Adjuvilo
Adjuvilo estas planlingvo, bazita sur Esperanto. Ĝin kreis en 1910 Claudius Colas (1884-1914), kiu uzis la pseŭdonimon Profesoro V. Esperema. La projekto ŝajnas kompromiso inter Ido kaj Esperanto. Kvankam la projekto estas tre kompleta, oni neniam uzis ĝin.
Ĉefaj trajtoj
[redakti | redakti fonton]Adjuvilo estas "naturalisma" esperantido kaj eble plej proksima de eŭroklonoj ol Ido. Ideoj pri naturalismo, kiuj aperos nur multaj jaroj post en Interlingvao, kiel etimologia ortografio, jam estis elpensita de Colas.
Estas rimarkindaj trajtoj:
- Neuzo de ĉapelitaj literoj;
- Anstataŭigo de kv per qu (kvin>quin);
- forpelo de akuzativo;
- pluralo en -s;
- anstataŭigo de fina -s en verboj per -n, imperativo en -en;
- plia latinigo de vortprovizo;
Specimenoj
[redakti | redakti fonton]Patro nosa qua estan en cielos, santa esten tua nomo, advenen tua regno, esten farata tua volo, quale in cielos, tale anke sur la tero. Nosa pano omnadaga donen a nos hodie ; nosas ofendos pardonen a nos quale nos pardonan a nosas ofendantos, e ne lasen nos fali en tento, ma liberifen nos de malbono. Amen.
- "Un ex meas amikos, qua habitan en Paris kun sia familio, havan multas infantos; quin filios e tri filiinos". (Unu el miaj amikoj, kiu loĝas en Parizo kun sia familio, havas multajn geinfanojn; kvin filojn kaj tri filinojn).
- Simpla, flexebla, harmonioza, vere internacionala, en suas elementos, Adjuvilo prezentan a la mondo civilizitala sole vera solvo de linguo ajuvanta. Nam tre facila por homos nemulte instruktitas, it estan komprenata sen peno per la personos bone edukitas.
Algunas dagos da studado ed exercado plene sufiĉan ne sole por komprendi, lekti e skripti perfekte la nova linguo, ma ankore por paroli it kun facileso.
A la personos, que vu volun konverti a l'Adjuvilo vu nur bezonan montri un texto, e samtempe adporti avante losas okulos la sama texto en altras sistemos de linguo internacionala: pronte ilos vidon la granda supereso de la sistemo que nos prezentan a vu hodie.
La precipuas qualesos, que havan Adjuvilo super las altras sistemos, estan la sequantas: a) absoluta internacionaleso de elementos ed absenteso de formos arbitrialas, sive en la gramatiko, sive en la vokabularo; b) perfekta regulozeso e simpleso de la gramatiko, talmaniere, ke tia extrema simpleso ne nocan, ma, kontra le ajuvan la klareso de la linguo. c) Quale vu povan facile konstati lektante par voco lauta la texto que vu havan sub l'okulos, Adjuvilo estan rimarkinde sonora, e tia granda qualeso estan tre importanta, nam it faran la linguo tre facile komprendebla ed agrabla en la parolado. d) Fine, un ex la pley importantas qualesos de Adjuvilo estan sua granda simileso a un linguo naturala: Vu povan rimarki ke, progresante poke e poke, la linguo internacionala aquirin, en omna nova proyekto, una plu granda naturaleso: Volapuk similesin a nula linguo naturala; Esperanto ja havin ula simileso, ma kun karaktero specala que farin it tro malproxima de nosas vivantas linguos. Ido havan un plu granda naturaleso quam Esperanto, ma kun multas strangajos. Fine Adjuvilo tale similesan a un nov-latina naturala linguo, ke on preske konfundun it kun la linguo espana. Num on faron tia naturaleso ankore pli granda par l'adopto de l'ortografio nov-latina? Me ne savan: tio ne dependan de l'autoro de Adjuvilo
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- http://www.ikue.org/tit910_00.html Arkivigite je 2018-10-06 per la retarkivo Wayback Machine
- http://groups.yahoo.com/group/adjuvilo/ Arkivigite je 2011-10-16 per la retarkivo Wayback Machine
- http://tech.groups.yahoo.com/group/esp-novo/files/Antauaj%20Reformprojektoj/[rompita ligilo]
