[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Pracalit script

(Redirected from Newa script)

Prachalit, also known as Newa, Newar, Newari, or Nepāla lipi is a type of abugida script developed from the Nepalese scripts, which are a part of the family of Brahmic scripts descended from Brahmi script. It is used to write Nepal Bhasa, Sanskrit and Pali. Various publications are still published in this script including the Sikkim Herald the bulletin of the Sikkim government (Newari edition).[1]

Prachalit Nepal
𑐥𑑂𑐬𑐔𑐮𑐶𑐟 𑐣𑐾𑐥𑐵𑐮‎[1]
The word 'Prachalit Nepal' in Prachalit Nepal script
Script type
Time period
Unknown — 1769
DirectionLeft-to-right Edit this on Wikidata
LanguagesNepal Bhasa, Sanskrit, Pali
Related scripts
Parent systems
Sister systems
Ranjana
Bhujimol
ISO 15924
ISO 15924Newa (333), ​Newa, Newar, Newari, Nepāla lipi
Unicode
Unicode alias
Newa
U+11400–U+1147F
Nepal script used on letterhead of Nepalese business house in Lhasa dated 1958.
Letter in Nepal Bhasa and Nepal script dated 7 May 1924 sent from Lhasa to Kathmandu.

Consonants

edit
Plosive Nasal Sonorant Sibilant
Voiceless Voiced
Plain Aspirated Modal Breathy Modal Breathy Modal Breathy
Velar 𑐎 क kə kə 𑐏 ख khə kʰə 𑐐 ग gə ɡə 𑐑 घ ghə ɡʱə 𑐒 ङ ŋə ŋə 𑐓 ङ्ह ŋhə ŋʱə
Palatal 𑐔 च cə tɕə 𑐕 छ chə tɕʰə 𑐖 ज jə dʑə 𑐗 झ jhə dʑʱə 𑐘 ञ ñə ɲə 𑐙 ञ्ह ñhə ɲʱə 𑐫 य yə jə 𑐴𑑂𑐫 ह्य yhə jʱə 𑐱 श sə sə
Retroflex 𑐚 ट ṭə ʈə 𑐛 ठ ṭhə ʈʰə 𑐜 ड ḍə ɖə 𑐝 ढ ḍhə ɖʱə 𑐞 ण ṇə ɳə 𑐴𑑂𑐞 ण्ह ṇhə ɳʱə 𑐬 र rə ɾə 𑐭 ह्र rhə ɾʱə 𑐲 ष sə sə
Dental 𑐟 त tə tə 𑐠 थ thə tʰə 𑐡 द də də 𑐢 ध dhə dʱə 𑐣 न nə nə 𑐤 न्ह nhə nʱə 𑐮 ल lə lə 𑐯 ल्ह lhə lʱə 𑐳 स sə sə
Labial 𑐥 प pə pə 𑐦 फ phə pʰə 𑐧 ब bə bə 𑐨 भ bhə bʱə 𑐩 म mə mə 𑐪 म्ह mhə mʱə 𑐰 व wə wɔ 𑐴𑑂𑐰 व्ह whə wʱɔ
Guttural 𑐴 ह hə hə
 

