چرخیدن
Persian
editEtymology
editFrom چرخ (čarx, “wheel”) + ـیدن (-idan).
Pronunciation
edit- (Classical Persian) IPA(key): [t͡ʃaɾ.xiː.ˈðan]
- (Iran, formal) IPA(key): [t͡ʃʰæɹ.xiː.d̪ǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [t͡ʃʰäɾ.χi.d̪ǽn]
Readings | |
---|---|
Classical reading? | čarxīḏan |
Dari reading? | čarxīdan |
Iranian reading? | čarxidan |
Tajik reading? | čarxidan |
Verb
editDari | چرخیدن |
---|---|
Iranian Persian | |
Tajik | чархидан |
چرخیدن • (čarxidan) (present stem چرخ (čarx)) (intransitive)
- to rotate, turn, revolve, spin (to move around an axis)
- Synonyms: گشتن (gaštan), گردیدن (gardidan)
- به دور خود چرخیدن
- be dowr-e xod čarxidan
- to turn, spin (around)
- به دور محور خود چرخیدن
- be dowr-e mehvar-e xod čarxidan
- to rotate about one’s axis
- زمین به طور مداوم به دور خود میچرخد.
- zamin be tur-e modâvem be dowr-e xod mi-čarxad.
- The Earth is constantly spinning.
- زمین یک بار در هر بیست و چهار ساعت به دور خود میچرخد.
- zamin yek bâr dar har bist-o-čahâr sâ'at be dowr-e xod mi-čarxad.
- The Earth revolves once every 24 hours.
- to spin (to rotate or turn around quickly)
- Synonyms: گشتن (gaštan), گردیدن (gardidan)
- توپ بر روی زمین به دور خود میچرخد.
- tup bar ru-ye zamin be dowr-e xod mi-čarxad.
- The ball is spinning around on the ground.
- آن اسکیتباز بر روی یخ به دور خود میچرخد.
- ân eskeyt-bâz bar ru-ye yax be dowr-e xod mi-čarxad.
- That skater is spinning on the surface of the ice.
- to circle (to travel in a circle or circles)
- to walk around, have a walk around
Conjugation
editinfinitive | چرخیدن (čarxīdán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | چرخ (čarx) | ||||||
past | چرخید (čarxīd) | |||||||
participle | present | چرخنده (čarxindá) | ||||||
past | چرخیده (čarxīdá) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | چرخم (čarxam) |
چرخی (čarxī) |
چرخد (čarxad) |
چرخیم (čarxēm) |
چرخید (čarxēd) |
چرخند (čarxand) | |
present (imperfect) | میچرخم (mḗ-čarxam) |
میچرخی (mḗ-čarxī) |
میچرخد (mḗ-čarxad) |
میچرخیم (mḗ-čarxēm) |
میچرخید (mḗ-čarxēd) |
میچرخند (mḗ-čarxand) | ||
present progressive | در حال چرخیدن استم (dar hāl-i čarxīdan astam) |
در حال چرخیدن استی (dar hāl-i čarxīdan astī) |
در حال چرخیدن است (dar hāl-i čarxīdan ast) |
در حال چرخیدن استیم (dar hāl-i čarxīdan astēm) |
در حال چرخیدن استید (dar hāl-i čarxīdan astēd) |
در حال چرخیدن استند (dar hāl-i čarxīdan astand) | ||
present perfect | چرخیدهام (čarxīdá-am) |
چرخیدهای (čarxīdá-ī) |
چرخیدهاست (čarxīdá ast) |
چرخیدهایم (čarxīdá-ēn) |
چرخیدهاید (čarxīdá-ēd) |
چرخیدهاند (čarxīdá-and) | ||
past | چرخیدم (čarxīdam) |
چرخیدی (čarxīdī) |
چرخید (čarxīd) |
چرخیدیم (čarxīdēm) |
چرخیدید (čarxīdēd) |
چرخیدند (čarxīdand) | ||
past (imperfect) | میچرخیدم (mḗ-čarxīdam) |
میچرخیدی (mḗ-čarxīdī) |
میچرخید (mḗ-čarxīd) |
میچرخیدیم (mḗ-čarxīdēm) |
میچرخیدید (mḗ-čarxīdēd) |
میچرخیدند (mḗ-čarxīdand) | ||
past progressive | در حال چرخیدن بودم (dar hāl-i čarxīdan būdam) |
در حال چرخیدن بودی (dar hāl-i čarxīdan būdī) |
در حال چرخیدن بود (dar hāl-i čarxīdan būd) |
در حال چرخیدن بودیم (dar hāl-i čarxīdan būdēm) |
در حال چرخیدن بودید (dar hāl-i čarxīdan būdēd) |
