zgodnie

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From zgodny +‎ -ie. First attested in 1444.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /zɡɔdɲɛ/
  • IPA(key): (15th CE) /zɡɔdɲɛ/

Adverb

[edit]

zgodnie

  1. (attested in Masovia) agreeably, harmoniously, concordantly, unanimously
    Synonym: zgodliwie
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 3:
      Pothem thi tho stroni... w nas... za sząn y sza swoge namyastky zgodnye (concorditer) przyswalyayancz spusczyli... iako w iadnacza
      [Potem ty to strony... w nas... za się i za swoje namiastki zgodnie (concorditer) przyzwalając spuściły... jako w jadnacza]
    • 1874-1891 [1444], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[1], [2], [3], volume XXIII, page 307:
      Sgodnye chuala concinnant (te cordis una concinnant, te vox sonora concrepet
      [Zgodnie chwała concinnant (te cordis una concinnant, te vox sonora concrepet)]
  2. rightly, properly, appropriately
    Synonym: zgodno
    • 1981-2001 [End of the 15th century], Elżbieta Belcarzowa, editor, Glosy polskie w łacińskich kazaniach średniowiecznych, volume III, page 89:
      Nullo alio ritu ita convenienter, tako sgodnye, potuit provideri saluti humani generis, sicut iam baptismo provisum est
      [Nullo alio ritu ita convenienter, tako zgodnie, potuit provideri saluti humani generis, sicut iam baptismo provisum est]
[edit]
adjectives
adverbs
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: zgodnie
  • Silesian: zgodnie

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zgodnie”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish zgodnie. By surface analysis, zgodny +‎ -ie.

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɔdɲɛ
  • Syllabification: zgod‧nie

Adverb

[edit]

zgodnie (comparative zgodniej, superlative najzgodniej)

  1. agreeably, harmoniously, concordantly, unanimously
    Synonym: bezkonfliktowo
    Antonyms: konfliktowo, niezgodnie
  2. accordingly, correspondingly
    Antonym: rozbieżnie
  3. (obsolete) rightly, properly, appropriately

Derived terms

[edit]
preposition

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), zgodnie is one of the most used words in Polish, appearing 17 times in scientific texts, 27 times in news, 22 times in essays, 6 times in fiction, and 1 time in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 73 times, making it the 892nd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “zgodnie”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 770

Further reading

[edit]
  • zgodnie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • zgodnie in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zgodnie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • ZGODNIE”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 24.01.2011
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zgodnie”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “zgodnie”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “zgodnie”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 476

Silesian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish zgodnie. By surface analysis, zgodny +‎ -ie.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈzɡɔd.ɲɛ/
  • Rhymes: -ɔdɲɛ
  • Syllabification: zgod‧nie

Adverb

[edit]

zgodnie (comparative zgodnij, superlative nojzgodnij)

  1. agreeably, harmoniously, concordantly, unanimously
[edit]
adjectives
nouns
verbs

Further reading

[edit]
  • zgodnie in silling.org
  • Henryk Jaroszewicz (2022) “zgodnie”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 163