chodzić

Inherited from Proto-Slavic *xoditi. By surface analysis, chód +‎ -ić. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /xɔd͡ʑit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /xɔd͡ʑit͡ɕ/

chodzić impf (indeterminate, imperfective determinate ić)

1. to walk (to move by means of one's feet) [with instrumental ‘on what trail’; or with po (+ locative or accusative) ‘along what’; or with na (+ locative) ‘on what’; or with w (+ locative) ‘in what’; or with przed (+ instrumental) ‘in front of whom/what’; or with między (+ instrumental) or pośrzod (+ genitive) or weśrod (+ genitive) ‘between/among whom’; or with z (+ instrumental) ‘with whom/what’; or with ku (+ dative) or do (+ genitive) ‘towards what’; or with na (+ accusative) ‘onto what’; or with w (+ accusative) ‘into what’; or with mimo (+ accusative) or podle (+ genitive) or około (+ genitive) ‘around what’]
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 58, 4:

     Przez lichoti begal iesm y chodzil (sine iniquitate cucurri et direxi)

     [Przez lichoty biegał jeśm i chodził (sine iniquitate cucurri et direxi)]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 125, 7:

     Idancz chodzyly y plakaly (euntes ibant, Leopolita i Wujek: idąc szli)

     [Idąc chodzili i płakali (euntes ibant, Leopolita i Wujek: idąc szli)]

2. (copulative) to go (to continuously or habitually be in a state)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 37, 6:

     Smøczen chodzil iesm (contristatus ingrediebar)

     [Smęcien chodził jeśm (contristatus ingrediebar)]

3. (locative) to be; to find oneself; to last a certain amount of time
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 67, 23:

     Bog zlame glowi neprzyacelow swogich, wirzch wlosa chodzøczich w grzeszech swogich (verticem capilli perambulantium in delictis suis)

     [Bog złamie głowy nieprzyjacielow swojich, wirzch włosa chodzących w grzeszech swojich (verticem capilli perambulantium in delictis suis)]

4. to be in contact with something
   • 1888 [1410], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[5], Greater Poland, page 53:

     Jacom w them chodzil, gdi Staszek ne chczal ranczicz za starostan Thomka dz<e>sanci grziwen Lewkowskim

     [Jakom w tem chodził, gdy Staszek nie chciał ręczyć za starostę Tomka dzi<e>siąci grzywien Lewkowskim]

5. to follow (to move along the same line as someone) [with za (+ instrumental) ‘whom/what’]
   • 1930 [c. 1455], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[6], 14, 14:

     Y *rzek gemv bog: Nye chodzi za nymy, otydzi ot nych (non ascendas post eos, recede ab eis)

     [I rzek jemu Bog: Nie chodzi za nimi, otydzi ot nich (non ascendas post eos, recede ab eis)]

6. to act against [with przeciwko (+ dative) ‘against whom’]
   • 1930 [c. 1455], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[7], 26, 41:

     Sznødzeny bødø, doyøød... zlego... nye wspomyonø, gimze to przestøpili sø przecziwko mnye. Przetos y ia chodzicz bødø przecziwko gim (ambulaverunt ex adverso mihi. Ambulabo igitur et ego contra eos)

     [Snędzeni będą, dojąd... złego... nie wspomioną, jimże to przestąpili są przeciwko mnie. Przetoż i ja chodzić będę przeciwko jim (ambulaverunt ex adverso mihi. Ambulabo igitur et ego contra eos)]

7. to wear [with w (+ locative) ‘what’]
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[8], Krakow, page 182a:

     Szøcz ony bily swe sludzy f drodzem odzenv chodzøcz vsrzely

     [Sąć oni byli swe sługi w drogiem odzieniu chodząc uźrzeli]

8. to be pregnant
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[9], Krakow, page 176a:

     Maria gest ona brzemenna byla a svim szinkem milim gestcy ona bila chodzila

     [Maryja jest ona brzemienna była a swym synkiem miłym jestci ona była chodziła]

9. to invade [with na (+ accusative) ‘what/whom’]
   • 1920 [1403], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 349, Płońsk:

     Iacom ia ne chodzil na Staskowi dom ni na gednø scodø

     [Jakom ja nie chodził na Staszkowy dom ni na jednę szkodę]

10. to come
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[10], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 65, 4:

      Chodzicze i widzcze (venite et videte) dzala bosza

      [Chodzicie i widzcie (venite et videte) działa boża]

• Polish: chodzić
• Silesian: chodzić

• Boryś, Wiesław (2005) “chodzić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “chodzić”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Bańkowski, Andrzej (2000) “chodzić”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “chodzić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish chodzić. By surface analysis, chód +‎ -ić.

