schildpad

 

Dutch Wikipedia has an article on:

schildpadden

Wikipedia ^nl

From Middle Dutch schiltpadde, compare the slightly older Middle Low German schildepadde. Equivalent to schild (“shield”) +‎ pad (“toad”).

• IPA^(key): /ˈsxɪl(t).pɑt/

• Audio:

  (file)

• Hyphenation: schild‧pad

schildpad f (plural schildpadden, diminutive schildpadje n)

1. tortoise, turtle; reptile of the order Testudines
   • 1960, Leo Vroman, "Schildpadden in New York", "Proza", Querido (5th ed., 2013).

     Ik wilde voor de goedkoopte al vragen om me dan maar alleen dat voedsel te geven zonder schildpad, maar hij viel me in de rede: […]

     Because of its cheapness I wanted to ask him to give me only that feed without any turtle then, but he interrupted me: […]

   • 2006, Nettie Dees, Anders dan je denkt, Callenbach (publ.), page 92.

     Ze pakte een schildpadje op.

     She picked up one of the small tortoises.

   • 2013, Charles Martin, Over bergen heen, tr. by Roelof Posthuma, original title The mountain between us, Kok-Kampen.

     Het duurde niet lang of het hele strand wemelde van de schildpadjes.

     It didn't take for the entire beach to be swarmed by little turtles.

2. (dated, historical, rare) tortoise, cat, testudo (wheeled gallery offering protection to approaching besiegers; siege weapon)
   • 1804, Lucas Oling, “Over de belegerings-werktuigen der ouden”, in Vaderlandsche letteroefeningen, page 17:

     Het gewigtigste Werktuig tot bedekking van de Arbeiders, byzonder wanneer dezelve de gragten opvulden, den grond slechteden, of ook wallen moesten opwerpen, was de zoogenaamde Schildpad, of het Stormdak.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1862, Jan Karel Hendrik de Roo van Alderwerelt, De vestingoorlog en de vestingbouw in hunne ontwikkeling beschouwd, page 28:

     De gracht, die 7 el diep en 14 el breed was, werd door middel van drie Schildpadden gevuld.

     The moat, which was 7 ells deep and 14 ells wide, was filled in by means of three tortoises.

   • 1817, Hendrik Conscience, De kerels van Vlaanderen, J. Lebègue (publ., 1912), pages 374 & 375.

     Vooraan reden de Springhalen, die bij elke ontspanning veertig of vijftig groote pijlen over de muren der belegerde sterkte schoten; dan de Blijden, waarmede men groote steenen en rotsblokken den vijand toezond; dan stormtorens met valbruggen, om op de wallen der burgen over te loopen; dan een honderdtal Schildpadden of groote beukelaars, van sterke wissen gevlochten en overdekt met ossenleder; verder vele wagens met ladders van alle grootte: de eenen reusachtig van gestalte en zestig voet lang, de anderen licht en door weinige mannen draagbaar.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1879, Michaud, Geschiedenis der Kruistochten, volume 1, page 56:

     […] terwijl de stormrammen, met behulp der schildpadden en der overdekte galerijen, den voet der muren naderden.

     […] while the battering rams, with the aid of the tortoises and of the sheltered galleries, approached the base of the walls.

   Synonym: kat

3. (archaic, historical, rare) testudo formation
   • 1745, Algemeene histori, vol. XII, parts I and II, page 872.

     Maar Vitellius volk brak de ſchildpad door grote ſtéénen daar op te werpen, velde het volk, dat 'er order^[sic] was, en maakte een ſchriklijke verwoeſting onder hen, die dus blóót en voor de vluchten ſtéénen en pijlen ongedekt waren.

     But Vitellius' men broke the testudo by throwing large stones onto it, felled the people who were under it, and effected a horrific slaughter among them, who were thus bare and unprotected against the volleys of stones and arrows.

   • 1892, George Alfred Henty, Voor den Tempel. Een verhaal uit de eerste eeuw onzer jaartelling, page 137:

     […] maar toen de huizen krakend instortten, riep hij met luide stem zijn soldaten, zich rondom hem te verzamelen en hun schilden aaneen te sluiten tot een zoogenaamde schildpad of testudo.

     […] but when the houses collapsed as they cracked, he called his soldiers with a loud voice, to rally around him and to lock their shields together to a so-called tortoise or testudo.

   Synonym: schildpadformatie

4. (obsolete, nautical) ship's block (one or more pulleys in a shell)
   • 1859, G. P. J. Mossel. Handleiding tot de kennis van het schip, wed. G. Hulst van Keulen (publ.), page 253.

     Om ruimte te winnen, naait men dus tegen den voorkant van dien mast eene groote schildpad met twee schijven boven elkander voor de kruisschoten.

     (please add an English translation of this quotation)

   • 1888, A. E. Arkenbout Schokker, De samenstelling van schepen. Benevens eenige beschouwingen over vorm, afmetingen en verdeeling van gewichten, C. de Boer, jr, page 72:

     In een of meer schijfgaten in de schildpad zijn pokhouten of metalen schijven geplaatst, die om een verticalen ijzeren nagel draaien.

     (please add an English translation of this quotation)

   Synonyms: klos, scheepsblok

• Afrikaans: skilpad
• Berbice Creole Dutch: skelpata
• Jersey Dutch: scheliput
• Negerhollands: skildpat
• → Aukan: sekeepatu
• → Sranan Tongo: sekrepatu
• → West Frisian: skyldpod (calque)