Tone L
|
Infinitive
|
ukuwisa
|
|
Positive
|
Negative
|
Infinitive
|
ukuwisa
|
ukungawisi
|
|
Imperative
|
|
Simple
|
+ object concord
|
Singular
|
wisa
|
-wise
|
Plural
|
wisani
|
-wiseni
|
|
Present
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyawisa, ngiwisa
|
engiwisayo, engiwisa
|
ngiwisa
|
angiwisi
|
engingawisi
|
ngingawisi
|
2nd singular
|
uyawisa, uwisa
|
owisayo, owisa
|
uwisa
|
awuwisi
|
ongawisi
|
ungawisi
|
1st plural
|
siyawisa, siwisa
|
esiwisayo, esiwisa
|
siwisa
|
asiwisi
|
esingawisi
|
singawisi
|
2nd plural
|
niyawisa, niwisa
|
eniwisayo, eniwisa
|
niwisa
|
aniwisi
|
eningawisi
|
ningawisi
|
Class 1
|
uyawisa, uwisa
|
owisayo, owisa
|
ewisa
|
akawisi
|
ongawisi
|
engawisi
|
Class 2
|
bayawisa, bawisa
|
abawisayo, abawisa
|
bewisa
|
abawisi
|
abangawisi
|
bengawisi
|
Class 3
|
uyawisa, uwisa
|
owisayo, owisa
|
uwisa
|
awuwisi
|
ongawisi
|
ungawisi
|
Class 4
|
iyawisa, iwisa
|
ewisayo, ewisa
|
iwisa
|
ayiwisi
|
engawisi
|
ingawisi
|
Class 5
|
liyawisa, liwisa
|
eliwisayo, eliwisa
|
liwisa
|
aliwisi
|
elingawisi
|
lingawisi
|
Class 6
|
ayawisa, awisa
|
awisayo, awisa
|
ewisa
|
awawisi
|
angawisi
|
engawisi
|
Class 7
|
siyawisa, siwisa
|
esiwisayo, esiwisa
|
siwisa
|
asiwisi
|
esingawisi
|
singawisi
|
Class 8
|
ziyawisa, ziwisa
|
eziwisayo, eziwisa
|
ziwisa
|
aziwisi
|
ezingawisi
|
zingawisi
|
Class 9
|
iyawisa, iwisa
|
ewisayo, ewisa
|
iwisa
|
ayiwisi
|
engawisi
|
ingawisi
|
Class 10
|
ziyawisa, ziwisa
|
eziwisayo, eziwisa
|
ziwisa
|
aziwisi
|
ezingawisi
|
zingawisi
|
Class 11
|
luyawisa, luwisa
|
oluwisayo, oluwisa
|
luwisa
|
aluwisi
|
olungawisi
|
lungawisi
|
Class 14
|
buyawisa, buwisa
|
obuwisayo, obuwisa
|
buwisa
|
abuwisi
|
obungawisi
|
bungawisi
|
Class 15
|
kuyawisa, kuwisa
|
okuwisayo, okuwisa
|
kuwisa
|
akuwisi
|
okungawisi
|
kungawisi
|
Class 17
|
kuyawisa, kuwisa
|
okuwisayo, okuwisa
|
kuwisa
|
akuwisi
|
okungawisi
|
kungawisi
|
|
Recent past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiwisile, ngiwisē
|
engiwisile, engiwisē
|
ngiwisile, ngiwisē
|
angiwisanga
|
engingawisanga
|
ngingawisanga
|
2nd singular
|
uwisile, uwisē
|
owisile, owisē
|
uwisile, uwisē
|
awuwisanga
|
ongawisanga
|
ungawisanga
|
1st plural
|
siwisile, siwisē
|
esiwisile, esiwisē
|
siwisile, siwisē
|
asiwisanga
|
esingawisanga
|
singawisanga
|
2nd plural
|
niwisile, niwisē
|
eniwisile, eniwisē
|
niwisile, niwisē
|
aniwisanga
|
eningawisanga
|
ningawisanga
|
Class 1
|
uwisile, uwisē
|
owisile, owisē
|
ewisile, ewisē
|
akawisanga
|
ongawisanga
|
engawisanga
|
Class 2
|
bawisile, bawisē
|
abawisile, abawisē
|
bewisile, bewisē
|
abawisanga
|
abangawisanga
|
bengawisanga
|
Class 3
|
uwisile, uwisē
|
owisile, owisē
|
uwisile, uwisē
|
awuwisanga
|
ongawisanga
|
ungawisanga
|
Class 4
|
iwisile, iwisē
|
ewisile, ewisē
|
iwisile, iwisē
|
ayiwisanga
|
engawisanga
|
ingawisanga
|
Class 5
|
liwisile, liwisē
|
eliwisile, eliwisē
