - Addax nasomaculatus
genro : rektkornulo - Oryx [14]
specio : Sabrokorna rektkornulo - Oryx dammah
specio : blanka rektkornulo Arabia orikso - Oryx leucoryx
specio : gazela rektkornulo Oriks-antilopo - Oryx gazella [15]
subspecio : rektkornulo gazela sudafrika
subspecio : rektkornulo gazela bejso - Oryx gazella beisa
subspecio : rektkornulo gazela sudana - Oryx gazella gallarum
subspecio : rektkornulo gazela orientafrika - Oryx gazella annectens
subspecio : rektkornulo gazela penika - Oryx gazella callotis

subfamilio : alcelafenoj - Alcelaphinae

redakti
genro : † pradamalo - Praedamalis
genro : † prodamalisko - Prodamaliscus
genro : † damalopso - Damalops
genro : † parnulario - Parnularius
specio : † parnulario altdenta - Parnularius altidens
genro : † makapanio - Makapania
genro : Damalisko - Damaliscus
specio : † damalisko mallarĝmuzela - Damaliscus angustirostris
specio : damalisko blua - Damaliscus lunatus
subspecio : damalisko blua ĉesebo - Damaliscus lunatus lunatus
subspecio : damalisko blua topio - Damaliscus lunatus topi
subspecio : damalisko blua jimelo - Damaliscus lunatus jimela
subspecio : damalisko blua tiango - Damaliscus lunatus tiang
subspecio : damalisko blua korigumo - Damaliscus lunatus corrigum
specio : damalisko hirolo - Damaliscus hunteri
specio : damalisko bunta - Damaliscus dorcas
subspecio : damalisko bunta blankpuga - Damaliscus dorcas dorcas
subspecio : damalisko bunta blankfrunta - Damaliscus dorcas phillipsi
genro : ALCELAFO - Alcelaphus
specio : † alcelafo pratempa - Alcelaphus priscus
specio : alcelafo flavbruna - Alcelaphus lichtensteini
specio : alcelafo stepa - Alcelaphus buselaphus
subspecio : alcelafo stepa nordafrika - Alcelaphus buselaphus buselaphus
subspecio : alcelafo stepa okcidentafrika - Alcelaphus buselaphus major
subspecio : alcelafo stepa lelvelo - Alcelaphus buselaphus lelwel
subspecio : alcelafo stepa toro - Alcelaphus buselaphus tora
subspecio : alcelafo stepa svajnea - Alcelaphus buselaphus swaynei Swayneův
subspecio : alcelafo stepa kongonio - Alcelaphus buselaphus jacksoni (kongoni)
subspecio : alcelafo stepa koka - Alcelaphus buselaphus cokii
subspecio : alcelafo stepa ruĝa - Alcelaphus buselaphus caama
genro : GNUO - Connochaetes
specio : † gnuo antikva - Connochaetes antiquus
specio : gnuo blankvosta - Connochaetes gnou
specio : gnuo striita - Connochaetes taurinus
subspecio : gnuo striita blua - Connochaetes taurinus taurinus
subspecio : gnuo striita kuksona - Connochaetes taurinus cooksoni
subspecio : gnuo striita ĝonstona - Connochaetes taurinus johnstoni
subspecio : gnuo striita blankbarba - Connochaetes taurinus albojubatus
subspecio : gnuo striita serengeta - Connochaetes taurinus mearusi

