Pada Ebenaĵo
| Pada Ebenaĵo | ||||
|---|---|---|---|---|
| Ebenaĵo | ||||
 | ||||
| ebenaĵo, valo [+] | ||||
| Lando | Italio | |||
| Koordinatoj | 45° 19′ 49″ N, 9° 47′ 56″ O (mapo)45.3302777777789.7988888888889Koordinatoj: 45° 19′ 49″ N, 9° 47′ 56″ O (mapo) | |||
| Akvokolektejo | 47 820 km² (4 782 000 ha) [+] | |||
| Areo | 47 820 km² (4 782 000 ha) [+] | |||
| Loĝantaro | 20 000 000 [+] | |||
| Denseco | 418,24 loĝ./km² [+] [+] | |||
|
||||
|
||||
 |
||||
| Pada Ebenaĵo | ||||
 Vikimedia Komunejo: Pianura Padana [+] |
||||
La Pada Ebenaĵo (itale Pianura Padana) estas granda ebenaĵo en norda Italio, kreita kaj transirata de rivero Pado.
Ĝi etendiĝas triangule inter la Alpoj (norde), la Apeninoj (sude) kaj la maro Adriatiko (oriente).
Administre ĝi apartenas al la italaj regionoj Piemonto, Lombardio, Venetio kaj Emilio-Romanjo.
Pro sia natura situo ĝi ĉiam estis grava trafika ligilo orient-okcidenta, kiel atestas vojoj laŭ ĝiaj norda kaj suda randoj. Nord-suda trapasas ĝin la vojo tra la pasejoj Abetone en Apeninoj kaj Brenero en Alpoj.
Gravaj urboj estas Bolonjo, Milano, Mantovo, Parmo, Pavio, Torino kaj Verono.
Geografio
[redakti | redakti fonton]
Alta kaj malalta ebenaĵo
[redakti | redakti fonton]
La Pada Valo inkludas tri areojn kun malsamaj karakterizaĵoj: la alta ebenaĵo, la malalta ebenaĵo kaj la aperfontoj. La adjektivoj "alta" kaj "malalta" rilatas al alteco kaj ne latitudo.
Estas klara distingo inter la du bandoj, malsamaj ne nur laŭ alteco, sed ankaŭ laŭ la naturo de la tero, la akvoreĝimo kaj la vegetaĵaro. La alta ebenaĵo, ankaŭ konata kiel la seka ebenaĵo, etendiĝas ĉe la piedo de la Antaŭalpoj kaj la montpiedoj de la Apeninoj; la grundo estas penetrebla, kunmetita de sablo kaj gruzo, kaj ne povas reteni pluvakvon. Tial tio penetras dekojn da metroj sub la surfaco, ĝis ĝi renkontas tavolon de akvorezista materialo. Sur netralaseblajn rokojn la akvo fluas ĝis la punkto kie ĝi havas la eblecon reaperi el la akvonivelo, estigante la aperfontoj ankaŭ nomataj refontivoj. Tiuj fontoj, dank'al la konstanta temperaturo (inter 9 kaj 12°C) de siaj akvoj, permesis la disvastigon de apartaj herbejoj loke nomataj marĉitoj.
Korespondante al la linio de la refontivoj, komenciĝas la Malalta pada ebenaĵo, ankaŭ nomata la irigacia ebenaĵo. Ĉi tio anstataŭe havas grundojn konsistatajn el pli fajnaj materialoj, kutime argiloj, nepenetreblaj aŭ ne malmulte penetreblaj, kie la akvo stagnas, facile naskante marĉojn. Iam la Pado-Valo estis kovrita de arbaroj en la pli malseka parto (malalta ebenaĵo) kaj de erikejo en la pli seka parto (alta ebenaĵo).
Kulturo
[redakti | redakti fonton]Grana Padano estas malrapide maturiĝanta, duongrasa malmola fromaĝo el Padio kaj kelkaj aliaj areoj de Norda Italio difinitaj per itala juro.