|
liwisile, liwisē
|
aliwisanga
|
elingawisanga
|
lingawisanga
|
Class 6
|
awisile, awisē
|
awisile, awisē
|
ewisile, ewisē
|
awawisanga
|
angawisanga
|
engawisanga
|
Class 7
|
siwisile, siwisē
|
esiwisile, esiwisē
|
siwisile, siwisē
|
asiwisanga
|
esingawisanga
|
singawisanga
|
Class 8
|
ziwisile, ziwisē
|
eziwisile, eziwisē
|
ziwisile, ziwisē
|
aziwisanga
|
ezingawisanga
|
zingawisanga
|
Class 9
|
iwisile, iwisē
|
ewisile, ewisē
|
iwisile, iwisē
|
ayiwisanga
|
engawisanga
|
ingawisanga
|
Class 10
|
ziwisile, ziwisē
|
eziwisile, eziwisē
|
ziwisile, ziwisē
|
aziwisanga
|
ezingawisanga
|
zingawisanga
|
Class 11
|
luwisile, luwisē
|
oluwisile, oluwisē
|
luwisile, luwisē
|
aluwisanga
|
olungawisanga
|
lungawisanga
|
Class 14
|
buwisile, buwisē
|
obuwisile, obuwisē
|
buwisile, buwisē
|
abuwisanga
|
obungawisanga
|
bungawisanga
|
Class 15
|
kuwisile, kuwisē
|
okuwisile, okuwisē
|
kuwisile, kuwisē
|
akuwisanga
|
okungawisanga
|
kungawisanga
|
Class 17
|
kuwisile, kuwisē
|
okuwisile, okuwisē
|
kuwisile, kuwisē
|
akuwisanga
|
okungawisanga
|
kungawisanga
|
|
Remote past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngāwisa
|
engāwisa
|
ngāwisa
|
angiwisanga
|
engingawisanga
|
ngingawisanga
|
2nd singular
|
wāwisa
|
owāwisa
|
wāwisa
|
awuwisanga
|
ongawisanga
|
ungawisanga
|
1st plural
|
sāwisa
|
esāwisa
|
sāwisa
|
asiwisanga
|
esingawisanga
|
singawisanga
|
2nd plural
|
nāwisa
|
enāwisa
|
nāwisa
|
aniwisanga
|
eningawisanga
|
ningawisanga
|
Class 1
|
wāwisa
|
owāwisa
|
āwisa
|
akawisanga
|
ongawisanga
|
engawisanga
|
Class 2
|
bāwisa
|
abāwisa
|
bāwisa
|
abawisanga
|
abangawisanga
|
bengawisanga
|
Class 3
|
wāwisa
|
owāwisa
|
wāwisa
|
awuwisanga
|
ongawisanga
|
ungawisanga
|
Class 4
|
yāwisa
|
eyāwisa
|
yāwisa
|
ayiwisanga
|
engawisanga
|
ingawisanga
|
Class 5
|
lāwisa
|
elāwisa
|
lāwisa
|
aliwisanga
|
elingawisanga
|
lingawisanga
|
Class 6
|
āwisa
|
āwisa
|
āwisa
|
awawisanga
|
angawisanga
|
engawisanga
|
Class 7
|
sāwisa
|
esāwisa
|
sāwisa
|
asiwisanga
|
esingawisanga
|
singawisanga
|
Class 8
|
zāwisa
|
ezāwisa
|
zāwisa
|
aziwisanga
|
ezingawisanga
|
zingawisanga
|
Class 9
|
yāwisa
|
eyāwisa
|
yāwisa
|
ayiwisanga
|
engawisanga
|
ingawisanga
|
Class 10
|
zāwisa
|
ezāwisa
|
zāwisa
|
aziwisanga
|
ezingawisanga
|
zingawisanga
|
Class 11
|
lwāwisa
|
olwāwisa
|
lwāwisa
|
aluwisanga
|
olungawisanga
|
lungawisanga
|
Class 14
|
bāwisa
|
obāwisa
|
bāwisa
|
abuwisanga
|
obungawisanga
|
bungawisanga
|
Class 15
|
kwāwisa
|
okwāwisa
|
kwāwisa
|
akuwisanga
|
okungawisanga
|
kungawisanga
|
Class 17
|
kwāwisa
|
okwāwisa
|
kwāwisa
|
akuwisanga
|
okungawisanga
|
kungawisanga
|
|
Potential
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngingawisa
|
—
|
ngingawisa
|
ngingewise
|
—
|
ngingewise
|
2nd singular
|
ungawisa
|
—
|
ungawisa
|
ungewise
|
—
|
ungewise
|
1st plural
|
singawisa
|
—
|
singawisa
|
singewise
|
—
|
singewise
|
