[go: up one dir, main page]
Pergi ke kandungan

Kapitalisme

Sunting pautan
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.


Kapitalisme (Jerman: Kapitalismus) merupakan sistem ekonomi dan sosial yang cenderung ke arah pengumpulan kekayaan sendiri yakni modal oleh individu perseorangan tanpa gangguan sesebuah pemerintahan dan bermatlamatkan keuntungan.[1][2][3][4][5][6] Takrif "individu" di sini tidak semestinya merujuk kepada orang perseorangan tetapi juga termasuk kumpulan seperti syarikat. Sistem ekonomi kapitalis digerakkan oleh kuasa pasaran dalam menentukan pengeluaran, kos, penetapan harga barang dan perkhidmatan, pelaburan dan pendapatan. Seseorang yang berpegang kepada fahaman ini yakni pemodal atau kapitalis dan dikatakan termasuk dalam kelompok "kaum modal".[7] "Pasaran bebas" dan sistem pasaran adalah antara istilah yang sering bertukar ganti dengan kapitalisme untuk menerangkan ekonomi moden bukan komunis.

Amalan ekonomi kapitalis mengukuh di England di antara kurun ke-16 Masehi dan ke-19 Masehi. Walau bagaimanapun telah wujud ciri-ciri kapitalis sejak dulu lagi terutamanya di kalangan saudagar Zaman Pertengahan.[8] Kapitalisme menjadi dominan di Barat semenjak berakhirnya era feudalisme.[8] Dari England, kapitalisme merebak ke seluruh Eropah dan pada abad ke-19 dan 20, dan menjadi sistem ekonomi utama dunia yang menggerakkan era perindustrian.[9]

Pengkritik sistem kapitalis berpendapat sistem ini mewujudkan jurang perbezaan yang ketara antara yang kaya dengan yang miskin. Sistem yang bertentangan dengan ideologi ini ialah komunisme dan sosialisme.

Pengistilahan

[sunting | sunting sumber]

Pengungkapan fahaman ini dikembangkan paling masyhurnya dalam buku ulasan Das Kapital (1867) tulisan Karl Marx yang menerangkan mengenai "tata hasil modal" (kapitalistischer Produktionsweise).[10][11] Kata sifat kapitalistischer yang diterangkan ini terbitan kata dasar Kapital "modal" pinjaman Itali: capitale turunan Latin capitālis ‘penting’, terbitan kata dasar caput ‘kepala’ yang berkaitan dengan pengiraan jumlah ekor ternakan seperti lembu yang dianggap sebagai tahap kekayaan seseorang petani pada Zaman Pertengahan[1]– ia mula dijelaskan bertakrif meluas kepada "barang gunaan yang lebih" (Überschuss an Genußstoff) oleh Julius von Soden dalam makalah National-Oekonomie (1805)[12] serta "sumber pendapatan" (revenu) oleh Pierre-Joseph Proudhon (1861).[13]:237[14] Sejarawan tertentu seperti Robert Hessen dan Bernard Harcourt berpendapat bahawa ulasan "tata hasil modal" dikarang Marx ini sebenarnya menggambarkan suatu kemandirian dalam membuat keputusan terhadap hala tuju kewangan diri (economic individualism).[15][16]

Asal

[sunting | sunting sumber]

Kapitalisme Islam

[sunting | sunting sumber]

