Transbajkalio
| Transbajkalio | |||
|---|---|---|---|
| Federacia subjekto | |||
  | |||
 |  | ||
| Flago | Blazono | ||
| krai of Russia [+] | |||
| Lando | Rusio | ||
| Supermara alteco | 3 073 m [+] | ||
| Koordinatoj | 54° N, 118° O (mapo)54118Koordinatoj: 54° N, 118° O (mapo) | ||
| Ĉefurbo | Ĉita | ||
| - koordinatoj | 54° N, 118° O (mapo)54118Koordinatoj: 54° N, 118° O (mapo) [+] | ||
| Akvokolektejo | 431 500 km² (43 150 000 ha) [+] | ||
| Areo | 431 500 km² (43 150 000 ha) [+] | ||
| Loĝantaro | 984 395 [+] (2024) | ||
| Denseco | 2,28 loĝ./km² [+] [+] | ||
| Guberniestro | Aleksandr Osipov | ||
| Horzono | Yakutsk Time, Asia/Chita [+] | ||
| Telefona antaŭkodo | (+7) | ||
| ISO 3166-2 | RU-ZAB | ||
| Aŭtokodo | 75, 80 | ||
|
|||
|
|||
 |
|||
| Transbajkalio | |||
 Vikimedia Komunejo: Zabaykalsky Krai [+] |
|||
| En TTT: Oficiala retejo [+] | |||
Transbajkalio (ruse Забайкальский край; transliterumita: Zabajkalskij kraj) estas unu el la 83 federaciaj subjektoj kiuj konsistigas Rusion. La regiono situas en Siberio, en la geografia regiono de Transbajkalo, kaj ĝi limas kun Ĉinio kaj Mongolio.
Ĝi estis parto de la siberia federacia regiono, sed ekde novembro 2018 ĝi estas parto de for-orienta federacia regiono.
La regiono estis fondita en 2008, kun la unuiĝo de distrikto de Ĉita kaj la Agini kaj Burjati Aŭtonoma Distrikto.
Ĝi estas dividita en 31 regionojn.
Historio
[redakti | redakti fonton]La rusoj malkovris arĝentajn minojn kaj konstruis la unuajn urbojn kiuj prosperis ekde la 19-a jarcento. Post la grandurbo Ĉita, Narĉinsko estis centra urbo en la regiono ĝis la mezo de la 19-a jarcento estis.
Post la oktobra revolucio, la hetmano Grigorij Semjonov organizis ribelon kontraŭ la bolŝevikoj ĉe la fervoja stacidomo en Rezovka. Post ne esti subtenata, li foriris trans Bajkal (Zbajkal) al Manĉurio por reorganizi. La 26-an de aŭgusto 1918, Semjonov sukcesis kapti la distrikton Ĉita de la bolŝevikoj kun la helpo de la ĉeĥa ekspedicia trupo. La 9-an de majo 1919, Semjonov deklaris sin hetmano de la Zabaikal kozakoj en la grandurbo de Ĉita. Li ne sendis siajn trupojn al la helpo de la admiralo Aleksandro Kolĉak kaj eĉ provis establi bonajn rilatojn kun la komunistoj.
La 4-an de januaro 1920, li ricevis de admiralo Kolĉak la titolon "Guberniestro de la Malproksimaj Regionoj de la Rusa Imperio", sed estis nekapabla trakti la komunistajn partizanojn en sia distrikto kiuj faris gravajn operaciojn en la periodo inter aprilo kaj novembro 1920 por kapti la urbon Ĉita-n. Ĉe la fino de oktobro 1920, Semjonov estis devigita retiriĝi de Ĉita. En April 1920, la komunistoj establis la Respubliko de Fora Oriento kaj Ĉita iĝis ĝia ĉefurbo. En novembro 1922, la respubliko estis aneksita al Sovetunio. En 1937, Ĉita Distrikto estis establita. La Transbaikalio estis establita en 2008 kiel rezulto de la unuiĝo de distrikto de Ĉita kaj la Agini kaj Burjati Aŭtonoma Distrikto.
Ekonomio
[redakti | redakti fonton]En regiono, en la urbo Zaykalsk estas transirejo al la urbo (ang:Manzhouli) en Ĉinio. Ĉirkaŭ 60% de la eksportaĵoj de Ĉinio al Orienta Eŭropo trapasas ĉi tiun punkton. [mankas fonto]
Jam en 1861 oni komencis mini orajn ercojn. La urbo Virŝino-Darasunskij estis establita en tiu areo, kie fabriko daŭre funkciigas hodiaŭ, produktante proksimume 4.5 tunojn da oro je jaro.
Demografio
[redakti | redakti fonton]Proksimume 63% de la populacio vivas en urboj. En la granda urbo - Ĉita - loĝas ĉirkaŭ 310 mil loĝantoj (2005). La rusoj konsistigas ĉirkaŭ 90 % de la populacio en la regiono, la buriatoj – ĉirkaŭ 6,8 %, la ukrainoj – ĉirkaŭ 0,6 %.
