тэмээ
Jump to navigation
Jump to search
Mongolian
[edit]| Mongolian | Cyrillic |
|---|---|
| ᠲᠡᠮᠡᠭᠡ (temege) | тэмээ (temee) |
Etymology
[edit]From Proto-Mongolic *temexen, a borrowing from Proto-Turkic *tebe. Compare Buryat тэмээн (temeen), Kalmyk темән (temän), Mongghul timeen and Turkish deve.
The sense 'bishop' is unique to Mongolian (and Kalmyk), and probably represents an adaptation of the Persian version where the bishop is called 'elephant'.
Pronunciation
[edit]- IPA(key): /ˈtʰemeː/
- Syllabification: тэ‧мээ (2 syllables)
Noun
[edit]тэмээ • (temee) (Mongolian spelling); (hidden-n declension)
Declension
[edit]Declension of тэмээ (э-harmonic hidden-n үүд-pl)
| attributive | тэмээн temeen | |
|---|---|---|
| singular / indefinite | definite plural | |
| nominative | тэмээ temee |
тэмээнүүд temeenüüd |
| genitive | тэмээний temeenii |
тэмээнүүдийн temeenüüdiin |
| accusative | тэмээг temeeg |
тэмээнүүдийг temeenüüdiig |
| dative-locative | тэмээнд temeend |
тэмээнүүдэд temeenüüded |
| ablative | тэмээнээс temeenees |
тэмээнүүдээс temeenüüdees |
| instrumental | тэмээгээр temeegeer |
тэмээнүүдээр temeenüüdeer |
| comitative | тэмээтэй temeetej |
тэмээнүүдтэй temeenüüdtej |
| privative | тэмээгүй temeegüj |
тэмээнүүдгүй temeenüüdgüj |
| directive | тэмээ рүү temee rüü |
тэмээнүүд рүү temeenüüd rüü |
Reflexive possessive forms
| singular / indefinite | definite plural | |
|---|---|---|
| nominative | тэмээгээ temeegee |
тэмээнүүдээ temeenüüdee |
| genitive | тэмээнийхээ temeeniixee |
тэмээнүүдийнхээ temeenüüdiinxee |
| accusative | тэмээгээ temeegee |
тэмээнүүдийгээ temeenüüdiigee |
| dative-locative | тэмээндээ temeendee |
тэмээнүүддээ temeenüüddee |
| ablative | тэмээнээсээ temeeneesee |
тэмээнүүдээсээ temeenüüdeesee |
| instrumental | тэмээгээрээ temeegeeree |
тэмээнүүдээрээ temeenüüdeeree |
| comitative | тэмээтэйгээ temeetejgee |
тэмээнүүдтэйгээ temeenüüdtejgee |
| privative | тэмээгүйгээ temeegüjgee |
тэмээнүүдгүйгээ temeenüüdgüjgee |
| directive | тэмээ рүүгээ temee rüügee |
тэмээнүүд рүүгээ temeenüüd rüügee |
| independent genitive |
singular / indefinite | definite plural |
|---|---|---|
| singular possession |
тэмээнийх temeeniix |
тэмээнүүдийнх temeenüüdiinx |
| collective possession |
тэмээнийхэн temeeniixen |
тэмээнүүдийнхэн temeenüüdiinxen |
Hyponyms
[edit]Derived terms
[edit]- тэмээн хяруул (temeen xjaruul, “ostrich”)
See also
[edit]| Chess pieces in Mongolian · шатрын дүрс (šatryn dürs) (layout · text) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
| ноён (nojon) | бэрс (bers) | тэрэг (tereg) | тэмээ (temee) | морь (morʹ) | хүү (xüü) |
- тоор тоор (toor toor, “interjection used to call camels”)
Categories:
- Mongolian terms inherited from Proto-Mongolic
- Mongolian terms derived from Proto-Mongolic
- Mongolian terms derived from Proto-Turkic
- Mongolian terms with IPA pronunciation
- Mongolian lemmas
- Mongolian nouns
- Mongolian 2-syllable words
- Mongolian hidden-n declension nouns
- mn:Chess
- Mongolian э-harmonic nouns
- mn:Mammals
- mn:Shagai