Asas asal kapitalisme dan pasaran bebas boleh dijejak kembali pada Zaman Keemasan Islam dan Revolusi Pertanian Islam,[17] di mana ekonomi pasaran pertama dan bentuk awal kapitalisme perdagangan mula berakar di antara kurun ke-8 dan ke-12. Sesetengah sarjana merujuknya kepada “Kapitalisme Islam”.[18] Orang Islam telah mewujudkan satu sistem ekonomi monetari dengan mengembangkan sistem pengedaran mata wang bernilai tinggi yang stabil (seperti dinar) dan menyepadukan bidang monetari yang dulunya bebas. Sementara itu teknik baru perniagaan dan bentuk organisasi yang inovatif diperkenalkan oleh pakar ekonomi, pedagang dan peniaga pada masa itu. Di antara inovasi ini termasuk syarikat dagang, perniagaan yang besar, kontrak, pertukaran bil, perdagangan antarabangsa jarak jauh, perkongsian (mufawada) seperti mudharabah, dan bentuk awal hutang kredit, keuntungan, kerugian, modal (al-mal), pengumpulan modal, amanah (wakaf), syarikat permulaan, akaun simpanan, pajakan, juru bank, penukar mata wang, lejer,[19] dan saman[20]. Konsep perusahaan yang sama seperti syarikat yang bebas daripada campurtangan negara juga telah wujud pada zaman pertengahan Islam, sementara institusi agensi juga ditubuhkan. Banyak daripada konsep awal kapitalis ini diambil pakai dan dibangunkan oleh Eropah dari kurun ke-13 dan seterusnya.

Sistem kontrak yang bergantung kepada pedagang juga sangat berkesan. Pedagang akan membeli dan menjual atas komisyen, dengan wang yang dipinjamkan kepada mereka oleh pelabur kaya, atau pelaburan bersama beberapa pedagang, yang selalunya mereka terdiri daripada orang Islam, Kristian dan Yahudi. Perkongsian perniagaan akan dibuat untuk banyak penerokaan komersil, dan pertalian yang erat membolehkan rangkaian dagangan terbentuk dalam jarak yang luas. Rangkaian yang terbina pada masa ini membolehkan sebuah dunia di mana wang dijanjikan oleh sebuah bank di Baghdad dan ditunaikan di Sepanyol, yang membawa kepada sistem cek seperti pada hari ini. Setiap kali barangan melepasi bandar-bandar dalam rangkaian luar biasa ini, bandar akan mengenakan cukai, menyebabkan harga tinggi apabila mencapai destinasi terakhir. Inovasi yang dibuat oleh orang Islam dan Yahudi membentuk asas kepada sistem ekonomi.

Di Eropah

[sunting | sunting sumber]

Kapitalisme sebagai sistem ekonomi yang difahami bermula di Eropah pada kurun ke-13, menjelang akhir zaman feudal. Manusia itu, kata Adam Smith, sentiasa ada kecenderungan untuk "mengangkut dan menukar barang kepada barang lain." Kecenderungan kepada perdagangan dan pertukaran ini digalakkan oleh beberapa siri Perang Salib dari kurun ke-11 hingga ke-13. Penerokaan bangsa Eropah pada kurun ke-15 dan ke-16 menguatkan dorongan kepada perniagaan dan perdagangan, terutama berikutan kebanjiran logam berharga yang masuk ke Eropah selepas penerokaan dan penawanan Dunia Baru. Aturan ekonomi yang muncul dari peristiwa-peristiwa ini pada dasarnya bersifat komersil iaitu tumpuan lebih kepada pertukaran barangan daripada pengeluaran. Penekanan kepada pengeluaran tidak berlaku hingga kebangkitan perindustrian pada kurun ke-19.

Sebelum masa itu, akan tetapi, satu unsur penting dalam sistem kapitalis muncul: usahawan atau pengambil risiko. Unsur penting dalam kapitalisme adalah menjalankan aktiviti dengan jangkaan yang ia akan menghasilkan keuntungan pada masa depan. Kerana masa depan tidak diketahui, kedua-dua risiko kerugian dan keuntungan wujud. Jangkaan risiko ini adalah salah satu peranan khusus yang dimainkan oleh seorang usahawan.

