[go: up one dir, main page]

Jump to content

Manx language: Difference between revisions

From Wikipedia, the free encyclopedia
Content deleted Content added
No edit summary
Pilotguy (talk | contribs)
m Reverted edits by 69.234.102.23 to last version by Pádraic MacUidhir
Line 1: Line 1:
{{language
fuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLfuck you ALLVV
|name=Manx
|nativename=Yn Ghaelg, Yn Ghailck
|familycolor=Indo-European
|states=[[Isle of Man]]
|speakers=native: 27<br>second language: 1689 (2.2% total population) (2001)
|fam2=[[Celtic languages|Celtic]]
|fam3=[[Insular Celtic languages|Insular]]
|fam4=[[Goidelic]]
|nation=Some official use by [[Tynwald]]
|agency=[[Coonceil ny Gaelgey]] ([[Manx Language Council]])
|iso1=gv|iso2=glv|iso3=glv}}

'''Manx''' ('''Gaelg''' or '''Gailck'''), also known as '''Manx Gaelic''', is a [[Goidelic languages|Goidelic language]] spoken on the [[Isle of Man]]. It is a descendant of [[Old Irish]], particularly similar to the old [[Ulster]] and [[Galloway]] [[dialect]]s.

==History==
Manx began to diverge from [[Middle Irish]] sometime around 900 - 1600 [[CE]], and is called '''Yn Ghaelg / Yn Ghailck''' by Manx speakers. The language sharply declined during the [[19th century]] and was supplanted by [[English language|English]]. In [[1848]], J. G. Cumming wrote that "there are ... few persons (perhaps none of the young) who speak no English", and [[Henry Jenner]] estimated in [[1874]] that about 30% of the population habitually spoke Manx (12,340 out of a population of 41,084). According to official census figures, 9.1% of the population claimed to speak Manx in [[1901]]; in [[1921]] the percentage was only 1.1%.{{ref|4ICM}} Since the language had fallen to a status of low prestige, parents tended to fail to teach the language to their children, thinking that Manx would be useless to them compared with English.

By the middle of the [[20th century]] only a few elderly [[native speaker]]s remained (the last of them, [[Ned Maddrell]], died on [[December 27]], [[1974]]), but by then a scholarly [[Language revival|revival]] had begun to spread to the populace and many had learned Manx as a second language. The first native speakers of Manx (bilingual with English) in many years have now appeared: children brought up by Manx-speaking parents. Primary immersion education in Manx is provided by the Manx government: since 2003, the former [[St. John's, Isle of Man|St. John's]] School building has been used by the ''Bunscoill Gaelgagh'' (Manx language-medium school). Degrees in Manx are available from the [[Isle of Man College]], the [[Centre for Manx Studies]] and the [[University of Edinburgh]]. Manx-language playgroups also exist, and Manx language classes are available in island schools. In the [[1991]] census, 650 out of a population of about 71,000 claimed to have knowledge of Manx, although the degree of knowledge in these cases presumably varied.

Manx is used by the [[Tynwald]], with new laws being read out by ''Yn Lhaihder'' ('the Reader') in both Manx and [[English language|English]].

Manx is recognised under the [[European Charter for Regional or Minority Languages]]. It is also one of the [[regional language]]s recognised in the framework of the [[British-Irish Council]]. Some controversy has resulted over the omission of Manx culture from the [[Columba Initiative]].

The revival of Manx has been aided by the recording work done in the [[20th century]] by researchers, notably the Irish Folklore Commission in [[1948]].

There has historically been little secular [[Manx literature]]. Arguably, no trace of written Manx survives from before the 1600s, but the [[Book of Common Prayer]] and [http://www.gaelg.iofm.net/BIBLICAL/BIBLICAL.html Bible] were translated into Manx in the [[17th century|17th]] and [[18th century|18th centuries]]. A tradition of ''carvals'', religious songs or carols, developed.

Following the decline in the use of Manx during the 19th century, ''Yn Cheshaght Ghailckagh'' (The Manx Language Society) was founded in [[1899]].

Today Manx is used as the sole medium for teaching at five of the Island's pre-schools by a group named [[Mooinjer Veggey]], two primary schools; [[Bunscoill Ghaelgagh]] and [[Scoill Balley Cottier]]. Manx can be taught as a second language at all of the Island's primary and secondary schools and also at the [[Isle of Man College]] and [[Centre of Manx Studies]]. Manx is also taught at the [[University of Edinburgh]].

