Autoportret
Autoportret, portret własny[2] – portret artysty wykonany przez niego samego; może nim być obraz, rzeźba, fotografia.
Pierwsze autoportrety pojawiły się w średniowieczu, a rozpowszechniły się pod koniec tej epoki. Na początku renesansu artyści swoje autoportrety włączali do malowanych przez siebie scen. Wraz z zanikaniem pojmowania roli artysty jako rzemieślnika, wykształcał się samodzielny autoportret (np. u Albrechta Dürera).
Wielu artystów malowało autoportrety niemal przez całe swoje życie, tworząc w ten sposób cykle swoich podobizn, m.in. Rembrandt, Vincent van Gogh i Stanisław Wyspiański.
Artyści na autoportretach ukazują się w bardzo różny sposób. Typowe jest przedstawienie przy pracy, w warsztacie, z atrybutami sztuki albo z rodziną lub przyjaciółmi. Zdarza się także, że artyści przedstawiają się jako postaci historyczne, biblijne albo mitologiczne (tzw. kryptoautoportret).[3]
-
Albrecht Dürer Autoportet, 1498, Prado
-
Rubens Autoportret z żoną Isabellą Brant, ok. 1609, Stara Pinakoteka
-
Jacob Jordaens Jacob Jordaens z rodziną, 1621–1622, Prado
-
Daniel Schultz Autoportret, ok. 1635
-
Rembrandt Autoportret, (ok. 1669, Wallraf-Richartz-Museum
-
Élisabeth Vigée-Lebrun Autoportret, 1790, Galeria Uffizi
-
-
Julian Fałat, Autoportret z paletą, 1896, Muzeum Narodowe w Warszawie
-
Olga Boznańska, Autoportret, 1906, Muzeum Narodowe w Warszawie
-
Leon Wyczółkowski Autoportret w chińskim kaftanie, 1911, Muzeum Narodowe w Warszawie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ewa Franczak, Stefan Okołowicz: Przeciw nicości : fotografie Stanisława Ignacego Witkiewicza. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1986, s. 63. ISBN 83-08-01398-8.
- ↑ Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 26. ISBN 83-01-11785-0.
- ↑ Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż, Warszawa 2013, s. 163.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Matilde Battistini, Lucia Impelluso, Stefano Zuffi, Historia portretu, Hanna Cieśla (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo "Arkady", 2001, ISBN 83-213-4235-3, OCLC 749556721.
- Słownik terminologiczny sztuk pięknych Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006 ISBN 83-01-12365-6
- Mieczysław Wallis: Autoportret, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1964
