zasię

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: zasie

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Univerbation of za +‎ się. First attested in 1395.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /zaɕæ̃/
  • IPA(key): (15th CE) /zaɕæ̃/

Adverb

[edit]

zasię

  1. (attested in Lesser Poland) again (another time)
  2. (attested in Greater Poland, Lesser Poland) back (to the original place)
    • 1967 [1395], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 76, Kościan:
      Is Potras ne vigal s Tomislawowe domu, kedi zabil czloweka [na] na Chorinu ani sasø w dom wyal
      [Iż Piotrasz nie wyjał z Tomisławowe domu, kiedy zabił człowieka [na] na Choryniu ani zasię w dom wjał]
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[2], Krakow, page 184a:
      Tedy vøcz svøthy Gan gest cy on k nemu (sc. synowi ślachcica) tako rzecl byl: Iusz, dze, thy czas masz, abi szø thy ku swemu domu szaszø nafroczyl
      [Tedy więc święty Jan jest ci on k niemu (sc. synowi ślachcica) tako rzekł był: Już, dzie, ty czas masz, aby się ty ku swemu domu zasię nawrocił]
  3. (attested in Masovia) back (oppositely, conversely)
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 5:
      Ysz gdi s przythczey kakeykolye przigodzi szą w Krakowye interdicth cirkewni dzirzecz a chowacz, myastho Kazymyrz myedzi rzeką Wyslą themv tho interdicthovi nye ma bycz podano y *takeysz zaszą (non debet subiacere et e converso)
      [Iż gdy z przytczej kakiejkole przygodzi się w Krakowie interdykt cyrkiewny dzirżeć a chować, miasto Kazimirz miedzy rzeką Wisłą temu to interdyktowi nie ma być podano i takież zasię (non debet subiacere et e converso)]
  4. back, mutually, to one another
    • 1902-2024 [c. 1450], Pamiętnik Literacki[3], volume IX, page 318:
      Czego ządasz od blysznego, by mv zasyą zyczyl tego
      [Czego żądasz od bliznego, by mu zasię życzył tego]

Particle

[edit]

zasię

  1. meanwhile, whereas, while
    • 1930 [c. 1455], “I Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[4], 20, 43:
      Tedi Dauid wstaw s tego myasta y szedl precz, a Ionatas zasyø takesz do miy[a]sta (sed et Ionathas ingressus est civitatem)
      [Tedy Dawid wstaw z tego miasta i szedł precz, a Jonatas zasię takież do mi[a]sta (sed et Ionathas ingressus est civitatem)]
  2. (attested in Greater Poland) however, nevertheless, nonetheless
    • 1967 [1418], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 673, Kościan:
      Jako Adam... ne wszøl kona na dobrowolney drodze Nicolao, ale gy wszøl w swem zapuscze y ten mu kmecz zaszą vkradl
      [Jako Adam... nie wziął konia na dobrowolnej drodze Nicolao, ale ji wziął w swem zapuście i ten mu kmieć zasię ukradł]

Descendants

[edit]
  • Polish: (obsolete) zasię
  • Silesian: zaś

References

[edit]

Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish zasię. By surface analysis, univerbation of za +‎ się. Compare przecież.

Pronunciation

[edit]
 
  • IPA(key): (normal speech) /ˈza.ɕɛ/, (careful speech) /ˈza.ɕɛw̃/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -aɕɛw̃
  • Syllabification: za‧się

Particle

[edit]

zasię

  1. (obsolete) whereas, while, however
    Synonym: zaś
  2. (Southern Greater Poland) after, afterwards; thereupon
    Synonyms: potem, później, zaś

Derived terms

[edit]
particles

Further reading

[edit]
  • zasię in Polish dictionaries at PWN
  • Oskar Kolberg (1877) “zasię”, in “Rzecz o mowie ludu wielkopolskiego”, in Zbiór wiadomości do antropologii krajowéj (in Polish), volume 1, III (Materyjały etnologiczne), page 32