Gerakan ke arah kapitalisme dari kurun ke-13 dan seterusnya dikuatkan lagi oleh Renaisans dan Reformasi. Perkembangan besar ini mengubah masyarakat dan membuka jalan kepada kemunculan negara-bangsa moden, yang kemudian membawa kepada keamanan, peraturan, dan undang-undang yang penting bagi pertumbuhan kapitalisme. Pertumbuhan ini dicapai melalui pengumpulan lebihan ekonomi oleh usahawan dan pelaburan semula lebihan ini ke dalam sistem untuk pengembangan. Tanpa keamanan, stabiliti dan kesinambungan, proses ini tidak boleh berlaku.

Merkantilisme

[sunting | sunting sumber]
Rencana utama: Merkantilisme

Dari kurun ke-15 hingga ke-18, dengan kelahiran negara-bangsa, kapitalisme yang berkembang bukan hanya berbaur komersil tetapi ke arah merkantilisme. Bentuk ini mencapai tahap tertinggi di England.

Sistem merkantilis lebih kepada harta persendirian dan penggunaan pasaran untuk aktiviti ekonomi mudah. Tumpuan utama merkantilisme adalah kepentingan negara dan bukan individu pemilik sumber ekonomi. Pada era merkantilis, tujuan utama dasar ekonomi adalah menguatkan negara dan agendanya. Untuk itu, kerajaan mengawal kuat aktiviti pengeluaran, pertukaran dan penggunaan barang.

Ciri paling menonjol merkantilisme adalah kesibukan negara mengumpul kekayaan dalam bentuk emas dan perak. Kerana kebanyakan negara tidak mempunyai sumber asli yang banyak bagi logam berharga ini, cara terbaik mendapatkannya adalah melalui perdagangan. Ini bermakna berusaha ke arah imbangan perdagangan yang menguntungkan iaitu lebih ekport daripada import. Negara luar akan membayar import dalam bentuk emas dan perak. Negara merkantalis juga lebih gemar mengekalkan upah rendah kerana percaya ini akan tidak menggalakkan import dan menyumbang kepada lebihan eksport. Seterusnya menambahkan lagi emas yang masuk ke dalam kantung negara.

Akan tetapi, kekayaan sebenar sesebuah negara tidak bergantung kepada banyaknya emas dan perak, tetapi kemampuannya dalam pengeluaran. Emas dan perak yang banyak diperoleh dari imbangan perdagangan akan menjadi perangsang kepada aktiviti ekonomi secara umum, membolehkan negara mengenakan lebih cukai dan mendapat lebih perolehan. Tetapi hanya beberapa negara yang mengamalkan merkantilisme memahami prinsip ini.

Membeli, menjual, bekerja dan menggaji

[sunting | sunting sumber]
Adam Smith, pelopor sistem ekonomi kapitalisme atau pasaran bebas melalui bukunya The Wealth of Nations.

Dalam kapitalisme, kita berhak menjual atau meminjamkan barang atau perkhidmatan dan orang lain juga berhak membeli atau meminjam barang atau perkhidmatan tersebut. Masyarakat dalam ekonomi kapitalis yang tulen tidak perlu mendapat izin daripada raja atau kumpulan tertentu. Konsep ekonomi kapitalis diperkenalkan oleh Adam Smith dalam bukunya The Wealth of Nations.

Perkataan modal (capital) merujuk kepada barang atau wang yang dipunyai oleh seseorang dan boleh digunakan untuk mengeluarkan lebih banyak barang atau mendapat lebih banyak wang. Sebagai contoh tanah, kilang, alatan, kedai dan mesin adalah modal. Jika seseorang mempunyai wang yang boleh dilabur, ini dipanggil modal juga. Mereka yang mempunyai modal ini dipanggil kapitalis (mereka yang menyokong dasar kapitalisme juga digelar kapitalis). Mereka boleh menggaji pekerja untuk bekerja di kedai, kilang atau tanah.