== Orthography ==

The spelling of Manx, unlike that of [[Irish language|Irish]] and [[Scottish Gaelic]], does not represent the Goidelic [[etymology]], and more closely resembles an English speaker's attempt to write Gaelic, with a degree of Welsh influence evident from the use of 'y' and 'w'. This is because Manx developed without a written literature, and when attempts were made to introduce a standardised [[orthography]] for the language, the choice was made to spell the words in an English manner. For example, 'Isle of Man' in Irish would be written as ''Oileán Mhanainn'' or in Scottish Gaelic as ''Eilean Mhanainn'', whereas in Manx it is written as ''Ellan Vannin''.

Although it is commonly said that Phillips, a Welsh-speaking bishop, introduced the writing system, it does appear to have some similarities with similar English based systems that have been found in Scotland. For example, the Book of the Dean of Lismore is written in Scottish Gaelic using such a system.

== Initial consonant mutations ==
[[Image:Douglas Isle of Man welcome sign.jpg|thumb|Many places, such as [[Douglas, Isle of Man|Douglas]], sport [[bilingual]] welcome signs. Note here the consonant mutation of ''Doolish'' (Douglas) to ''Ghoolish''.]]

Like all modern Celtic languages, Manx shows [[initial consonant mutation]]s, which are processes by which the initial consonant of a word is altered according to its [[morphology (linguistics)|morphological]] and/or [[syntax|syntactic]] environment. The only productive mutation of literary Manx is [[lenition]], though traces of the eclipsis found in Irish can also be found. In the late spoken language of the [[20th century]] the system was breaking down, with speakers frequently failing to use lenition in environments where it was called for, and occasionally using it in environments where it was not called for.
<center>
{| border="1" cellspacing="0"
|+Lenition in Manx
!Unmutated Consonant!! Lenition!! Nasalisation
|-
|[p]||[f]||[b]
|-
|[t]||[h]||[d]
|-
|{{IPA|[t&#x283;]}}||[h]||[d]
|-
|[k<sup>j</sup>]||[&#xe7;]||[g<sup>j</sup>]
|-
|[k]||[x]||[g]
|-
|[b]||[v, w]||[m]
|-
|[bw]||[w]||[mw]
|-
|[d]||{{IPA|[&#x263;]}}||[d]
|-
|{{IPA|[d&#x292;]}}||[j]||{{IPA|[d&#x292;]}}
|-
|[g<sup>j</sup>]||[j]||[ng]
|-
|[g]||{{IPA|[&#x263;]}}||[ng]
|-
|[f]|| zero||[v]
|-
|[s]||[h] or [t]||[s]
|-
|[st]||[t]||[st]
|-
|[sl]||[cl] or [l]||[sl]
|-
|{{IPA|[&#x283;]}}||[h, &#xe7;]||{{IPA|[&#x283;]}}
|-
|[m]||[v, w]||[m]
|-
|[mw]||[w]||[mw]
|}
</center>
== Vocabulary ==

'''Key:'''
''SCO'' - [[Scottish Gaelic]], ''IRL'' - [[Irish language|Irish]]

{| cellspacing="7px"
| '''Manx'''
| '''English'''
| '''Nearest Irish or <br>Scottish Gaelic equivalent'''
|-
| Moghrey mie
| Good morning
| Maidain mhath ''(SCO)''
|-
| Fastyr mie
| Good evening
| Feasgar math ''(SCO)''
|-
| Slane lhiu
| Goodbye
| Slán leat ''(IRL)''
|-
| Gura mie ayd
| Thank you
| Go raibh maith agat ''(IRL)''
|-
| baatey
| boat
| bata ''(SCO)''
|-
| barroose
| bus
| bus ''(IRL & SCO)''
|-
| blaa
| flower
| blath ''(IRL)''
|-
| booa
| cow
| bó ''(IRL)''
|-
| cabbyl
| horse
| capall ''(SCO/ IRL)''
|-
| cashtal
| castle
| caisleán ''(IRL)''
|-
| creg
| rock
| creag ''(SCO)''
|-
| eeast
| fish
| iasc ''(IRL)''
|-
| ellan
| island
| eilean ''(SCO)''
|-
| gleashtan
| car
| gluaistean ''(IRL)''
|-
| kayt
| cat
| cat ''(IRL & SCO)''
|-
| moddey
| dog
| madadh ''(SCO)''
|-
| shap
| shop
| siopa ''(IRL)''
|-
| thie
| house
| taigh ''(SCO)''
|-
| eean
| bird
| eán ''(IRL)''
|-
| jees
| pair
| dís ''(IRL)''
|}

