sıyırmak
Turkish
editEtymology
editFrom Ottoman Turkish صییرمق (sıyırmak, “to skin”), from Proto-Turkic *sïdïr- (“to rub off, peel off”).[1]
Cognate with Karakhanid [script needed] (sıδır-, “to skin, strip off, shovel up, slip”), Azerbaijani sıyırmaq (“to plane, shave”), Chuvash шӑйӑрма (šăjărma, “to scrape, abrade, strip”), Khakas сызырарға (sızırarğa, “to scrape, strip off”), Kyrgyz сыйруу (sıyruu, “to tear off”), Turkmen syrmak (“to sweep, shave”).
Verb
editsıyırmak (third-person singular simple present sıyırır)
- (transitive) to graze, skin, scrape, skin off
- (transitive) to peel off, strip off, skim off
Conjugation
editConjugation of sıyırmak (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | sıyırmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | sıyıran | ||||||
perfective | sıyırmış | |||||||
prospective | sıyıracak | |||||||
personal participle | non-prospective | sıyırdığım | sıyırdığın | sıyırdığı | sıyırdığımız | sıyırdığınız | sıyırdıkları | |
prospective | sıyıracağım | sıyıracağın | sıyıracağı | sıyıracağımız | sıyıracağınız | sıyıracakları | ||
verbal noun | sıyırma | |||||||
way of doing | sıyırış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sıyırırım | sıyırırsın | sıyırır | sıyırırız | sıyırırsınız | sıyırırlar |
imperfective | sıyırıyorum | sıyırıyorsun | sıyırıyor | sıyırıyoruz | sıyırıyorsunuz | sıyırıyorlar | ||
past | perfective | sıyırdım | sıyırdın | sıyırdı | sıyırdık | sıyırdınız | sıyırdılar | |
imperfective | sıyırıyordum | sıyırıyordun | sıyırıyordu | sıyırıyorduk | sıyırıyordunuz | sıyırıyorlardı (or sıyırıyordular) | ||
future | sıyıracağım | sıyıracaksın | sıyıracak | sıyıracağız | sıyıracaksınız | sıyıracaklar | ||
inferential | perfective | sıyırmışım | sıyırmışsın | sıyırmış | sıyırmışız | sıyırmışsınız | sıyırmışlar | |
aorist | sıyırırmışım | sıyırırmışsın | sıyırırmış | sıyırırmışız | sıyırırmışsınız | sıyırırlarmış (or sıyırırmışlar) | ||
imperfective | sıyırıyormuşum | sıyırıyormuşsun | sıyırıyormuş | sıyırıyormuşuz | sıyırıyormuşsunuz | sıyırıyorlarmış | ||
conditional | simple | sıyırsam | sıyırsan | sıyırsa | sıyırsak | sıyırsanız | sıyırsalar | |
perfective | sıyırsaydım | sıyırsaydın | sıyırsaydı | sıyırsaydık | sıyırsaydınız | sıyırsaydılar | ||
optative | sıyırayım | sıyırasın | sıyıra | sıyıralım | sıyırasınız | sıyıralar | ||
progressive | sıyırmaktayım | sıyırmaktasın | sıyırmakta | sıyırmaktayız | sıyırmaktasınız | sıyırmaktalar | ||
necessitative | sıyırmalıyım | sıyırmalısın | sıyırmalı | sıyırmalıyız | sıyırmalısınız | sıyırmalılar | ||
imperative | sıyır | sıyırsın | sıyırın | sıyırsınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sıyırır mıyım? | sıyırır mısın? | sıyırır mı? | sıyırır mıyız? | sıyırır mısınız? | sıyırırlar mı? |
imperfective | sıyırıyor muyum? | sıyırıyor musun? | sıyırıyor mu? | sıyırıyor muyuz? | sıyırıyor musunuz? | sıyırıyorlar mı? | ||
past | perfective | sıyırdım mı? | sıyırdın mı? | sıyırdı mı? | sıyırdık mı? | sıyırdınız mı? | sıyırdılar mı? | |
imperfective | sıyırıyor muydum? | sıyırıyor muydun? | sıyırıyor muydu? | sıyırıyor muyduk? | sıyırıyor muydunuz? | sıyırıyorlar mıydı? | ||
future | sıyıracak mıyım? | sıyıracak mısın? | sıyıracak mı? | sıyıracak mıyız? | sıyıracak mısınız? | sıyıracaklar mı? | ||
inferential | perfective | sıyırmış mıyım? | sıyırmış mısın? | sıyırmış mı? | sıyırmış mıyız? | sıyırmış mısınız? | sıyırmışlar mı? | |
aorist | sıyırır mıymışım? | sıyırır mıymışsın? | sıyırır mıymış? | sıyırır mıymışız? | sıyırır mıymışsınız? | sıyırırlar mıymış? | ||
imperfective | sıyırıyor muymuşum? | sıyırıyor muymuşsun? | sıyırıyor muymuş? | sıyırıyor muymuşuz? | sıyırıyor muymuşsunuz? | sıyırıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sıyırsam mı? | sıyırsan mı? | sıyırsa mı? | sıyırsak mı? | sıyırsanız mı? | sıyırsalar mı? | |
perfective | sıyırsa mıydım? | sıyırsa mıydın? | sıyırsa mıydı? | sıyırsa mıydık? | sıyırsa mıydınız? | sıyırsalar mıydı? | ||
progressive | sıyırmakta mıyım? | sıyırmakta mısın? | sıyırmakta mı? | sıyırmakta mıyız? | sıyırmakta mısınız? | sıyırmaktalar mı? | ||
necessitative | sıyırmalı mıyım? | sıyırmalı mısın? | sıyırmalı mı? | sıyırmalı mıyız? | sıyırmalı mısınız? | sıyırmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | sıyırmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | sıyırmayan | ||||||