Dalam kapitalisme, kebanyakan orang adalah golongan pekerja (atau proletariat). Mereka tidak mempunyai modal dan mesti bekerja untuk menyara hidup. Seseorang boleh memilih untuk bekerja dengan sesiapa sahaja dalam pasaran bebas. Kerajaan tidak memberitahu individu kerja apa harus dibuat, juga tidak melarang individu dari melakukan sesuatu pekerjaan.

Konsep ini berbeza dengan sistem ekonomi lain seperti feudalisme, di mana seseorang bekerja untuk tuan tanah mereka.

Pelaburan

[sunting | sunting sumber]

Dalam kapitalisme terdapat konsep pelaburan. Individu-individu boleh mengumpulkan duit bersama untuk membina atau membeli sesuatu dan mereka ini adalah tuan punya benda yang dilaburkan. Dalam pasaran saham, mereka boleh membeli dan menjual saham.

Pelaburan adalah ciri penting kapitalisme. Perkataan kapitalis boleh merujuk kepada mereka yang melabur, contohnya mereka yang mencari risiko untuk melabur dalam perniagaan baru (venture capitalist).

Mereka yang memulakan perniagaan atau melabur dalam perniagaan boleh mendapat banyak wang atau dipanggil keuntungan. Mereka kemudiannya boleh melaburkan keuntungan dalam perniagaan lain atau membesarkan perniagaan sedia ada.

Kritikan terhadap kapitalisme

[sunting | sunting sumber]

Golongan sosialis dan komunis adalah antara mereka yang menentang kapitalisme. Mereka mengatakan kapitalisme menjejaskan golongan pekerja kerana golongan kapitalis mendapat lebih banyak keuntungan sedangkan golongan pekerja mendapat gaji yang tidak setimpal. Wujudnya jurang yang luas kaya dan miskin serta mereka yang miskin dan bertambah miskin.

Karl Marx seorang pemikir komunis dari German dalam bukunya Das Kapital (The Capital) menulis bahawa kapitalisme hanya dapat disingkirkan apabila golongan pekerja mengambil alih kerajaan melalui revolusi. Selain itu, sistem ekonomi ini dulunya dianut oleh negara miskin dan kekurangan sumber daya alam (SDA) dan sumber daya manusia (SDM).

Golongan kapitalis

[sunting | sunting sumber]

Terdapat pelbagai label untuk penyokong sistem kapitalisme. Di beberapa bahagian di dunia, mereka dikenali sebagai liberal. Di Amerika Syarikat dan beberapa tempat, mereka yang menyokong kapitalisme dipanggil libertarian.

Mereka yang menyokong kapitalisme juga mempunyai perbezaan pendapat. Kebanyakan orang bersetuju bahawa kapitalisme akan berfungsi dengan baik dengan kawalan kerajaan. Di kebanyakan negara, kerajaan berusaha supaya urus niaga jual beli berjalan dengan adil dan tidak menindas pekerja. Apabila terdapat campur tangan kerajaan dalam sistem ekonomi pasaran, ini dipanggil "ekonomi campuran" dan bukannya sistem kapitalisme yang tulen.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]