== Numbers ==

{| cellspacing="7px"
| '''Manx'''
| '''English'''
| '''Nearest Irish or <br>Scottish Gaelic equivalent'''
|-
| un / nane
| one
| aon ''(IRL & SCO)''
|-
| daa / jees
| two
| dhà / dithis ''(SCO)''
|-
| tree
| three
| trí ''(IRL)''
|-
| kiare
| four
| ceithir ''(SCO)''
|-
| queig
| five
| cuig ''(IRL)''
|-
| shey
| six
| sé ''(IRL)''
|-
| shiaght
| seven
| seacht ''(IRL)''
|-
| hoght
| eight
| ocht ''(IRL)''
|-
| nuy
| nine
| naoi ''(IRL & SCO)''
|-
| jeih
| ten
| deich ''(IRL & SCO)''
|-
| nane jeig
| eleven
| aon déag ''(IRL)''
|-
| daa yeig
| twelve
| dhà dheug ''(SCO)''
|}

==Notes==
#{{note|4ICM}} Fourth International Conference on Minority Languages, Vol. II, Gorter et al, 1990, pages 59-60.

==See also==
*[[Ned Maddrell]]

== External links ==
{{InterWiki|code=gv}}
* [http://www.gaelg.iofm.net/EMENU.html Information about the language]
* [http://www.isle-of-man.com/manxnotebook/history/manks/ isle-of-man.com language section]
* [http://www.ceantar.org/Dicts/search.html Gaelic Dictionaries]
* [http://homepages.enterprise.net/kelly/FRONT/INFO/info.html Manx Language resources]

[[Category:Goidelic languages]] [[Category:Isle of Man]]
[[Category:Languages of Europe|Manx]]
[[Category:Minority languages]]

[[af:Manx-Gaelies]]
[[als:Manx]]
[[be:Мэнская мова]]
[[br:Manaveg]]
[[ca:Manx]]
[[cy:Manaweg]]
[[da:Manx]]
[[de:Manx (Sprache)]]
[[es:Idioma manés]]
[[eo:Manksa lingvo]]
[[fo:Manskt mál]]
[[fr:Mannois]]
[[ga:Manainnis]]
[[gv:Gaelg]]
[[gd:Gaidhlig Mhanainn]]
[[ko:맨어]]
[[it:Lingua mannese]]
[[he:מאנית]]
[[kw:Manowek]]
[[la:Lingua Monensis]]
[[li:Manx Gaelic]]
[[nl:Manx-Gaelisch]]
[[ja:マン島語]]
[[no:Mansk språk]]
[[pl:Język manx]]
[[pt:Língua manx]]
[[sl:Manščina]]
[[fi:Manksin kieli]]
[[sv:Manx (språk)]]
[[zh:曼島語]]

Revision as of 23:52, 13 January 2006

error: ISO 639 code is required (help)

Manx (Gaelg or Gailck), also known as Manx Gaelic, is a Goidelic language spoken on the Isle of Man. It is a descendant of Old Irish, particularly similar to the old Ulster and Galloway dialects.

History

Manx began to diverge from Middle Irish sometime around 900 - 1600 CE, and is called Yn Ghaelg / Yn Ghailck by Manx speakers. The language sharply declined during the 19th century and was supplanted by English. In 1848, J. G. Cumming wrote that "there are ... few persons (perhaps none of the young) who speak no English", and Henry Jenner estimated in 1874 that about 30% of the population habitually spoke Manx (12,340 out of a population of 41,084). According to official census figures, 9.1% of the population claimed to speak Manx in 1901; in 1921 the percentage was only 1.1%.[1] Since the language had fallen to a status of low prestige, parents tended to fail to teach the language to their children, thinking that Manx would be useless to them compared with English.

By the middle of the 20th century only a few elderly native speakers remained (the last of them, Ned Maddrell, died on December 27, 1974), but by then a scholarly revival had begun to spread to the populace and many had learned Manx as a second language. The first native speakers of Manx (bilingual with English) in many years have now appeared: children brought up by Manx-speaking parents. Primary immersion education in Manx is provided by the Manx government: since 2003, the former St. John's School building has been used by the Bunscoill Gaelgagh (Manx language-medium school). Degrees in Manx are available from the Isle of Man College, the Centre for Manx Studies and the University of Edinburgh. Manx-language playgroups also exist, and Manx language classes are available in island schools. In the 1991 census, 650 out of a population of about 71,000 claimed to have knowledge of Manx, although the degree of knowledge in these cases presumably varied.

Manx is used by the Tynwald, with new laws being read out by Yn Lhaihder ('the Reader') in both Manx and English.

Manx is recognised under the European Charter for Regional or Minority Languages. It is also one of the regional languages recognised in the framework of the British-Irish Council. Some controversy has resulted over the omission of Manx culture from the Columba Initiative.