Vowels

edit
Short Long
Independent 𑐎‎+ k+ 𑐐+ g+ Independent 𑐎‎+ k+ 𑐐+ g+
𑐀 अ ə ə 𑐎 क kə kə 𑐐 ग gə ɡə 𑐀𑑅 अः əə əː 𑐎𑑅 कः kəə kəː 𑐐𑑅 गः gəə ɡəː
𑐁 आ a a 𑐎𑐵 का ka ka 𑐐𑐵 गा ga ɡa 𑐁𑑅 आः aa aː 𑐎𑐵𑑅 काः kaa kaː 𑐐𑐵𑑅 गाः gaa ɡaː
𑐂 इ i i 𑐎𑐶 कि ki ki 𑐐𑐶 गि gi ɡi 𑐃 ई ii iː 𑐎𑐷 की kii kiː 𑐐𑐷 गी gii ɡiː
𑐄 उ u u 𑐎𑐸 कु ku ku 𑐐𑐸 गु gu ɡu 𑐅 ऊ uu uː 𑐎𑐹 कू kuu kuː 𑐐𑐹 गू guu ɡuː
𑐆 ऋ ri ɾi 𑐎𑐺 कृ kri kɾi 𑐐𑐺 गृ gri ɡɾi 𑐇 ॠ rii ɾiː 𑐎𑐻 कॄ krii kɾiː 𑐐𑐻 गॄ grii gɾiː
𑐈 ऌ ? ? 𑐎𑐼 कॢ ? ? 𑐐𑐼 गॢ ? ? 𑐉 ॡ ? ? 𑐎𑐽 कॣ ? ? 𑐐𑐽 गॣ ? ?
𑐊 ए e e 𑐎𑐾 के ke ke 𑐐𑐾 गे ge ɡe 𑐊𑑅 एः ee eː 𑐎𑐾𑑅 केः kee keː 𑐐𑐾𑑅 गेः gee ɡeː
𑐌 ओ o o 𑐎𑑀 को ko ko 𑐐𑑀 गो go ɡo 𑐌𑑅 ओः oo oː 𑐎𑑀𑑅 कोः koo koː 𑐐𑑀𑑅 गोः goo ɡoː
Other vowels Other diacritics
Independent 𑐎+ k+ 𑐐+ g+ 𑐀+ ə+ 𑐎+ kə+ 𑐐+ gə+
𑐋 ऐ əi əi 𑐎𑐿 कै kəi kəi 𑐐𑐿 गै gəi ɡəi 𑐀𑑄 अं ə̃ ə̃ 𑐎𑑄 कं kə̃ kə̃ 𑐐𑑄 गं gə̃ ɡə̃
𑐍 औ əu əu 𑐎𑑁 कौ kəu kəu 𑐐𑑁 गौ gəu ɡəu 𑐀𑑃 अँ ə̃ ə̃ 𑐎𑑃 कँ kə̃ kə̃ 𑐐𑑃 गँ gə̃ ɡə̃
𑐀𑐫𑑂 अय्‌ əe ɛː 𑐎𑐫𑑂 कय्‌ kəe kɛː 𑐐𑐫𑑂 गय्‌ gəe ɡɛː
𑐁𑐫𑑂 आय्‌ ae æː 𑐎𑐵𑐫𑑂 काय्‌ kae kæː 𑐐𑐵𑐫𑑂 गाय्‌ gae ɡæː
𑐊𑐫𑑂 एय्‌ ? ? 𑐎𑐾𑐫𑑂 केय्‌ ? ? 𑐐𑐾𑐫𑑂 गेय्‌ ? ?
𑑂 ् - Ø 𑐎𑑂 क् k k 𑐐𑑂 ग् g ɡ


 

Symbols

edit
 

Numerals

edit
𑑐 𑑑 𑑒 𑑓 𑑔 𑑕 𑑖 𑑗 𑑘 𑑙
० १ २ ३ ४ ५ ६ ७ ८ ९
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9


 

Unicode

edit
Main article: Newa (Unicode block)

Prachalit Nepal script was added to the Unicode Standard in June, 2016 with the release of version 9.0.

The Unicode block for Prachalit Nepal, called Newa, is U+11400–U+1147F:

Newa[1][2]
Official Unicode Consortium code chart (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+1140x 𑐀‎ 𑐁‎ 𑐂‎ 𑐃‎ 𑐄‎ 𑐅‎ 𑐆‎ 𑐇‎ 𑐈‎ 𑐉‎ 𑐊‎ 𑐋‎ 𑐌‎ 𑐍‎ 𑐎‎ 𑐏‎
U+1141x 𑐐‎ 𑐑‎ 𑐒‎ 𑐓‎ 𑐔‎ 𑐕‎ 𑐖‎ 𑐗‎ 𑐘‎ 𑐙‎ 𑐚‎ 𑐛‎ 𑐜‎ 𑐝‎ 𑐞‎ 𑐟‎
U+1142x 𑐠‎ 𑐡‎ 𑐢‎ 𑐣‎ 𑐤‎ 𑐥‎ 𑐦‎ 𑐧‎ 𑐨‎ 𑐩‎ 𑐪‎ 𑐫‎ 𑐬‎ 𑐭‎ 𑐮‎ 𑐯‎
U+1143x 𑐰‎ 𑐱‎ 𑐲‎ 𑐳‎ 𑐴‎ 𑐵‎ 𑐶‎ 𑐷‎ 𑐸‎ 𑐹‎ 𑐺‎ 𑐻‎ 𑐼‎ 𑐽‎ 𑐾‎ 𑐿‎
U+1144x 𑑀‎ 𑑁‎ 𑑂‎ 𑑃‎ 𑑄‎ 𑑅‎ 𑑆‎ 𑑇‎ 𑑈‎ 𑑉‎ 𑑊‎ 𑑋‎ 𑑌‎ 𑑍‎ 𑑎‎ 𑑏‎
U+1145x 𑑐‎ 𑑑‎ 𑑒‎ 𑑓‎ 𑑔‎ 𑑕‎ 𑑖‎ 𑑗‎ 𑑘‎ 𑑙‎ 𑑚‎ 𑑛‎ 𑑝‎ 𑑞‎ 𑑟‎
U+1146x  𑑠‎   𑑡‎ 
U+1147x
Notes
1.^ As of Unicode version 16.0
2.^ Grey areas indicate non-assigned code points

See also

edit

References

edit
  1. ^ a b Pandey, Anshuman (3 May 2011). "N4038: Preliminary Proposal to Encode the Prachalit Nepal Script in ISO/IEC 10646" (PDF). Retrieved 24 June 2016.
  2. ^ Masica, Colin (1993). The Indo-Aryan languages. p. 143.

Further reading

edit
edit
Retrieved from "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Pracalit_script&oldid=1251956894"