Bronisław Malinowski
| Bronisław Malinowski | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 7-an de aprilo 1884 en Krakovo, Reĝlando Galicio kaj Lodomerio,  Aŭstrio-Hungario
|
| Morto | 16-an de majo 1942 (58-jaraĝa) en New Haven, Konektikuto,  Usono
|
| Mortokialo | Korinfarkto 
|
| Tombo | Evergreen Cemetery (en)  Konektikuto
|
| Lingvoj | angla • pola |
| Ŝtataneco | Unuiĝinta Reĝlando (Britio) (1931–) Aŭstrio-Hungario Dua Pola Respubliko
|
| Alma mater | Jagelona Universitato - matematiko, fizika scienco Londona Lernejo de Ekonomiko Universitato de Lepsiko Jan III Sobieski High School in Kraków (en)
|
| Familio | |
| Patro | Lucjan Malinowski (mul)
|
| Edz(in)o | Valetta Swann (en) (1940–1942) Elsie Masson (en) (1919–1935)
|
| Okupo | |
| Okupo | antropologo etnografo fotisto socia antropologo universitata instruisto universitata instruisto sociologo etnologo
|
Bronisław Kasper MALINOWSKI (naskiĝis la 7-an de aprilo 1884 en Krakovo, mortis la 16-an de majo 1942 en New Haven) estis pola antropologo vaste konsiderata unu el la plej gravaj antropologoj de la 20-a jarcento pro sia pionira laboro je etnografia enloka esplorado, pro studado pri reciproko kaj pro sia detalriĉa kontribuo al la studo de Melanezio. Li estis ankaŭ vojaĝisto, etnologo, religiosciencisto kaj sociologo.
Konceptoj kaj publikaĵoj
[redakti | redakti fonton]Li kreis fundamentojn de funkciisma teorio kaj de tiel nomata brita socia antropologio. Enkondukis novan manieron de terena laboro: longtempa kaj profunda kuntuŝo kun esplorata popolo. De oktobro 1917 ĝis oktobro 1918 esploris Trobriandajn Insulojn, kio rezultis per pluraj teoriaj verkoj: interalie Argonaŭtoj de okcidenta Pacifiko kaj Seksa vivo de sovaĝuloj en nord-okcidenta Melanezio. Lia laboraĵo Kutimo kaj krimo en sovaĝa socio havas grandan signifon por jura sociologio kaj antropologio.
Priskribo de la scienca laboro
Malinowski estis populariganto de la metodo de intensaj teren-esploroj, ĉefa teoriisto de funkciismo. En historio de etnologio estas konata kiel aŭtoro de la verkoj modele analizantaj unuopajn problemojn de la homa kulturo surbaze de rezultoj de terenaj esploroj kaj penetrema konateco de faktoj. Konforme al la tradicio de ĉi tiu disciplino Malinowski konceptis antropologion kiel sciencon pri kulturo. Pri aparteco de socia antropologio decidis kulturesplorado de tradiciaj socioj, kaj antaŭ ĉio primaraj socioj. Lia terenesplorado fariĝis arketipo de tia agado por generacioj de antropologoj. La metodo de partoprenanta observado estis revolucia paŝo en antropologia pensado, ankaŭ en rekono de kultura aparteco flanke de la okcidenta mondo. Malinowski formulis etnologian koncepton de leĝo asertante, ke ĉe la fundamentoj de leĝaj kondutoj troviĝas tiel nomata principo de reciprokeco.
Dum la dua mondmilito laboris kiel profesoro ĉe Universitato de Yale en Usono. Li ĉiam opiniis, ke antropologio postulas senton de aparteno al la tuta mondo, al la tuta homaro. Militaj eventoj profunde lin tuŝis kaj vekis en li denove senton de nacia aparteneco kaj plena solidareco kun la pola nacio. Por omaĝi lian memoron ekde 1959 okazas ĉiujare lekcioj en London School of Economics (Londona Lernejo de Ekonomiko sub la nomo Malinowski Memorial Lecture.
Li konstatis i.a.: Same la nuntempa angla esprimo nice day today kiel la melanezia diraĵo de kie vi venas? estas bezonataj por supervenki strangan, neagrablan streĉon, kiun eksentas la homo fronte al ies silento.
Verkoj
[redakti | redakti fonton]En la jaroj 1980-2004 pola Scienca Eldonejo PWN aperigis 13-voluman "Verkaron" de Bronisław Malinowski (ISBN 83-01-01172-6)
- 1 - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego (Originaj kredoj kaj formoj de la socia sistemo); O zasadzie ekonomii myślenia (Pri la principo de ekonomi-pensado), 1980: ISBN 83-01-01185-8, 1984: ISBN 83-01-05893-5
- 2 - Zwyczaj i zbrodnia w społeczności dzikich (Kutimo kaj krimo en sovaĝa socio); Życie seksualne dzikich w północno-zachodniej Melanezji (Seksa vivo de sovaĝuloj en nord-okcidenta Melanezio), 1980: ISBN 83-01-01236-6, 1984: ISBN 83-01-05894-3
- 3 - Argonauci zachodniego Pacyfiku (Argonaŭtoj de okcidenta Pacifiko) 1986-1987: ISBN 83-01-06362-9; 2005: ISBN 83-01-14368-1
- 4 - Ogrody koralowe i ich magia (1) Opis ogrodnictwa (Koralaj ĝardenoj kaj ties magio. Priskribo de ĝardenarto , 1986, ISBN 83-01-01235-8
- 5 - Ogrody koralowe i ich magia (2) Język magii i ogrodnictwa (Koralaj ĝardenoj kaj ties magio. Lingvo de magio kaj de ĝardenarto), 1987, ISBN 83-01-05524-3
- 6 - Seks i stłumienie w społeczności dzikich oraz inne studia o płci, rodzinie i stosunkach pokrewieństwa (Sekseco kaj subpremo en socio de sovaĝuloj kaj aliaj studoj pri sekso, familio kaj rilatoj de parenceco), 1987, ISBN 83-01-07564-3
- 7 - Mit, magia i religia (Mito, magio, religio), 1990, ISBN 83-01-09290-4
- 8 - Jednostka, społeczność, kultura (Individuo, socio, kulturo), 2000, ISBN 83-01-13217-5
- 9 - Kultura i jej przemiany (Kulturo kaj ties ŝanĝiĝoj), 2000, ISBN 83-01-13218-3
- 10 - Wolność i cywilizacja, oraz studia z pogranicza antropologii społecznej, ideologii i polityki (Libereco kaj civilizo kaj studoj lime de socia antropologio, ideologio kaj politiko), 2001, ISBN 83-01-13469-0
- 11 - Aborygeni australijscy. Socjologiczne studium rodziny i inne prace przedterenowe (Aborigenoj de Aŭstralio. Sociologia studo pri familio kaj aliaj laboraĵoj antaŭterenaj), 2003, ISBN 83-01-13912-9
- 12 - Tubylcy Mailu oraz inne szkice o kulturze Australii i wysp Pacyfiku (Indiĝenoj Mailu kaj aliaj skizoj pri kulturo de Aŭstralio kaj insuloj de Pacifiko), 2003, ISBN 83-01-14094-1
- 13 - Ekonomia meksykańskiego systemu targowego (Ekonomio de la meksika komerca sistemo) (kun Julio de La Fuente), 2004, ISBN 83-01-14175-1