The revival of Manx has been aided by the recording work done in the 20th century by researchers, notably the Irish Folklore Commission in 1948.

There has historically been little secular Manx literature. Arguably, no trace of written Manx survives from before the 1600s, but the Book of Common Prayer and Bible were translated into Manx in the 17th and 18th centuries. A tradition of carvals, religious songs or carols, developed.

Following the decline in the use of Manx during the 19th century, Yn Cheshaght Ghailckagh (The Manx Language Society) was founded in 1899.

Today Manx is used as the sole medium for teaching at five of the Island's pre-schools by a group named Mooinjer Veggey, two primary schools; Bunscoill Ghaelgagh and Scoill Balley Cottier. Manx can be taught as a second language at all of the Island's primary and secondary schools and also at the Isle of Man College and Centre of Manx Studies. Manx is also taught at the University of Edinburgh.

Orthography

The spelling of Manx, unlike that of Irish and Scottish Gaelic, does not represent the Goidelic etymology, and more closely resembles an English speaker's attempt to write Gaelic, with a degree of Welsh influence evident from the use of 'y' and 'w'. This is because Manx developed without a written literature, and when attempts were made to introduce a standardised orthography for the language, the choice was made to spell the words in an English manner. For example, 'Isle of Man' in Irish would be written as Oileán Mhanainn or in Scottish Gaelic as Eilean Mhanainn, whereas in Manx it is written as Ellan Vannin.

Although it is commonly said that Phillips, a Welsh-speaking bishop, introduced the writing system, it does appear to have some similarities with similar English based systems that have been found in Scotland. For example, the Book of the Dean of Lismore is written in Scottish Gaelic using such a system.

Initial consonant mutations

Many places, such as Douglas, sport bilingual welcome signs. Note here the consonant mutation of Doolish (Douglas) to Ghoolish.

Like all modern Celtic languages, Manx shows initial consonant mutations, which are processes by which the initial consonant of a word is altered according to its morphological and/or syntactic environment. The only productive mutation of literary Manx is lenition, though traces of the eclipsis found in Irish can also be found. In the late spoken language of the 20th century the system was breaking down, with speakers frequently failing to use lenition in environments where it was called for, and occasionally using it in environments where it was not called for.

Lenition in Manx
Unmutated Consonant Lenition Nasalisation
[p] [f] [b]
[t] [h] [d]
[tʃ] [h] [d]
[kj] [ç] [gj]
[k] [x] [g]
[b] [v, w] [m]
[bw] [w] [mw]
[d] [ɣ] [d]
[dʒ] [j] [dʒ]
[gj] [j] [ng]
[g] [ɣ] [ng]
[f] zero [v]
[s] [h] or [t] [s]
[st] [t] [st]
[sl] [cl] or [l] [sl]
[ʃ] [h, ç] [ʃ]
[m] [v, w] [m]
[mw] [w] [mw]

Vocabulary

Key: SCO - Scottish Gaelic, IRL - Irish

Manx English Nearest Irish or
Scottish Gaelic equivalent
Moghrey mie Good morning Maidain mhath (SCO)
Fastyr mie Good evening Feasgar math (SCO)
Slane lhiu Goodbye Slán leat (IRL)
Gura mie ayd Thank you Go raibh maith agat (IRL)
baatey boat bata (SCO)
barroose bus bus (IRL & SCO)
blaa flower blath (IRL)
booa cow (IRL)
cabbyl horse capall (SCO/ IRL)
cashtal castle caisleán (IRL)
creg rock creag (SCO)
eeast fish iasc (IRL)
ellan island eilean (SCO)
gleashtan car gluaistean (IRL)
kayt cat cat (IRL & SCO)
moddey dog madadh (SCO)
shap shop siopa (IRL)
thie house taigh (SCO)
eean bird eán (IRL)
jees pair dís (IRL)

Numbers

Manx English Nearest Irish or
Scottish Gaelic equivalent
un / nane one aon (IRL & SCO)
daa / jees two dhà / dithis (SCO)
tree three trí (IRL)
kiare four ceithir (SCO)
queig five cuig (IRL)
shey six (IRL)
shiaght seven seacht (IRL)
hoght eight ocht (IRL)
nuy nine naoi (IRL & SCO)
jeih ten deich (IRL & SCO)
nane jeig eleven aon déag (IRL)
daa yeig twelve dhà dheug (SCO)

Notes

  1. ^ Fourth International Conference on Minority Languages, Vol. II, Gorter et al, 1990, pages 59-60.

See also