Nota kaki

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ a b „Kapitalismus“, dalam: Wolfgang Pfeifer dkk., Etymologisches Wörterbuch des Deutschen (1993), didigitalkan Wolfgang Pfeifer dalam Digitalen Wörterbuch der deutschen Sprache. Akademi Sains Berlin-Brandenburg. Diambil dari https://www.dwds.de/wb/etymwb/Kapitalismus pada Ogo 31, 2024. "Kapital n. ‘Vermögen, (zinstragende) Geldsumme’, entlehnt.... Kapitalismus m. auf dem Privateigentum an Produktionsmitteln und dem freien Unternehmertum beruhende Wirtschaftsform mit dem Markt als Regulativ’."
  2. ^ Zimbalist, Andrew; Sherman, Howard J.; Brown, Stuart (1988). Comparing Economic Systems: A Political-Economic Approach. Harcourt College Publishing. m/s. 6–7. ISBN 978-0-15-512403-5. Pure capitalism is defined as a system wherein all of the means of production (physical capital) are privately owned and run by the capitalist class for a profit, while most other people are workers who work for a salary or wage (and who do not own the capital or the product).
  3. ^ Rosser, Mariana V.; Rosser, J Barkley (2003). Comparative Economics in a Transforming World Economy. MIT Press. m/s. 7. ISBN 978-0-262-18234-8. In capitalist economies, land and produced means of production (the capital stock) are owned by private individuals or groups of private individuals organized as firms.
  4. ^ Jenks, Chris. Core Sociological Dichotomies. London; Thousand Oaks, CA; New Delhi: SAGE Publishing. m/s. 383. Capitalism, as a mode of production, is an economic system of manufacture and exchange which is geared toward the production and sale of commodities within a market for profit, where the manufacture of commodities consists of the use of the formally free labor of workers in exchange for a wage to create commodities in which the manufacturer extracts surplus value from the labor of the workers in terms of the difference between the wages paid to the worker and the value of the commodity produced by him/her to generate that profit.
  5. ^ Gilpin, Robert (2018). The Challenge of Global Capitalism : The World Economy in the 21st Century. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-18647-4. OCLC 1076397003.
  6. ^ Sternberg, Elaine (2015). "Defining Capitalism". Economic Affairs. 35 (3): 380–396. doi:10.1111/ecaf.12141. ISSN 0265-0665. S2CID 219373247.
  7. ^ Ahmad Boestamam (1946). Testament Politik API. Lembaga Tertinggi Angkatan Pemuda Insaf Malaya. m/s. 10. Susunan ekonomi yang tidak terator pada masa ini menyebabkan timbul-nya dua klas ia-itu klas kaum modal dan klas kaum marhaen (proletar)...
  8. ^ a b Capitalism. Encyclopedia Britannica. 2006.
  9. ^ Scott, John (2005). Industrialism: A Dictionary of Sociology. Oxford University Press.
  10. ^ Saunders, Peter (1995). Capitalism. University of Minnesota Press. m/s. 1.
  11. ^ MEW, 23, & Das Kapital. Kritik der politischen Oekonomie. Erster Band-Verlag von Otto Meissner (1867)
  12. ^ Fischer, Gustav (1978). "Kapitalismus". Handwörterbuch der Wirtschaftswissenschaften. IV. Stuttgart/New York: Zugleich Neuauflage des Handwörterbuchs der Sozialwissenschaften. m/s. 419–32.
  13. ^ Braudel, Fernand (1979). The Wheels of Commerce: Civilization and Capitalism 15th–18th Century. Harper and Row.
  14. ^ Proudhon, Pierre-Joseph (1852). La Révolution sociale démontrée par le coup-d'État du Deux-décembre (ed. 2013). Paris: Tops/H.Trinquer. m/s. 300–1.
  15. ^ Hessen, Robert (2008) "Capitalism", in Henderson, David R. (ed.) The Concise Encyclopedia of Economics p. 57
  16. ^ Harcourt, Bernard E. (2020) For Coöperation and the Abolition of Capital, Or, How to Get Beyond Our Extractive Punitive Society and Achieve a Just Society, Rochester, NY: Columbia Public Law Research Paper No. 14-672, p. 31
  17. ^ The Cambridge economic history of Europe, hal. 437. Cambridge University Press, ISBN 0-521-08709-0.
  18. ^ Subhi Y. Labib (1969), "Capitalism in Medieval Islam", The Journal of Economic History 29 (1), hal. 79–96 [81, 83, 85, 90, 93, 96].
  19. ^ Subhi Y. Labib (1969), "Capitalism in Medieval Islam", The Journal of Economic History 29 (1), hal. 79–96 [92–3].
  20. ^ Ray Spier (2002), "The history of the peer-review process", Trends in Biotechnology 20 (8), hal. 357-358 [357].
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kapitalisme&oldid=6303656"