perfective | sıyırmamış | |||||||
prospective | sıyırmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | sıyırmadığım | sıyırmadığın | sıyırmadığı | sıyırmadığımız | sıyırmadığınız | sıyırmadıkları | |
prospective | sıyırmayacağım | sıyırmayacağın | sıyırmayacağı | sıyırmayacağımız | sıyırmayacağınız | sıyırmayacakları | ||
verbal noun | sıyırmama | |||||||
way of doing | sıyırmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sıyırmam | sıyırmazsın | sıyırmaz | sıyırmayız | sıyırmazsınız | sıyırmazlar |
imperfective | sıyırmıyorum | sıyırmıyorsun | sıyırmıyor | sıyırmıyoruz | sıyırmıyorsunuz | sıyırmıyorlar | ||
past | perfective | sıyırmadım | sıyırmadın | sıyırmadı | sıyırmadık | sıyırmadınız | sıyırmadılar | |
imperfective | sıyırmıyordum | sıyırmıyordun | sıyırmıyordu | sıyırmıyorduk | sıyırmıyordunuz | sıyırmıyorlardı | ||
future | sıyırmayacağım | sıyırmayacaksın | sıyırmayacak | sıyırmayacağız | sıyırmayacaksınız | sıyırmayacaklar | ||
inferential | perfective | sıyırmamışım | sıyırmamışsın | sıyırmamış | sıyırmamışız | sıyırmamışsınız | sıyırmamışlar | |
aorist | sıyırmazmışım | sıyırmazmışsın | sıyırmazmış | sıyırmazmışız | sıyırmazmışsınız | sıyırmazlarmış | ||
imperfective | sıyırmıyormuşum | sıyırmıyormuşsun | sıyırmıyormuş | sıyırmıyormuşuz | sıyırmıyormuşsunuz | sıyırmıyorlarmış | ||
conditional | simple | sıyırmasam | sıyırmasan | sıyırmasa | sıyırmasak | sıyırmasanız | sıyırmasalar | |
perfective | sıyırmasaydım | sıyırmasaydın | sıyırmasaydı | sıyırmasaydık | sıyırmasaydınız | sıyırmasaydılar | ||
optative | sıyırmayayım | sıyırmayasın | sıyırmaya | sıyırmayalım | sıyırmayasınız | sıyırmayalar | ||
progressive | sıyırmamaktayım | sıyırmamaktasın | sıyırmamakta | sıyırmamaktayız | sıyırmamaktasınız | sıyırmamaktalar | ||
necessitative | sıyırmamalıyım | sıyırmamalısın | sıyırmamalı | sıyırmamalıyız | sıyırmamalısınız | sıyırmamalılar | ||
imperative | sıyırma | sıyırmasın | sıyırmayın | sıyırmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sıyırmaz mıyım? | sıyırmaz mısın? | sıyırmaz mı? | sıyırmaz mıyız? | sıyırmaz mısınız? | sıyırmazlar mı? |
imperfective | sıyırmıyor muyum? | sıyırmıyor musun? | sıyırmıyor mu? | sıyırmıyor muyuz? | sıyırmıyor musunuz? | sıyırmıyorlar mı? | ||
past | perfective | sıyırmadım mı? | sıyırmadın mı? | sıyırmadı mı? | sıyırmadık mı? | sıyırmadınız mı? | sıyırmadılar mı? | |
imperfective | sıyırmıyor muydum? | sıyırmıyor muydun? | sıyırmıyor muydu? | sıyırmıyor muyduk? | sıyırmıyor muydunuz? | sıyırmıyorlar mıydı? | ||
future | sıyırmayacak mıyım? | sıyırmayacak mısın? | sıyırmayacak mı? | sıyırmayacak mıyız? | sıyırmayacak mısınız? | sıyırmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | sıyırmamış mıyım? | sıyırmamış mısın? | sıyırmamış mı? | sıyırmamış mıyız? | sıyırmamış mısınız? | sıyırmamışlar mı? | |
aorist | sıyırmaz mıymışım? | sıyırmaz mıymışsın? | sıyırmaz mıymış? | sıyırmaz mıymışız? | sıyırmaz mıymışsınız? | sıyırmazlar mıymış? | ||
imperfective | sıyırmıyor muymuşum? | sıyırmıyor muymuşsun? | sıyırmıyor muymuş? | sıyırmıyor muymuşuz? | sıyırmıyor muymuşsunuz? | sıyırmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sıyırmasam mı? | sıyırmasan mı? | sıyırmasa mı? | sıyırmasak mı? | sıyırmasanız mı? | sıyırmasalar mı? | |
perfective | sıyırmasa mıydım? | sıyırmasa mıydın? | sıyırmasa mıydı? | sıyırmasa mıydık? | sıyırmasa mıydınız? | sıyırmasalar mıydı? | ||
progressive | sıyırmamakta mıyım? | sıyırmamakta mısın? | sıyırmamakta mı? | sıyırmamakta mıyız? | sıyırmamakta mısınız? | sıyırmamaktalar mı? | ||
necessitative | sıyırmamalı mıyım? | sıyırmamalı mısın? | sıyırmamalı mı? | sıyırmamalı mıyız? | sıyırmamalı mısınız? | sıyırmamalılar mı? |
Synonyms
editDerived terms
editRelated terms
editReferences
edit- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*sɨdɨr-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Further reading
edit- “sıyırmak”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Ayverdi, İlhan (2010) “sıyırmak”, in Misalli Büyük Türkçe Sözlük, a reviewed and expanded single-volume edition, Istanbul: Kubbealtı Neşriyatı