subfamilio : Redunkenoj - Reduncinae

redakti
genro : † kobikeriko - Kobikeryx
genro : † indoredunko - Indoredunca
genro : † sivadenoto - Sivadenota
genro : redunko - Redunca
specio : † redunko ancistocera - Redunca ancystocera
specio : redunko kurbapinta - Redunca redunca
specio : redunko falverufeta - Redunca fulvorufula
specio : redunko suda - Redunca arundinum [16]
  • genro : Kobo - Kobus
    • † Altdenta kobo - Kobus altidens
    • Akvantilopo - Kobus ellipsiprymnus
      • Marka akvantilopo (Kobus ellipsiprymnus ellipsiprymnus ).
      • Orientafrika akvantilopo (Kobus ellipsiprymnus thikae).
      • Cerva akvantilopo (Kobus ellipsiprymnus defassa).
      • Angola akvantilopo (Kobus ellipsiprymnus penricei).
      • Mezafrika akvantilopo (Kobus ellipsiprymnus annectens).
      • Okcidentafrika akvantilopo (Kobus ellipsiprymnus unctuosus).
    • Nila kobo aŭ Kaprakobo (Kobus megaceros) [17]
    • Leĉantilopo aŭ Ruĝa kobo (Kobus leche).
    • Kobo aŭ Ruĝecbruna kobo - Kobus kob
    • Pukuo - Kobus (Adenota) vardoni

subfamilio : epicerenoj - Aepycerotinae

redakti
genro : epicero - Aepyceros
specio : epicero impalo - Aepyceros melampus - impala
subspecio : epicero impalo sudafrika - Aepyceros melampus melampus :::: subspecio : epicero impalo kenja - Aepyceros melampus rendilis
subspecio : epicero impalo tanzania - Aepyceros melampus suara
subspecio : epicero impalo nigrafrunta - Aepyceros melampus petersi

subfamilio : peleenoj - Peleinae

redakti
genro : peleo - Pelea
specio : peleo kapreola - Pelea capreolus

subfamilio : Antilopenoj - Antilopinae

redakti
genro : † helikotrago - Helicotragus
genro : † gazelospiro - Gazellospira
genro : ANTILOPO - Antilope
specio : antilopo cervokapra - Antilope cervicapra [18]
genro : amodorko - Ammodorcas
specio : amodorko, dibatago, ljamo-gazelo - Ammodorcas clarkei
genro : litokranio - Litocranius
specio : ĝirafa gazelo- Litocranius walleri
genro : GAZELO - Gazella
specio : † gazelo triflankkorna - Gazella triquetrucornis
specio : † gazelo perdigita - Gazella deperdita
specio : † gazelo gaŭdra - Gazella gaudryi
specio : gazelo kutima - Gazella gazella
subspecio : gazelo kutima siria - Gazella gazella gazella
subspecio : gazelo kutima hindia - Gazella gazella bennetti
subspecio : gazelo kutima arabia - Gazella gazella arabica
specio : gazelo edmio - Gazella cuvieri
specio : gazelo dorko - Gazella dorcas
specio : gazelo tomsona - Gazella thomsoni
specio : gazelo rufafrunta - Gazella rufifrons
specio : gazelo dero - Gazella spekei
specio : gazelo sabla - Gazella leptoceros
specio : gazelo longakorna - Gazella (Nanger) granti
subspecio : gazelo longakorna brajta - Gazella (Nanger) granti brighti
subspecio : gazelo longakorna petersa - Gazella (Nanger) granti petersi
subspecio : gazelo longakorna robertsa - Gazella (Nanger) granti robertsi
specio : gazelo malhelfrunta - Gazella (Nanger) soemmeringi
specio : gazelo dukolora - Gazella (Nanger) dama
subspecio : gazelo dukolora ruĝkola - Gazella (Nanger) dama ruficollis
subspecio : gazelo dukolora moro - Gazella (Nanger) dama mhorr
specio : gazelo kropa - Gazella (Trachelocele) subgutturosa
genro : prokapro - Procapra
specio : prokapro tibeta - Procapra picticaudata
specio : prokapro dzereno - Procapra gutturosa
genro : ANTIDORKO - Antidorcas (SALTANTILOPO)
specio : antidorko saltema - Antidorcas marsupialis [19]

subfamilio : sajgenoj - Saiginae

redakti
genro : Sajgo - Saiga
specio : sajgo suhako - Saiga tatarica altnaza antilopo
subspecio : sajgo suhako tatara - Saiga tatarica tatarica
subspecio : sajgo suhako gobia - Saiga tatarica mongolica