در حال چرخیدن بودند (dar hāl-i čarxīdan būdand) | ||
pluperfect | چرخیده بودم (čarxīdá bū́dam) |
چرخیده بودی (čarxīdá bū́dī) |
چرخیده بود (čarxīdá būd) |
چرخیده بودیم (čarxīdá bū́dēm) |
چرخیده بودید (čarxīdá bū́dēd) |
چرخیده بودند (čarxīdá bū́dand) | ||
future | خواهم چرخید (xāhám čarxīd) |
خواهی چرخید (xāhī́ čarxīd) |
خواهد چرخید (xāhád čarxīd) |
خواهیم چرخید (xāhḗm čarxīd) |
خواهید چرخید (xāhḗd čarxīd) |
خواهند چرخید (xāhánd čarxīd) | ||
subjunctive | present | بچرخم (bíčarxam) |
بچرخی (bíčarxī) |
بچرخد (bíčarxad) |
بچرخیم (bíčarxēm) |
بچرخید (bíčarxēd) |
بچرخند (bíčarxand) | |
past | چرخیده باشم (čarxīdá bā́šam) |
چرخیده باشی (čarxīdá bā́šī) |
چرخیده باشد (čarxīdá bā́šad) |
چرخیده باشیم (čarxīdá bā́šēm) |
چرخیده باشید (čarxīdá bā́šēd) |
چرخیده باشند (čarxīdá bā́šand) | ||
imperative | بچرخ (bíčarx) |
بچرخید (bíčarxēd) |
infinitive | چرخیدن (čarxidán) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
stem | present | چرخ (čarx) | ||||||
past | چرخید (čarxid) | |||||||
participle | present | چرخنده (čarxandé) | ||||||
past | چرخیده (čarxidé) | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
indicative | aorist | چرخم (čarxam) |
چرخی (čarxi) |
چرخد (čarxad) |
چرخیم (čarxim) |
چرخید (čarxid) |
چرخند (čarxand) | |
present (imperfect) | میچرخم (mí-čarxam) |
میچرخی (mí-čarxi) |
میچرخد (mí-čarxad) |
میچرخیم (mí-čarxim) |
میچرخید (mí-čarxid) |
میچرخند (mí-čarxand) | ||
present progressive | دارم میچرخم (dấram mí-čarxam) |
داری میچرخی (dấri mí-čarxi) |
دارد میچرخد (dấrad mí-čarxad) |
داریم میچرخیم (dấrim mí-čarxim) |
دارید میچرخید (dấrid mí-čarxid) |
دارند میچرخند (dấrand mí-čarxand) | ||
present perfect | چرخیدهام (čarxidé-am) |
چرخیدهای (čarxidé-i) |
چرخیده است (čarxidé ast) |
چرخیدهایم (čarxidé-im) |
چرخیدهاید (čarxidé-id) |
چرخیدهاند (čarxidé-and) | ||
past | چرخیدم (čarxidam) |
چرخیدی (čarxidi) |
چرخید (čarxid) |
چرخیدیم (čarxidim) |
چرخیدید (čarxidid) |
چرخیدند (čarxidand) | ||
past (imperfect) | میچرخیدم (mí-čarxidam) |
میچرخیدی (mí-čarxidi) |
میچرخید (mí-čarxid) |
میچرخیدیم (mí-čarxidim) |
میچرخیدید (mí-čarxidid) |
میچرخیدند (mí-čarxidand) | ||
past progressive | داشتم میچرخیدم (dấštam mí-čarxidam) |
داشتی میچرخیدی (dấšti mí-čarxidi) |
داشت میچرخید (dâšt mí-čarxid) |
داشتیم میچرخیدیم (dấštim mí-čarxidim) |
داشتید میچرخیدید (dấštid mí-čarxidid) |
داشتند میچرخیدند (dấštand mí-čarxidand) | ||
pluperfect | چرخیده بودم (čarxidé búdam) |
چرخیده بودی (čarxidé búdi) |
چرخیده بود (čarxidé bud) |
چرخیده بودیم (čarxidé búdim) |
چرخیده بودید (čarxidé búdid) |
چرخیده بودند (čarxidé búdand) | ||
future | خواهم چرخید (xâhám čarxid) |
خواهی چرخید (xâhí čarxid) |
خواهد چرخید (xâhád čarxid) |
خواهیم چرخید (xâhím čarxid) |
خواهید چرخید (xâhíd čarxid) |
خواهند چرخید (xâhánd čarxid) | ||
subjunctive | present | بچرخم (béčarxam) |
بچرخی (béčarxi) |
بچرخد (béčarxad) |
بچرخیم (béčarxim) |
بچرخید (béčarxid) |
بچرخند (béčarxand) | |
past | چرخیده باشم (čarxidé bấšam) |
چرخیده باشی (čarxidé bấši) |
چرخیده باشد (čarxidé bấšad) |
چرخیده باشیم (čarxidé bấšim) |
چرخیده باشید (čarxidé bấšid) |
چرخیده باشند (čarxidé bấšand) | ||
imperative | بچرخ (béčarx) |
بچرخید (béčarxid) |