2nd plural
|
ningawisa
|
—
|
ningawisa
|
ningewise
|
—
|
ningewise
|
Class 1
|
angawisa
|
—
|
engawisa
|
angewise
|
—
|
engewise
|
Class 2
|
bangawisa
|
—
|
bengawisa
|
bangewise
|
—
|
bengewise
|
Class 3
|
ungawisa
|
—
|
ungawisa
|
ungewise
|
—
|
ungewise
|
Class 4
|
ingawisa
|
—
|
ingawisa
|
ingewise
|
—
|
ingewise
|
Class 5
|
lingawisa
|
—
|
lingawisa
|
lingewise
|
—
|
lingewise
|
Class 6
|
angawisa
|
—
|
engawisa
|
angewise
|
—
|
engewise
|
Class 7
|
singawisa
|
—
|
singawisa
|
singewise
|
—
|
singewise
|
Class 8
|
zingawisa
|
—
|
zingawisa
|
zingewise
|
—
|
zingewise
|
Class 9
|
ingawisa
|
—
|
ingawisa
|
ingewise
|
—
|
ingewise
|
Class 10
|
zingawisa
|
—
|
zingawisa
|
zingewise
|
—
|
zingewise
|
Class 11
|
lungawisa
|
—
|
lungawisa
|
lungewise
|
—
|
lungewise
|
Class 14
|
bungawisa
|
—
|
bungawisa
|
bungewise
|
—
|
bungewise
|
Class 15
|
kungawisa
|
—
|
kungawisa
|
kungewise
|
—
|
kungewise
|
Class 17
|
kungawisa
|
—
|
kungawisa
|
kungewise
|
—
|
kungewise
|
|
Immediate future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngizowisa
|
engizowisa
|
ngizowisa
|
angizuwisa
|
engingezuwisa
|
ngingezuwisa
|
2nd singular
|
uzowisa
|
ozowisa
|
uzowisa
|
awuzuwisa
|
ongezuwisa
|
ungezuwisa
|
1st plural
|
sizowisa
|
esizowisa
|
sizowisa
|
asizuwisa
|
esingezuwisa
|
singezuwisa
|
2nd plural
|
nizowisa
|
enizowisa
|
nizowisa
|
anizuwisa
|
eningezuwisa
|
ningezuwisa
|
Class 1
|
uzowisa
|
ozowisa
|
ezowisa
|
akazuwisa
|
ongezuwisa
|
engezuwisa
|
Class 2
|
bazowisa
|
abazowisa
|
bezowisa
|
abazuwisa
|
abangezuwisa
|
bengezuwisa
|
Class 3
|
uzowisa
|
ozowisa
|
uzowisa
|
awuzuwisa
|
ongezuwisa
|
ungezuwisa
|
Class 4
|
izowisa
|
ezowisa
|
izowisa
|
ayizuwisa
|
engezuwisa
|
ingezuwisa
|
Class 5
|
lizowisa
|
elizowisa
|
lizowisa
|
alizuwisa
|
elingezuwisa
|
lingezuwisa
|
Class 6
|
azowisa
|
azowisa
|
ezowisa
|
awazuwisa
|
angezuwisa
|
engezuwisa
|
Class 7
|
sizowisa
|
esizowisa
|
sizowisa
|
asizuwisa
|
esingezuwisa
|
singezuwisa
|
Class 8
|
zizowisa
|
ezizowisa
|
zizowisa
|
azizuwisa
|
ezingezuwisa
|
zingezuwisa
|
Class 9
|
izowisa
|
ezowisa
|
izowisa
|
ayizuwisa
|
engezuwisa
|
ingezuwisa
|
Class 10
|
zizowisa
|
ezizowisa
|
zizowisa
|
azizuwisa
|
ezingezuwisa
|
zingezuwisa
|
Class 11
|
luzowisa
|
oluzowisa
|
luzowisa
|
aluzuwisa
|
olungezuwisa
|
lungezuwisa
|
Class 14
|
buzowisa
|
obuzowisa
|
buzowisa
|
abuzuwisa
|
obungezuwisa
|
bungezuwisa
|
Class 15
|
kuzowisa
|
okuzowisa
|
kuzowisa
|
akuzuwisa
|
okungezuwisa
|
kungezuwisa
|
Class 17
|
kuzowisa
|
okuzowisa
|
kuzowisa
|
akuzuwisa
|
okungezuwisa
|
kungezuwisa
|
|
Remote future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyowisa
|
engiyowisa
|
ngiyowisa
|
angiyuwisa
|
engingeyuwisa
|
ngingeyuwisa
|
2nd singular
|
uyowisa
|
oyowisa
|
uyowisa
|
awuyuwisa
|
ongeyuwisa
|
ungeyuwisa
|
1st plural
|
siyowisa
|
esiyowisa
|
siyowisa
|
asiyuwisa
|
esingeyuwisa
|
singeyuwisa
|
2nd plural