subfamilio : orongenoj - Pantholopinae

redakti
genro : orongo - Pantholops
specio . orongo ĉiruo - Pantholops hodgsoni

subfamilio : rupikaprenoj - Rupicaprinae

redakti
genro : † miotrago - Myotragus
genro : † prokamptocero - Procamptoceras
genro : † sergelio - Soergelia
genro : † oliocero - Olioceros
genro : rupikapro - Rupicapra
specio : rupikapro ĈAMO - Rupicapra rupicapra
genro : goralo - Nemorhaedus
specio : † goralo filisa - Nemorhaedus philisi
specio : griza goralo - Nemorhaedus goral
specio : ruĝa goralo - Nemorhaedus cranbrooki
genro : kaprikorno - Capricornis
specio : kaprikorno granda - Capricornis sumatraensis
specio : kaprikorno malgranda - Capricornis crispus
specio : kaprikorno himalaja - Capricornis thar [20]
genro : oreamno - Oreamnos
specio : oreamno neĝa - Oreamnos americanus

subfamilio : Kaprenoj - Caprinae

redakti
genro : † megalovio - Megalovis
specio : † megalovio larĝfrunta - Megalovis latifrons
genro : † galogoralo - Gallogoral
specio : † galogoralo menegina - Gallogoral meneghinii
genro : KAPRO - Capra
specio : † kapro sivala - Capra sivalensis
specio : kapro doma - Capra hircus
specio : kapro markuro - Capra falconeri [21]
subspecio : kapro markuro orienta - Capra falconeri falconeri
subspecio : kapro markuro okcidenta - Capra falconeri jerdoni
specio : kapro bezoara - Capra aegagrus
subgenro : IBEKSO - Ibex
specio : kapro (ibekso) ibekso - Capra (Ibex) ibex
subspecio : kapro (ibekso) ibekso alpa - Capra (Ibex) ibex ibex
subspecio : Siria ibekso - Capra (Ibex) ibex nubiana
specio : kapro (ibekso) etiopia - Capra (Ibex) wallie
specio : kapro (ibekso) kaŭkaza - Capra (Ibex) caucasica
specio : kapro (ibekso) dagestana - Capra (Ibex) cylindricornis
specio : kapro (ibekso) pirenea - Capra (Ibex) pyrenaica
specio : kapro (ibekso) siberia - Capra (Ibex) sibirica –
genro : amotrago - Ammotragus
specio : amotrago kolhara - Ammotragus lervia –
genro : hemitrago - Hemitragus
specio : † hemitrago bonala - Hemitragus bonali
specio : hemitrago taĥro - Hemitragus jemlahicus
subspecio : hemitrago taĥro himalaja - Hemitragus jemlahicus jemlahicus [22]
subspecio : hemitrago taĥro sudhindia - Hemitragus jemlahicus hylocrius
subspecio : hemitrago taĥro araba - Hemitragus jemlahicus jayakari -
genro : pseŭdoiso - Pseudois
specio : pseŭdoiso baralo - Pseudois nayaur –
genro : OVIO - Ovis(ŜAFO)
specio : ovio argalo - Ovis ammon –
subspecio : ovio argalo altaja - Ovis ammon ammon -
subspecio : ovio argalo tibeta - Ovis ammon hodgsoni –
subspecio : ovio argalo mongolia - Ovis ammon darwini -
subspecio : ovio argalo pamira - Ovis ammon polii –
subspecio : ovio argalo turkestana - Ovis ammon nigrimontana
specio : ovio cirklokorna - Ovis orientalis
subspecio : ovio cirklokorna irana - Ovis orientalis arcal
subspecio : ovio cirklokorna kaŝmira - Ovis orientalis vignei
specio : ovio MUFLONO - Ovis musimon
specio : dikkorna ŝafo - Ovis canadensis -
specio : ovio alaska - Ovis dalli –
specio : ovio neĝa - Ovis nivicolis -
specio : ovio Ŝafo - Ovis aries -

