odpowiedni
Old Polish
editAlternative forms
editEtymology
editFrom odpowiedzieć + -ni. First attested in the fifteenth century.
Pronunciation
editAdjective
editodpowiedni
- oppositional
- 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], section 32,51:
- Boscze przevinili przecziwko mnye posrzod synow israhelskich wod (leg. u wod) odpowyednich (ad aquas contradictionis) w Kades
- [Boście przewinili przeciwko mnie pośrzod synow israhelskich u wod odpowiednych (ad aquas contradictionis) w Kades]
- (attested in Greater Poland, Masovia) The meaning of this term is uncertain.
- 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[2], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 487:
- Othpowedna responsiua
- [Otpowiednia responsiua]
Related terms
edit- odpowiedzieć pf, odpowiadać impf
- powiedzieć pf, powiadać impf
Descendants
edit- Polish: odpowiedni
References
edit- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “odpowiedni”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
editAlternative forms
editEtymology
editInherited from Old Polish odpowiedni. By surface analysis, odpowiedzieć + -ni. Sense 1 is a semantic loan from Russian соответствующий (sootvetstvujuščij), German entsprechend, or French correspondant.[1] Cognate with Czech odpovědný.
Pronunciation
editAdjective
editodpowiedni (comparative odpowiedniejszy or bardziej odpowiedni, superlative najodpowiedniejszy or najbardziej odpowiedni, derived adverb odpowiednio)
- suitable, appropriate, proper, adequate, relevant [with do (+ genitive) ‘to what’; or (obsolete) with dative or dla (+ genitive) ‘for what’]
- Synonyms: see Thesaurus:dobry
- (obsolete) matching (having similar or the same traits)
- (obsolete) responsible
- Synonym: odpowiedzialny
- (Middle Polish, law, in set phrases) defending, defendant, accused
- Synonym: oskarżony
- 1570, J. Wujek, Iudicium[3], page 186v:
- Ze Ignácyus Antyocheńſki […] widzenie Angiołow/ Hymnámi odpowiednemi świętą Troycę chwalących widźiał
- [Ze Ignácyus Antyocheńſki […] widzenie Angiołow/ Hymnámi odpowiednemi świętą Troycę chwalących widźiał]
- strona odpowiednia (obsolete or Middle Polish) ― defending party
- (Middle Polish) threatening
- Synonym: groźny
- (Middle Polish) prophetic
- Synonym: proroczy
- (Middle Polish) submissive, expressing obedience
- (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
- (Middle Polish, relational) answering, responsive, replying (being an answer to someone's statement)
- (Middle Polish) openly hostile
- (Middle Polish) declaring war
Declension
editsingular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | odpowiedni | odpowiednia | odpowiednie | odpowiedni | odpowiednie | |
genitive | odpowiedniego | odpowiedniej | odpowiedniego | odpowiednich | ||
dative | odpowiedniemu | odpowiedniej | odpowiedniemu | odpowiednim | ||
accusative | odpowiedniego | odpowiedni | odpowiednią | odpowiednie | odpowiednich | odpowiednie |
instrumental | odpowiednim | odpowiednią | odpowiednim | odpowiednimi | ||
locative | odpowiednim | odpowiedniej | odpowiednim | odpowiednich |
Derived terms
editRelated terms
edit- odpowiedzieć pf, odpowiadać impf
- powiedzieć pf, powiadać impf
Trivia
editAccording to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), odpowiedni is one of the most used words in Polish, appearing 54 times in scientific texts, 24 times in news, 54 times in essays, 10 times in fiction, and 8 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 150 times, making it the 382nd most common word in a corpus of 500,000 words.[2]
References
edit- ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “odpowiedni”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- ^ Ida Kurcz (1990) “odpowiedni”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 318
Further reading
edit- odpowiedni in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- odpowiedni in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “odpowiedni”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “odpowiedny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “odpowiedny”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “odpowiedny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “odpowiedni”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 640
- Old Polish terms suffixed with -ni
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish adjectives
- Old Polish terms with quotations
- Greater Poland Old Polish
- Masovia Old Polish
- Old Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms suffixed with -ni
- Polish semantic loans from Russian
- Polish terms derived from Russian
- Polish semantic loans from German
- Polish terms derived from German
- Polish semantic loans from French
- Polish terms derived from French
- Polish 4-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ɛdɲi
- Rhymes:Polish/ɛdɲi/4 syllables
- Polish lemmas
- Polish adjectives
- Polish terms with obsolete senses
- Middle Polish
- pl:Law
- Polish terms with quotations
- Polish terms with collocations
- Polish terms with uncertain meaning
- pl:Singing
- Polish relational adjectives
- Polish soft adjectives