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ɔd͡ʑit͡ɕ
• Syllabification: cho‧dzić

chodzić impf (indeterminate, imperfective determinate iść, perfective pójść, frequentative chadzać)

1. (intransitive) to walk (to move by means of one's feet)
2. (intransitive) to climb (to go up something) [with po (+ locative) ‘what’]

   Synonym: wspinać się

3. (intransitive) to go, to frequent (to regularly participate in an activity) [with infinitive ‘to do what’; or with na (+ accusative) ‘for what’]

   Chodzę na siłownię dwa razy w tygodniu. ― I go to the gym twice a week.

4. (intransitive) to go in; to wear (to go in a particular vestment) [with w (+ locative) ‘what’]
5. (intransitive, colloquial) to go out with, to date (to be in a romantic relationship with someone) [with z (+ instrumental) ‘with whom’]

   Synonym: spotykać się

6. (intransitive, copulative) to go (to continuously or habitually be in a state)
7. (intransitive, colloquial, of vehicles) to go (to follow a particular route)

   Synonym: kursować

8. (intransitive, colloquial, of devices) to work [with na (+ locative) ‘on a source of power’]

   Synonym: działać

   Mój laptop chodzi na baterii najwyżej trzy godziny. ― My laptop works on battery for at most three hours.

   Ten zegarek dawno przestał chodzić. ― This clock stopped ticking a long time ago.

9. (intransitive, colloquial, of body parts) to bob, to throb, to tremble (to move beyond one's volition) [with dative ‘whom’]
10. (intransitive, of shudders) to be felt on the body
11. (intransitive, of news, rumors, etc.) to spread (to disseminate; to proliferate, to become widely known or present)
12. (intransitive, colloquial) to get stuck in one's head (to remain constantly in one's thoughts and memories) [with za (+ instrumental) ‘whom’]

    Synonym: przyczepić się

13. (intransitive, colloquial) to be an object of desire for someone
14. (intransitive, proscribed) to go for (to visit a particular location to finish a particular task or to acquire a particular thing) [with za (+ instrumental) ‘what’]
15. (intransitive) to tend to, to care for, to take care of [with koło (+ genitive) ‘to/for/of whom/what’]

    Synonyms: dbać, troszczyć się

16. (intransitive, impersonal) to mean, to be on about; to have in mind [with dative ‘who, i.e. the subject of the English sentence’ and o (+ accusative) ‘(about) who or what/what in mind’]

    Synonyms: iść, rozchodzić się

    Czy wiesz, o co mi chodzi? ― Do you know what I mean?

17. (intransitive, colloquial) to go for, to cost (to be offered to sell for a certain price) [with po (+ accusative) ‘how much’]
18. (intransitive, obsolete) to go for a walk, to stroll

    Synonym: spacerować

19. (intransitive, obsolete) to participate in an excursion against someone, to war with [with na (+ accusative) ‘against whom’]
20. (intransitive, Middle Polish) to act, to behave

    Synonym: zachowywać się

21. (intransitive, Middle Polish) to obey

    Synonym: słuchać się

22. (intransitive, Middle Polish) to be pregnant

    Synonym: być w ciąży

23. (intransitive, Middle Polish) to court, to romance

    Synonym: zabiegać

24. (intransitive, Middle Polish) to swim

    Synonym: pływać

25. (intransitive, Middle Polish) to reach

    Synonyms: dosięgać, sięgać

26. (intransitive, Middle Polish, property law) to have some status of functioning or use guaranteed by a contract or agreement
27. (intransitive, Middle Polish, of a state) to be governed

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), chodzić is one of the most used words in Polish, appearing 37 times in scientific texts, 16 times in news, 97 times in essays, 96 times in fiction, and 153 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 399 times, making it the 121st most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

• chodzić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• chodzić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “chodzić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Wiesław Morawski (12.02.2019) “CHODZIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “chodzić”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “chodzić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “chodzić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 289
• chodzić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Inherited from Old Polish chodzić. By surface analysis, chōd +‎ -ić.

• IPA^(key): /ˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
• Rhymes: -ɔd͡ʑit͡ɕ
• Syllabification: cho‧dzić

chodzić impf (indeterminate, imperfective determinate iść)

1. (intransitive) to walk (to move by means of one's feet)

• chodzic in dykcjonorz.eu
• chodzić in silling.org