subfamilio : budorkasenoj - Budorcatinae

redakti
genro : budorkaso - Budorcas
specio : budorkaso Takino - Budorcas taxicolor
subspecio : budorkaso takino hindia - Budorcas taxicolor taxicolor -
subspecio : budorkaso takino tibeta - Budorcas taxicolor tibetana
subspecio : budorkaso takino ĉinia - Budorcas taxicolor bedfordi -

subfamilio : ovibovenoj - Ovibovinae

redakti
genro : † krioterio - Criotherium
genro : † urmiaterio - Urmiatherium
genro : † plesiadakso - Plesiaddax
specio : † plesiadakso depereta - Plesiaddax depereti
genro : † praovibovo - Praeovibos
specio : † praovibovo pratempa - Praeovibos priscus
genro : Ovibovo - Ovibos (OVIBO, MOSKOBOVO)
specio : † ovibovo karsa - Ovibos kahrsi
specio : moska ovibovo - Ovibos moschatus
subspecio : alaska moska ovibovo - Ovibos moschatus moschatus
subspecio : hudsona moska ovibovo - Ovibos moschatus niphoecus
subspecio : gronlanda moska ovibovo - Ovibos moschatus wardi

subfamilio : bovenoj - Bovinae

redakti
genro : † proamfibovo - Proamphibos
genro : † parabovo - Parabos
specio : † parabovo boodono - Parabos boodon
genro : † proleptobovo - Proleptobos
genro : † leptobovo - Leptobos
specio : † leptobovo etruska - Leptobos etruscus
genro: † hemibovo - Hemibos
genro : BUBALO - Bubalus
specio : † bubalo tejlharda - Bubalus teilhardi
subgenro : bubalo - Bubalus
specio : akvobubalo - Bubalus (Bubalus) arnee
subspecio : bubalo (bubalo) arnio hinda - Bubalus (Bubalus) arnee arnee -
subspecio : bubalo (bubalo) arnio cejlona - Bubalus (Bubalus) arnee migona
subspecio : bubalo (bubalo) arnio asama - Bubalus (Bubalus) arnee fulvus
subspecio : bubalo (bubalo) arnio bornea - Bubalus (Bubalus) arnee hosei
subspecio : bubalo (bubalo) arnio mindora - Bubalus (Bubalus) arnee mindorensis
specio : bubalo (bubalo) doma - Bubalus (Bubalus) bubalis
subgenro : anoo - Anoa
specio : bubalo (anoo) anoo - Bubalus (Anoa) depressicornis –
subspecio : bubalo (anoo) anoo baslanda - Bubalus (Anoa) depressicornis depressi-cornis -
subspecio : bubalo (anoo) anoo altlanda - Bubalus (Anoa) depressicornis quarlesi
subspecio : bubalo (anoo) anoo fergusona - Bubalus (Anoa) depressicornis fergusoni -
genro : sincero - Syncerus
specio : sincero afrika - Syncerus caffer
subspecio : sincero afrika nigra - Syncerus caffer caffer -
subspecio : sincero afrika ruĝa - Syncerus caffer nanus - [23]
genro : BOVO - Bos
Gaŭro - Bos gaurus
Gajalo - Bos frontalis
genro : BIZONO Bison
specio : † bizono ŝetensaka - Bison schoetensacki
specio : † bizono paleoĉinia - Bison palaeosinensis
specio : † bizono pratempa - Bison priscus
specio : BIZONO AMERIKA - Bison bison
subspecio : bizono amerika preria - Bison bison bison
subspecio : bizono amerika arbara - Bison bison athabascae
specio : bizono visento - Bison bonasus
subspecio : BIZONO visento EŬROPA - Bison bonasus bonasus
subspecio : bizono visento kaŭkaza - Bison bonasus caucasicus

Referencoj

redakti