|
niyowisa
|
eniyowisa
|
niyowisa
|
aniyuwisa
|
eningeyuwisa
|
ningeyuwisa
|
Class 1
|
uyowisa
|
oyowisa
|
eyowisa
|
akayuwisa
|
ongeyuwisa
|
engeyuwisa
|
Class 2
|
bayowisa
|
abayowisa
|
beyowisa
|
abayuwisa
|
abangeyuwisa
|
bengeyuwisa
|
Class 3
|
uyowisa
|
oyowisa
|
uyowisa
|
awuyuwisa
|
ongeyuwisa
|
ungeyuwisa
|
Class 4
|
iyowisa
|
eyowisa
|
iyowisa
|
ayiyuwisa
|
engeyuwisa
|
ingeyuwisa
|
Class 5
|
liyowisa
|
eliyowisa
|
liyowisa
|
aliyuwisa
|
elingeyuwisa
|
lingeyuwisa
|
Class 6
|
ayowisa
|
ayowisa
|
eyowisa
|
awayuwisa
|
angeyuwisa
|
engeyuwisa
|
Class 7
|
siyowisa
|
esiyowisa
|
siyowisa
|
asiyuwisa
|
esingeyuwisa
|
singeyuwisa
|
Class 8
|
ziyowisa
|
eziyowisa
|
ziyowisa
|
aziyuwisa
|
ezingeyuwisa
|
zingeyuwisa
|
Class 9
|
iyowisa
|
eyowisa
|
iyowisa
|
ayiyuwisa
|
engeyuwisa
|
ingeyuwisa
|
Class 10
|
ziyowisa
|
eziyowisa
|
ziyowisa
|
aziyuwisa
|
ezingeyuwisa
|
zingeyuwisa
|
Class 11
|
luyowisa
|
oluyowisa
|
luyowisa
|
aluyuwisa
|
olungeyuwisa
|
lungeyuwisa
|
Class 14
|
buyowisa
|
obuyowisa
|
buyowisa
|
abuyuwisa
|
obungeyuwisa
|
bungeyuwisa
|
Class 15
|
kuyowisa
|
okuyowisa
|
kuyowisa
|
akuyuwisa
|
okungeyuwisa
|
kungeyuwisa
|
Class 17
|
kuyowisa
|
okuyowisa
|
kuyowisa
|
akuyuwisa
|
okungeyuwisa
|
kungeyuwisa
|
|
Present subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngiwise
|
ngingawisi
|
2nd singular
|
uwise
|
ungawisi
|
1st plural
|
siwise
|
singawisi
|
2nd plural
|
niwise
|
ningawisi
|
Class 1
|
awise
|
angawisi
|
Class 2
|
bawise
|
bangawisi
|
Class 3
|
uwise
|
ungawisi
|
Class 4
|
iwise
|
ingawisi
|
Class 5
|
liwise
|
lingawisi
|
Class 6
|
awise
|
angawisi
|
Class 7
|
siwise
|
singawisi
|
Class 8
|
ziwise
|
zingawisi
|
Class 9
|
iwise
|
ingawisi
|
Class 10
|
ziwise
|
zingawisi
|
Class 11
|
luwise
|
lungawisi
|
Class 14
|
buwise
|
bungawisi
|
Class 15
|
kuwise
|
kungawisi
|
Class 17
|
kuwise
|
kungawisi
|
|
Past subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngawisa
|
ngangawisa, angawisa, angangawisa
|
2nd singular
|
wawisa
|
wangawisa, awawisa, awangawisa
|
1st plural
|
sawisa
|
sangawisa, asawisa, asangawisa
|
2nd plural
|
nawisa
|
nangawisa, anawisa, anangawisa
|
Class 1
|
wawisa
|
wangawisa, akawisa, akangawisa
|
Class 2
|
bawisa
|
bangawisa, abawisa, abangawisa
|
Class 3
|
wawisa
|
wangawisa, awawisa, awangawisa
|
Class 4
|
yawisa
|
yangawisa, ayawisa, ayangawisa
|
Class 5
|
lawisa
|
langawisa, alawisa, alangawisa
|
Class 6
|
awisa
|
angawisa, awawisa, awangawisa
|
Class 7
|
sawisa
|
sangawisa, asawisa, asangawisa
|
Class 8
|
zawisa
|
zangawisa, azawisa, azangawisa
|
Class 9
|
yawisa
|
yangawisa, ayawisa, ayangawisa
|
Class 10
|
zawisa
|
zangawisa, azawisa, azangawisa
|
Class 11
|
lwawisa
|
lwangawisa, alwawisa, alwangawisa
|
Class 14
|
bawisa
|
bangawisa, abawisa, abangawisa
|
Class 15
|
kwawisa
|
kwangawisa, akwawisa, akwangawisa
|
Class 17
|
kwawisa
|
kwangawisa, akwawisa, akwangawisa
|